Úsáid na haidiachtaí seo a leanas chun dhá abairt a chumadh. Mar shampla: Is duine stuama é Pól. Tá Pól stuama. cainteach cantalach
mífhoighneach
cineálta fuinniúil gníomhach
Cleachtadh scríofa Déan cur síos ar dhaoine i do theaghlach féin.
Deis comhrá Tabhair grianghraif isteach agus inis don rang fúthu. Cuir ceisteanna ar nós: • Cé hé sin? • Cén aois é/í? Cá bhfuil sé/sí sa teaghlach? • Cár rugadh é/í? • Cá bhfuil sé/sí ina chónaí (Cá bhfuil sé/sí ag cur faoi?) • Cad atá á dhéanamh aige/aici? • Cad ba mhaith leis/léi a dhéanamh? Céard is maith leis/léi? Céard a dhéanann sé/sí mar chaitheamh aimsire? Cén sórt duine é/í?
An Aidiacht Shealbhach Séimhiú tar éis mo, do agus a (his) Mo dheirfiúr
Do dheirfiúr
Urú tar éis ár, bhur agus a (their) ár ndeirfiúr
Tabhair aire! his
her their Ceacht 1
Aistrigh go Gaeilge agus cuir séimhiú/urú mar is gá. my brother your (singular) sister our father
his grandmother her mother his sister
Ceacht 2
Athscríobh ag cur ‘is’ nó ‘tá’ san áit chuí. Cuir isteach séimhiú/urú nuair is gá freisin.
_____ é mo deartháir Pól an duine is sine sa chlann. _____ mo deirfiúr Ciara sa lár agus _____ mise an duine is óige. _____ a seomra féin ag Pól ach roinnimse mo seomra le Ciara. Tá seomra ár tuismitheoirí an-mhór. _____ é Bran ár peata madra. Tá madra ag ár comharsain freisin. Tá a madra i bhfad níos mó ná Bran agus tagann sé isteach inár ngairdín go minic.
ARDTEISTIMÉIREACHT ARDLEIBHÉAL GAEILGE 7
my cousin your (plural) house her brother
bhur ndeirfiúr
gealgháireach greannmhar
lách macánta 1
A dheirfiúr a ndeirfiúr
Nuair a thosaíonn focal le guta M’athair/ár n-athair/d’athair/bhur n-athair/a athair (his)/a n-athair/a hathair (her)