This page contains a Flash digital edition of a book.
ZATERDAG 21AUGUSTUS2010


amsterdam 19


AMC weet raad met larven en wormen


reur:onderhuidse larven en wor- men. De meest griezeligeindit gen- re is nogwel de tumbu fly, ook wel myiasis genoemd of huidmaden- ziekte.“Detumbuflylijktopeenge- wone huisvlieg.”Grobuschhoudt eenreageerbuisje omhoogmet daarineen knoepertvan eenlarf. Crèmekleurig, geribbeldenzogroot als eenolijf. “Als ik veehouder was, en dit een wedstrijdkoe, dan zou ik met een mooieprijs naar huis gaan.” Metandere woorden: deze larf is buitengewoon uit de kluiten gewassen. De cirkel deslevens vandetumbu


H vanverpleegkundigeAimeeBorst.


verkoudheid of eengewone blaas- ontsteking. Want je weet immers maar nooit. Verspillingvan dure medische krachten?Geenszins, zegt hoogleraarMartin Grobusch, die onlangs is benoemd tothoogle- raar tropische geneeskundeaan de Universiteit vanAmsterdam en werkzaam is op de afdeling. “Een klassiekecliëntheeft drietot vijf da- genhoofdpijn, hijvoeltzichberoerd en heefteen temperatuur van39,5. Datkan vanalles zijn, vaneen griepje toteendodelijkevariant van malaria.”Elkepatiënt moet dusse- rieusworden gediagnostiseerd, ook al lijkt dekwaalnog zo onschuldig. Als eenpatiënt in het Tropencen-


trum komt,dan is uiteraardeen van de belangrijkstevragen: waar bent ugeweest?Erzijn misschien wel vijfhonderdtropische ziektes we- reldwijd waar de artsen rekening meemoetenhouden, en ze zijn alle- maal streekgebonden. “Bij iemand met bloedinzijn urine die net een Nijlcruise heeft gemaakt,denk je aan andere ziekten dan bijiemand met dezelfde symptomen die in La- ke Malawi heeft gezwommen.Inhet laatste gevalzou het bilharzia, een wormziekte, kunnen zijn.” Tropenartsen vanoverdehelewe-


reld houden elkaaropdehoogte over uitbraken en epidemieën. “Als ik vijftigprocent meermalariage-


‘Het kangriep zijn, maar ook een dodelijke soortmalaria’


vallen uit Congokrijgenanderen zien ookeen stijging, dan kunje doordeinformatie te bundelen een patroon zien.” In het Tropencentrumzien ze veel


malaria (circa honderdvijftigpa- tiënten per jaar), knokkelkoorts (ook bekend als dengue), buiktyfus en gevallen vanhepatitis. Twee à drieprocent komt met eendoodge- wone geslachtsziekte–syfilis of go- norroe. Ook hier geldtweer:jeweet maar nooit. Veel voorkomend zijn de huidaandoeningen(zie kader), maar de meeste bezoekers, name- lijk 12.000per jaar,komen vooraf- gaandaanhunreisnaarhet Tropen- centrum voor vaccinatie en voor- lichting. De GhaneesKwamea (44) haddat


beter ook kunnen doen, mijmerthij in zijn ziekenhuisbed.“Ik dacht: ik hebin1993nog pillen en vaccina- ties tegenmalaria gehad, dat moet


voldoende beschermingbieden.” Helaas. Kwamea heeft tijdens zijn familiebezoek in Ghana malaria op- gedaan. P. falciparum om precies te zijn, een mogelijkdodelijkesoort, maar goed te behandelen. Hij zit op zijn bed en vertelt. Met


uitzicht op de Arena,achterhem borrelteen infuus.Anderhalve week geleden stondhij nogfris en fruitigopSchiphol.Deweek daarop voelde hijzichelkedag beroerder. De lassergingwel trouwnaar zijn werk. Na het weekend werd het zwaarder. “En op woensdagkon ik niet meeropstaan, paracetamol hielpniet.Mijn vrouwheeft mij naar het Tropencentrumgebracht.” Volgens Grobuschisdit eenbe-


kendverhaal.Kinderendieopgroei- en in landen waar malaria veel voorkomt,krijgenheteenpaarkeer. De meestenoverlevendat en bou- wenbescherming op tegenmalaria. Maar eenmaal niet meerblootge- steldaandeziekte,brokkeltdathar- nas ook snel weer af.“We zien het veel bijimmigranten. De immuni- teit kanintwee, drie, vier jaar weg zijn. Dangaan ze onbeschermd op familiebezoek en komenze met ma- laria terug.” Kwamea krijgt antimalariamedi- cijnen. Die slaan zo goed aandat hij na eenverblijfvan twee dagenin hetAMCalweer naar huismag.


FOTOMARCDRIESSEN


fly: De vlieglegteitjes,bijvoorbeeld op nattezwemkleding, watnogal eens voorkomt.Slachtoffer trekt nattebikini aan, de eitjes komenuit en de madenuit de eitjes boren zich onderhet huidoppervlak. Daar zet- tenzehet onderhuidseweefsel aan totrotten. Voilà, perfecteomstan- digheden om uit te groeientot een dikke larf. Bijhet Tropencentrum wetenzeerwel raad mee.“De larf haaltadem doorzijn achterkant. Die hebben hetwatanders geregeld dan wij.”Die achterkant steekt een minuscuul stukje uit de huid. Als je daarvaseline of andere vettigheid opsmeert(vroegergebruiktenze spekvet) dan krijgt de larf geen zuurstof meer.“Om te voorkomen dat hij stikt,zal hij door de huid naar buiten kruipen.”Dat klinkt walgelijk, maar de patiënt loopt daarweinig averijbij op.“De larf houdtdewond zelf schoon. Antibi- otica is niet nodig.” HetTropencentrum, ook consu-


lent voor de krijgsmacht,heeft veel militairenuit Afghanistan met Leishmaniasis in behandelingge- had. Leishmaniasis,vanwege de symptomen ook welbergleprage- noemd,krijgjevan eenparasiet en het laatonsmakelijkesporen na.Op de plek waar besmettezandvliegen steken, ontstaan groteopen zwe- ren. De Leishmaniaparasiet wordt dooreen zandvliegovergebracht vaneen gastheer(een hond of rat) naar de mens.Die vlieglijkt overi- gens op eenkleinmugje. Totslot bilharzia: absoluutniet le-


vensbedreigend, maar desalniette- min eennachtmerrie voor vele toe- risten in Afrika, delenvan Latijns- Amerika, China, Japanen delenvan het Midden-Oosten. Hetiseen wormziekte. De larven leveninwa- terenkunnendoordegezondehuid dringen. In het lichaam groeien de larvenuit totheuse wormen die in de bloedvaten vandedarmen of de blaas leven. Ze tasten de ingewan- denaan en zorgenerzovoor dat de drager ziekwordt. Metmedicijnen zijndewormen


goed te bestrijden, maar beter nog: mijdindetropen zwempartijen in stilstaand zoetwater.


oogleraarMartin Grobusch kijkt er niet meer vanop, maar voor de leek is het hor-


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96  |  Page 97  |  Page 98  |  Page 99  |  Page 100  |  Page 101  |  Page 102  |  Page 103  |  Page 104  |  Page 105  |  Page 106  |  Page 107  |  Page 108  |  Page 109  |  Page 110  |  Page 111  |  Page 112
Produced with Yudu - www.yudu.com