search.noResults

search.searching

dataCollection.invalidEmail
note.createNoteMessage

search.noResults

search.searching

orderForm.title

orderForm.productCode
orderForm.description
orderForm.quantity
orderForm.itemPrice
orderForm.price
orderForm.totalPrice
orderForm.deliveryDetails.billingAddress
orderForm.deliveryDetails.deliveryAddress
orderForm.noItems
ONDERNEMEN INTERVIEW


‘Het stikstofeleid drukt boeren in de hoek’


Advocaten geven bij voorkeur hun mening in de rechts- zaak en minder daarbuiten. Een opvallende uitzondering is advocaat Franca Damen in het stikstofdebat.


ia sociale media en haar eigen website laat ad- vocaat Franca Damen – die vanaf 1 januari 2020 haar eigen advocatenkantoor start onder de naam Damen Legal – met grote regelmaat blij- ken kritische kanttekeningen te hebben bij het huidige stikstofbeleid. In haar ogen is het bestuurlijk nu paniek- voetbal en wordt de rekening van een falend overheidsbe- leid bijna helemaal bij boeren neergelegd.


V


U laat zich nadrukkelijk horen in het stikstofdebat. Waarom?


“Ik treed veel op voor de agrarische sector. Wat de sector nu overkomt kan echt niet, boeren worden in een hoekje gedrukt. De maatregelen waarmee ze worden geconfron- teerd, en dan in Brabant in het bijzonder, zijn zo verstrek- kend. Als advocaat vind ik dat ik best mijn juridische mening naar buiten mag brengen.”


Hoe kijkt u aan tegen het huidige stikstofbeleid? “Op 29 mei 2019 heeft de Raad van State de uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) en geoordeeld dat het juridisch niet deugt. Daarom mag het PAS niet meer worden gebruikt om nieuwe activiteiten met stikstofdepositie mogelijk te maken. Daarna is het verlenen van natuurvergunningen voor langere tijd stil komen te liggen. De overheid komt steeds met nieuwe maatregelen. Dat zorgt voor veel onduidelijkheid en onzekerheid.”


Eind september kwam Commissie-Remkes met het rap- port ‘Niet alles kan’. Kunt u zich vinden in dit rapport? “In het rapport wel, maar zoals het nu door politiek Den Haag en de provincies wordt ingevuld niet. In het rapport staan in de basis verschillende goede dingen. Zo wijst het adviescollege expliciet op het belang van duidelijk- heid over de herkomst van stikstofdepositie op Natura 2000-gebied. Zorg – aan de hand van metingen – dat duidelijk is wat de oorzaken zijn van stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden. Pas dan kunnen gericht, effectieve


10


maatregelen worden getroffen. Ook het adviescollege wijst op het belang van de effectiviteit van maatregelen. Daarnaast wijst het adviescollege er naar mijn mening terecht op dat de aanpak van de stikstofproblematiek in samenhang moet worden bekeken met andere opgaven, zoals het Klimaatakkoord en de kringlooplandbouw. Er is een duidelijke, samenhangende visie nodig, zodat boeren weten waar ze aan toe zijn.”


Medio oktober was u als deskundige uitgenodigd bij een rondetafelgesprek met Tweede Kamerleden over de stikstofproblematiek. Heeft dat wat opgeleverd? “Ik vind dat er zorgvuldig moet worden gekeken naar het invoeren van maatregelen. Zorg – aan de hand van metingen – voor duidelijkheid over de oorzaken van stik- stofdepositie en zorg ervoor dat maatregelen daadwerke- lijk, aantoonbaar effectief zijn. Die duidelijkheid is naar mijn mening ook nodig om draagvlak te creëren en om te voldoen aan verschillende algemene beginselen van behoorlijk bestuur waaraan de overheid is gebonden. Op grond van die beginselen moet de overheid er voor zorgen dat regels zorgvuldig en gemotiveerd worden vastgesteld en evenredig moeten zijn. Verder heb ik gewezen op ei- gendomsrecht. Als latente ruimte bij vergunningen wordt ingenomen en rechten worden afgeroomd – zoals in de Beleidsregels intern en extern salderen staat – dan wordt een inbreuk op het eigendom van bedrijven gemaakt. Dat mag alleen als die inbreuk gerechtvaardigd is. Maar dat heeft de overheid niet getoetst. Dit geldt ook voor de voor- genomen inname van dier- en fosfaatrechten bij verkoop van ammoniakrechten. Ook dat is een inbreuk in het eigendom van bedrijven die getoetst moet worden.”


Wat is er misgegaan na de PAS-uitspraak? “Naar mijn mening is het al misgegaan met het vast- stellen van het PAS. Ik was op het moment van het wetsvoorstel van het PAS al van mening dat dit juridisch niet houdbaar zou zijn. Ik heb Tweede Kamerleden er destijds nog voor gewaarschuwd. De constructie om eerst


BOERDERIJ 105 — no. 10 (3 december 2019)


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84