This page contains a Flash digital edition of a book.
ZATERDAG 21AUGUSTUS2010


Op zoek naar hethuis vandeaardappeleters


en hethuisvan de aardappeleters. HANSHOEKSTRA


Gogh Village Nuenen.Het bestaat uit 21 plekken die een directerelatie hebben met het verblijf vanVincent vanGogh in het Brabantse dorp, vandecember 1883tot november 1885. Vandie locatieszijn er veertien


N


één of meer kerendoor Vincent ge- schilderdofgetekend, zoals het do- mineeshuisvan zijn vader,opde Berg 26,endehervormdekerkwaar zijn vader preekte. Hijtekende ook de tuinendevijvervan het huis,in 1764 gebouwd toen de gemeentede plicht kreegdeNederlands-her- vormde predikant vaneen pastorie te voorzien. Hetdomineeshuis is


8 7 6


1Vincentre 2Van GoghMonument 3Nederlands Hervormd Kerkje


4St.-Clemens Kerk 5Het huisje van Familie de Groot


7Natuurgebied Het Broek


8Populierenlaantje Broekdijk


6Voormalig wevershuis -Pieter Dekkers


9Molen De Roosdonck 10 Weverij Jacobus Begemann


12 Achter de Heggen 13 Algemene Begraafplaats en Oude Toren


15 Heilige Clemenskerk 16 Standbeeld Vincent vanGogh


14 De Opwettense Watermolen


Wandel- en fietsroute (ca. 20 km)


17 CollseWatermolen 17 ADVERTENTIES    €


Wandel- en fietsroute (ca5km, centrum)


11 Domineeshuis/Huis familie Begemann


14 onument Start NUENEN 9 10 11 15 13 1 32 16 12 5


uenenbeschikt niet over een VanGoghcollectie, maar is ingericht als een openluchtmuseum: Van


nogsteeds in gebruik en kanniet worden bezichtigd. Hetkerkje uit1824,eenrijksmonu-


ment, is weltoegankelijk, maar de eiken eromheendie je op het schil- derij ziet, zijnin1887gekapt. Van Goghschilderdehetkerkje in janua- ri 1884voor zijn moeder,als troost omdat ze haar heup hadgebroken: ‘En zij amuseertzichmet kleinighe- den. Ik hebhet kerkje met de hegen de boomen geschilderdonlangs voor haar.’ Dit schilderij,van het uitgaan vandekerk, werd in 2002 gestolenuit het VanGoghMuseum. Ook de Collse watermolen, een


graan- en eenoliemolen aande Kleine Dommel net buiten Nuenen, figureerde in zijnwerk. Hetschilde- rij dat VanGogh in 1884maakte, werd zelfs gebruiktals voorbeeld


Gerwen 4


Vincentvan Gogh maakte in Nuenen ruim een kwartvan zijn werk.Een reis door een openlucht- museum,langs de pastorie,het graf vanzijn vader


voor de restauratie vandemolen. De overige plekken zijn aan Van


Gogh gerelateerd, zoals het buur- huisvan zijn vader,Nune Ville, waar MargotBegemann met haar zussen woonde.Zewas twaalf jaar ouder dan Vincent.‘Ik geloofbe- paald of weet zeker dat ze vanme houdt,’noteerdeVincent.Haar zus- sen stondeneen relatie in dewegen Margotdeed een zelfmoordpoging. Er iseenstraat naar haar vernoemd. Op de begraafplaats aandeSmits


vanOyenlaan ligt Vincents vader begraven, in 1885aan eenhartaan- valoverleden. Nuenen wasgoed- deelskatholiekendedominee van de Nederlands-hervormde kerk werd begraven op een apartgedeel- te vandekatholieke begraafplaats. Er is nogeen grafsteen: ‘Hier rust Theodorus vanGogh,herder en leeraarteNuenen van1882tot 1885.’Degrafplaats is niet vrij toe- gankelijk; eensleutel kanworden aangevraagd. Twee jaar geleden werden de fun-


damenten vandeOude Torenvan de parochiekerk opgegraven. Vin- cent vanGoghheeft het afbraakpro- cesvan deze torenopvele schilde- rijenentekeningen in beeld ge- bracht. Toen zijnvaderstierf,wasVincent


A270


al uit het huis vanzijn oudersver- trokken. Hijschreef dat ze hem za- genals ‘een groteruige hond in huis,een vuil beest’.Een tegende pastorie aangebouwdemangelka- mergebruikte hijnogwel als atelier, maar inmiddels washij verhuisd naar het huis vandekatholiekekos- terJohannes Schafrat,gelegen naast de H. Clemenskerk aan het Park vanNuenen.Dit ook door Van Gogh getekende kostershuis is in 1936 afgebroken, maar het nabijge- legencafé Schafrat herinnert nog aan deze koster. Hetaardappeletershuisjeisnog weltevinden, aan de Gerwense-


