18.000 BEZOEKERS BIJ 27E HERDENKING INDIËMONUMENT ROERMOND


Praten en luisteren, nu het nog kan


Op 6 september werden tijdens de 27e Indiëherdenking in Roermond de 6200 slachtoffers herdacht die tussen 1945 en 1962 omkwamen tijdens missies in Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea. Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid, die namens de regering sprak, bekende ‘namens de samenleving’ schuld. “Wij hebben u tekortgedaan, door te weinig naar u te luisteren.”


Door: Anne Salomons Foto: Stichting Nationaal Indië-monument 1945-1962


Z


oals voorgaande jaren was de Indiëherdenking drukbe- zocht. Zo’n 18.000 Indië- en Nieuw-Guineaveteranen,


familieleden en nabestaanden woonden de herdenking bij. Het betekende voor hen, naast het herdenken en weerzien met kameraden, vooral ook aandachtig luisteren naar toespraken waarin ‘praten en luisteren’ steeds als rode draad terug- keerden. “Wat de meeste Indiëgangers gemeen hebben, is dat ze over hun ervaringen daar nooit hebben gesproken, en nog. Waarom dit zwijgen?”, aldus aalmoeze- nier Liduin van den Broek in haar ope- ningsgebed. “Omdat voor een aantal van de gebeurtenissen die zij hebben meege- maakt, gewoonweg geen woorden zijn. Hoe vertel je, aan mensen die er niet bij waren, wat je hebt meegemaakt, wat je hebt moeten doen, of laten, tijdens de uitoefening van je militaire beroep? Beter niets zeggen en gewoon doorgaan, het leven oppakken zoals het zich aan je voordoet, dat was en is hun motto.” Aan het slot van haar overdenking riep de aalmoezenier Indiëveteranen op om toch nog te gaan praten over hun erva- ringen. “Praten, nu het nog kan. Om ons te laten delen in jullie herinneringen, zodat wij ervan leren. En dat hoeft niet altijd leuk te zijn.” Ter afsluiting droeg zij een gedicht voor van Leo Vroman, die zelf in een jappen- kamp heeft gezeten:


Kom vanavond met verhalen hoe de oorlog is verdwenen en herhaal ze honderd malen en alle malen zal ik wenen.


OKTOBER 2014 49 Illusie armer


Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid refereerde in zijn toe- spraak aan de terugkeer van Indiëgan- gers. “U was vele ervaringen rijker, maar ook een illusie armer. Het was niet gelo- pen zoals we ons dat hadden voorge- steld. Niet alleen had het vaderland nauwelijks belangstelling voor uw erva- ringen, sommigen van u werd zelfs openlijk verweten te hebben deelgeno- men aan een koloniale oorlog.” Hij onderstreepte daarbij dat hulp en zorg aanvankelijk afwezig waren en dat zij vooral zelf de zware last van verwerking hebben moeten dragen: “Uw ervaringen vonden weinig gehoor in een samenle- ving die zelf nog wrok koesterde over het verlies van de kolonie en herstelde van de wonden van de Tweede Wereld- oorlog. (…) Wij hebben als samenleving u tekortgedaan door te weinig naar u te luisteren. Mocht u de kracht hebben uw verhalen alsnog te willen vertellen: weet dat zij waarde hebben.” Namens de


regering legde hij een krans, gevolgd door Tweede Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg die een krans legde namens de Staten Generaal. Daarop werd de taptoe geblazen, gevolgd door één minuut stilte. Toen daarna het gebrul van de fly past van vier F-16’s in missing man formatie was verstomd, sprak Cambodjaveteraan Hermy Hey- mann over zijn vader die drie jaar in een krijgsgevangenkamp had gezeten en dat daar thuis weinig over gesproken werd. Inmiddels beseft hij dat er steeds min- der veteranen uit die tijd nog leven en dat het belangrijk is die herinneringen levend te houden. Tot slot volgde een muzikaal toongezette declamatie van dichter Hans van Bergen waarin hij jonge en oude veteranen als wapenbroe- ders naast elkaar zette. Daarna waren er kransleggingen en werd het defilé geopend.


Zie ook pag. 32 en 33. De toespraken zijn terug te vinden op www.nim-roermond.nl.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65