Checkpoint Barry
SOS I
k lees in de krant dat drugshandel en -gebruik aan de orde van de dag zijn op de Oranjekazerne in Schaarsbergen. Dientengevolge zijn er volgens het artikel de afgelopen weken zeventien mensen gearresteerd. Het betreft hier Uruzganveteranen die na terugkeer hun draai niet meer kon- den vinden en naar de verboden mid- delen grepen. Ik kan me daar alles bij voorstellen. De een zal het doen om nog iets van een sensatie of ‘kick’ te kunnen voelen – spanning is zeer verslavend – en een ander zal zich drie slagen in de rondte blowen zodat-ie eindelijk eens een nachtje kan doorslapen. Been there, done that…
In het artikel komen twee Uruzganvete- ranen aan het woord. Hen wacht ontslag wegens drugsgebruik, want als het om drugs gaat, voert Defensie een zerotole- rancebeleid. Wat dat betreft, nemen de twee mannen de verantwoordelijkheid op zich en accepteren ze de gevolgen, maar ze willen dat Defensie, als werk- gever, dat ook doet. Ze zijn namelijk als gevolg van hun uitzendervaringen in deze neerwaartse spiraal terechtge- komen. Ontslag wegens drugsgebruik, daar is juridisch geen speld tussen te krijgen, maar het artikel impliceert dat
deze regel nu wordt aangewend om de handen van deze mensen af te trekken, terwijl die als gevolg van uitzending- ervaringen naar de klote dreigen te gaan. Wat dat aangaat, worden er door Defen- sie dubbele signalen afgegeven. Drugs zijn verboten, maar tijdens de debriefing op Kreta kan/mag men zich wel hele- maal de tyfus zuipen, waarbij de ver- antwoordelijkheid voor excessen waar- schijnlijk wordt afgedekt met een beroep op de eigen verantwoordelijkheid. En dan ben je weer in de bewoonde wereld, de zogenaamde beschaving. Een wereld die aan elkaar hangt van luxeproblemen, futiliteiten en andere kleinzieligheden. Een wereld vol lullige regeltjes, voorschriften en ‘doe maar normaal’. Een wereld die misschien nog wel absurder en surrealistischer aandoet dan de dagelijkse werkelijkheid van een oorlog.
Dan overleef je het slagveld, om alsnog vermalen te worden in de bureaucratische molen
Beide Uruzganveteranen zeggen in het artikel door Defensie in de steek te zijn gelaten. Ze hebben om hulp gevraagd, maar hun noodkreet werd niet serieus genomen. Reactie van Defensie: ‘Wij herkennen ons niet in het geschetste beeld.’ Die zin is de afgelopen vijf à tien jaar ook wel uitgegroeid tot het sufste, lafste en meest nietszeggende commen- taar ooit. Dat wordt een loopgraven- oorlog in de rechtszaal, ben ik bang. Een van de militairen wordt geciteerd in het interview, zeggende: “In de Ver- enigde Staten zijn militairen helden. Punt uit.” Was dat maar zo. Dat zijn daar net zulke mooie praatjes voor de
bühne als hier. Neem de man die Osama Bin Laden doodschoot. Prototype held, die man. Na vijftien jaar trouwe dienst, waarin hij op de gevaarlijkste plekken ter wereld is ingezet, was hij geestelijk en lichamelijk klaar, op, leeg en nam ontslag. Pensioen? Helaas, daarvoor had hij de twintig jaar vol moeten maken. Zijn laatste werkdag was op een vrijdag. Op diezelfde vrijdag, om twaalf uur ’s nachts werden al zijn verzekeringen stopgezet. Van de ene op de andere dag was hij iedere aanspraak op medische zorg ten behoeve van vijftien jaar inzet kwijt. Fysiotherapie voor zijn blessures, opgelopen tijdens al die missies? Zelf betalen, held… Of zoals hij het zelf ver- woordt: “Now go fuck yourself.” Dan overleef je het slagveld, om alsnog vermalen te worden in de bureaucrati- sche molen. En dat dreigt deze en nog andere Nederlandse veteranen ook te overkomen. Wanneer de Veteranenwet in werking treedt – nu staat er nog bij: regeling treedt in werking op nader te bepalen tijdstip – dan mag ik hopen dat excessen zoals drugsgebruik en ander probleemgedrag dat oorlogsveteranen vertonen, worden erkend als een symp- toom van dat veelkoppige monster dat PTSS heet en niet slechts als reden wor- den aangevoerd om mensen te dumpen, zoals dat ook met overtollig materieel gebeurt.
Barry Hofstede maakte van november ’92 tot mei ’93 als dienstplichtig chauffeur deel uit van het 1e NL/BE VN Transportbataljon in Centraal-Bosnië, waarna hij tien jaar nodig had om die periode enigszins een plek te geven. Sinds 2002 ontplooit hij zich als (toneel)schrijver. Hij schrijft over uiteen- lopende zaken, maar oorlog en veteraan zijn in Nederland zijn terugkerende thema’s in zijn werk. Daarnaast is hij hartstochtelijk muziekliefhebber. Hij denkt nog iedere dag aan wat hij heeft gezien en meegemaakt tijdens zijn uitzending.
MEI 2013
15
Column
Foto: Karin Stroo
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64