DehervormdekerkinNuenen,2010. FOTOHANSHOEKSTRA


reizen 35


VincentvanGogh:HetuitgaanvandehervormdekerkteNuenen(1884/1885) FOTOVANGOGHMUSEUMA’DAM/VINCENTVANGOGHSTICHTING


weg. IndetijdvanVanGoghwasdat het huis vandefamilie De Groot. Huis en gezin stonden model voor zijn werk. ‘Het zou mij plezierdoen als gij mij wildet schrijvenhoe zij het maken bij De Groot,’ schreef VanGogh later aanzijn broer Theo. Deaardappeleterswerdeenvanzijn beroemdsteschilderijen, voorafge-


gaan door studietekeningenvan ondermeerhanden.Bijdeze familie zagVan Gogh volgens LeoJansen, conservator schilderijen in het Van Gogh Museumin Amsterdam, ‘kno- kige vingers,knobbelige neuzen, zeiloren, vlezige lippen,gepronon- ceerde jukbeenderen, zwarewenk- brauwenendierlijkekakementen’.


euro.Een fietsrouteleidtdebe- zoekers doorhet openluchtmuse- umin en rondomNuenen langs zeventien informatiezuilen.Delo- catiesworden toegelicht in tekst en beeld en de routes zijntevin- denopeen uitklapkaart. Eenwandelroute, die ook door


  €


Fietsen, wandelen en kijken O


nlangs is het routeboekje Oppadmet Vincent ver- schenen, te koop voor 3,95


initiatief vandeStichtingVan Gogh VillageNuenen.Het gasten- boek is al voorzienvan reacties vanChinezen, Japanners, Cana- dezenenAmerikanen. In hetmuseumklinken geluiden


vanweefgetouwen,waarvan er ook eentezien is. In eenzaal met schildersezels,


eengids begeleid kanworden, gaat richtingGerwen langs onder meerwindmolen deRoosdonck, regelmatigfigurerend in Van Goghswerk, en langs het huisje vandefamilieDeGroot.Deze rou- teomvatniet alleinformatiezui- len. Voor deOpwettensewatermo- lenendeCollsewatermolenmoet de fietsroutewordengevolgd. Dewandelroutebegint bij het


nieuwecentrum Vincentre, sinds vorigemaandgevestigd in het voormalige raadhuis,schuin te- genover het domineeshuis,een


waarop details vanschilderijen worden geprojecteerd,isdevloer met verf besmeurd. Vier kasten bevatten attributen die met het le- venvan Vincent temaken hebben. Dekast vanDriek Dekkers,zoon vanwever Pieter Dekkers, her- bergtweversspulleneneen vogel- nestje. Dat vogelnestjes een groterol


speelden voor VanGogh,blijkt uit de herinneringenvan tweeNue- nenaren die als kindVanGogh noghebbenmeegemaakt.Hunin 1965 opgenomenverhalenzijn te horen. Piet vanHoorn en JanKuij- tenzochten tegenbetalingvan


tien cent vogelnestjes voor de schilder.Kuijtentypeerthemals ‘aartslelijkmet een rossige baard’. In oktober 1885maakteVanGogh vijfstillevens met vogelnesten, in zijn atelier had hij eenverzame- lingvan ‘wel dertig verschillende vogelnesten’. Ookte zien:het boek burgerlijke stand vanNuenen,opengeslagen op de bladenwaarop de familie VanGogh staat ingetekend. In het Vincentrewordt een korte


film vertoond,Donker dattoch lichtis,overdetotstandkoming vanDeaardappeleters.VanGogh betaaltmodellen,wandelt met schildersspullendoorNuenen. Als hijhetdomineeshuis binnen- gaat,vloeitdit pand over in het schilderij dat VanGogh vanzijn ouderlijk huis maakte.


Vincentre,Berg29,Nuenen; opendi.totzo.10.00-17.00uur www.vgvn.nl


Helmond >





Geldropsedijk


Europalaan


Smits vanOyenlaan


Sm


s it


vanO


yenlaan


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96  |  Page 97  |  Page 98  |  Page 99  |  Page 100  |  Page 101  |  Page 102  |  Page 103  |  Page 104  |  Page 105  |  Page 106  |  Page 107  |  Page 108  |  Page 109  |  Page 110  |  Page 111  |  Page 112
Produced with Yudu - www.yudu.com