Tabhair freagra diúltach ar na ceisteanna seo a leanas. Mar shampla: An leatsa an cóipleabhar seo? Ní liomsa é. An bhfuil sé fuar?
Níl sé fuar.
An leatsa an mála sin? An maith leat ealaín? An bhfuil slaghdán ort?
An bhfuil tú níos sine ná Áine? An é Seán an duine is fearr sa rang? An baile beag é? An é sin do theach? An clár grinn é sin? An bhfuil sé ard?
Ba agus bhí
Ba = an Chopail san Aimsir Chaite Mar shampla: Is múinteoir é
Ceacht
Scríobh na habairtí seo san aimsir chaite. Is feirmeoir é. Is mainicín í. Is siopadóir é. Is file é.
Is ceoltóir í. Is amhránaí í. Is saighdiúir é. Is fear cróga é. Is mór an trua é. Is cléireach é.
Uaireanta ciallaíonn Ba would. (Aonad 8)
Mar shampla: Is maith liom I like Ba mhaith liom I would like Níl aon aimsir fháistineach ag an gCopail. Má theastaíonn uait He will be a teacher a rá, deirtear: Beidh sé ina mhúinteoir.
14 ARDTEISTIMÉIREACHT ARDLEIBHÉAL GAEILGE 423
Tá sé saibhir. Tá sí dathúil.
Tá sé gnóthach. Tá sé cáiliúil.
Tá sí an-mhaith. Tá sí ar fheabhas. Tá sé trodach. Tá sé láidir.
Tá sé truamhéalach. Tá sé cliste.
Bíonn séimhiú tar éis ‘ba’ Ba mhúinteoir é
An bhfuil tú tuirseach?
An múinteoir do mháthair? An scéal deas é sin?
An tusa an duine is óige/sine sa chlann? An bhfuil tú sásta? An fear mór é?
An bhfuil an clár sin greannmhar? An ceacht deacair é sin? An é sin do dheartháir?