kwaliteit van leven als de kwaliteit van sterven centraal. Goede palliatieve zorg kan mensen helpen om de laatste fase van hun leven draaglijk of zelfs tot een waardevolle fase te maken.
Afzien van behandeling
Nederland kent sinds 1994 de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst, (WGBO). Hierin is o.a. bepaald dat voor iedere medische behandeling de toestemming van de patiënt noodzakelijk is. Omgekeerd houdt dit in dat de patiënt een medische behandeling kan weigeren, ook als dat tot zijn dood leidt. We noemen dit het behandelverbod. Dit is in Nederland een afdwingbaar recht. Ook als een behandeling gaande is, kan de patiënt die laten staken.
Voor mensen met een doodswens kan het behandelverbod een effectief middel zijn. Zo kunnen oude en fragiele mensen die willen sterven hun longontsteking niet laten behandelen, waardoor zij komen te overlijden. Maar ook mensen met een ongeneeslijke ziekte kunnen ervoor kiezen om af te zien van verdere levensrekkende behandelingen. Mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, kunnen besluiten een behandeling te laten stoppen en naar huis gaan om daar te sterven. In een goed opgesteld behandelverbod wordt een uitzondering gemaakt voor de behandelingen pijnen wondverzorging en onrustbestrijding.
Een bijzondere vorm van een behandelverbod is de niet- reanimerenpenning. Wanneer iemand deze penning draagt, geeft hij daarmee aan dat hij geen reanimatie in acute situaties van hart- of ademstilstand wenst. Alle BIG-geregistreerde hulpverleners in Nederland moeten dit behandelverbod respecteren. De Nederlandse Patiëntenfederatie geeft de penning, ooit ontwikkeld door de NVVE, uit.
