Sleutelaar TOEN & NU
Hans Ras
OVERAL WAAR NUTTIG DE SLIJPTOL ERIN
Ruim 40 jaar oud en nog altijd staat hij te stralen tussen de jongere machines: De tot pompunit omgebouwde Matrot-bietenrooier van sleutelaar Hans Ras. En: deze draait nog altijd mee op het bedrijf in Bellingwolde. “Die Matrot, dat is starten en lopen”.
ARTIKEL VAN TOEN
Trekker & Werktuig 234, maart 2008. Hans Ras in Bellingwolde (Gr.) bouwde in 2001 zijn Matrot- bietenrooier om tot pompunit voor de sleep- slangbemester. Hoewel er nu complete pomp- units in de handel zijn, ontbrak destijds een voorbeeld en was er flink wat denkwerk nodig voor dit project. In 1983 begon loonwerker Hans Ras in Belling- wolde met bietenrooien met de Matrot. In 1988 kwam er een tweede Vervaet-bunkerrooier en was er voor de Matrot weinig meer te doen. Maar de machine is altijd op het bedrijf. Boven- dien zat er ook een stukje nostalgie bij, want de Matrot was zijn eerste machine, waar hij heel wat mee heeft beleefd. Het tweede leven kwam er met het sleepslangbemesten. De motor en de cabine zijn blijven zitten en daar is ook verder niets aan veranderd. De motor is van bouwjaar 1977, maar er is nog nooit wat aan gebeurd. Kleppen stellen en op tijd nieuwe olie bleken voldoende.
B
ij Landini-dealer en loonwerker Hans Ras komt bijna geen machine het erf op of de slijptol gaat er in. Hij heeft een duidelijke visie over wat een machine moet kunnen, en als dat niet vanuit de fabriek kan, dan maakt hij het wel zelf. Efficiëntie en veiligheid voorop. En of het nu gaat om een ploeg, mesttank of trekker: waar verbetering nodig is, zorgt Ras voor een op- lossing. Niet verwonderlijk dat hij zijn hand er niet voor omdraaide om een Matrot-bietenrooier een andere bestemming te geven als pompunit voor het sleepslangen. En hoe! De machine uit 1977 draait nog steeds. “Hier in het gebied zit een grote kalvermesterij. Die mest verpompt deze Matrot.”
Oude krachtpatser In 1983 kocht Ras de bietenrooier. Eind jaren tach- tig kwam hij stil te staan door de komst van een paar Vervaet-rooiers. In 2001 kreeg de Matrot een nieuw leven, toen Ras hem ombouwde tot pomp- unit. De tank moest laag bij de grond. “Hoe min- der ver je aantrekt, hoe minder vacuüm je nodig hebt. Daarom ligt hij zo laag in het chassis en niet er bovenop”, legt Ras uit. De vier hydrauliekpom- pen op de machine kunnen allemaal afzonderlijk of tegelijk bediend of aangedreven worden. De Doda AFI 35-centrifugaalpomp is het hart van de machine. De Matrot beschikt ook over een auto- matische afsluiting. In de voormalig bietenrooier ligt een Deutz V8. “Met zijn 250 pk verbruikt hij 28 liter per uur, netjes voor zo’n motor”, vertelt Hans. “De koppeling heb- ben we verzwaard. De koppelingsplaat heb ik aan laten passen bij een machinefabriek.”
Meer capaciteit gewenst Zou Ras de machine nu nog eens moeten bouwen,
64 TREKKER JULI/AUGUSTUS 2020
dan ging de luchtcapaciteit omhoog. De ketels hebben nu een capaciteit van 3.700 liter. Onder 10 bar is dat 37 meter lucht. “In het begin met sleepslangen was een kilometer al heel wat. Dat was iets geweldigs. Tegenwoordig gaan we naar 2 kilometer en dat vinden we normaal. Daarin schiet de capaciteit van de ketels nu wel wat te- kort.” Maar het lijkt er niet op dat dit verbeterpunt er in de nabije toekomst voor zorgt dat de Matrot zijn laatste werkdag gaat meemaken. Sterker nog: In de oude schuur ligt Ras’ verzekering op een pal- let: een oud motorblok. “Ik hoop hem nooit te hoe- ven gebruiken en tot nu toe is het ook echt niet nodig. Maar mocht de motor kapot gaan, dan heb ik er tenminste nog een. Heb je dat niet achter de hand, dan zul je zien dat hij stuk gaat en er niet aan te komen is.” De rooier van de Matrot heeft Ras overigens ook bewaard. “Ik kan er gewoon geen afscheid van nemen, daar heb ik mee gewerkt.”
Goede zorg verzekerd Met de zorg die de machines van Ras krijgen, is het niet vreemd dat ook de Matrot nog steeds zo goed draait. Van de machines die op het bedrijf in Belling- wolde staan, kloppen de bouwjaren en staat van onderhoud vaak niet met de verwachting: zo goed zien de soms ruim twintig jaar oude machines er nog uit. Glanzend in de lak en een motor die zonder protest start wanneer de chauffeur de sleutel om- draait. Dat Ras hart heeft voor zijn machines, blijkt ook uit de halve trekker die in de werkplaats staat. Na 14.000 uur zwaar werk ging hij door zijn hoeven. Een ander had de trekker voor onderdelen uit elkaar gehaald, Ras bouwt hem weer op. “Zeg mij dat het niet kan en ik zal je laten zien dat het wél kan!”
TEKST: MARGRIET NIJENHUIS
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124
