Sleutelaar TOEN & NU
Leo van Amstel
RUST VERSLETEN IN EEN STIL HOEKJE
Hij staat in een hoek in de loods, de 16 meter brede sleepslangbemester die loonbedrijf Van Amstel in Lith (N.-Br.) in 2003 bouwde. Het was een succes, maar na intensief gebruik is de machine simpelweg versleten. Intussen sleutelt de volgende generatie mee: een nieuw project staat al in de werkplaats.
ARTIKEL VAN TOEN
Trekker & Werktuig 186, maart 2004. Loonwerker Leo van Amstel wilde een brede bemester met schijven. Niet te koop, dus besloot hij zelf te gaan knutselen. Het kostte hem en medewerker Sjef de Veer veel denkwerk en een jaar sleute- len. De werkbreedte van 16 meter én het draai- punt in de ophanging, kort achter de trekker, zijn erg bijzonder. De bemester is met zo’n 6 ton best zwaar. Zowel in het land als op de weg steunt een deel van het gewicht op elektro- hydraulisch gestuurde loopwielen. Voor een goede bodemvolging kan de framebalk van de bemester op twee punten pendelen via een zwaar draaipunt. Ook bijzonder: met cilinders is de kouterdruk instelbaar, en zijn ze deels op- klapbaar. In 2003 bleek de eerste praktijkerva- ring goed; wel zou een gps-rechtrijsysteem han- dig zijn vanwege de grote werkbreedte. Inmiddels is ook dát praktijk.
N
ee, Leo van Amstel (59) kreeg het sleute- len niet van huis uit mee. Maar in de jaren negentig bouwde de loonwerker zelf een kipper, in plaats van te kopen. Het begin
van heel veel zelfgebouwde en aangepaste machi- nes. Naast monteur Sjef de Veer, volgde intussen zoon Arjan (27) een opleiding tot eerste monteur. In de rustige periodes zijn nu dus twee à drie man in de werkplaats te vinden. Daar rolde al heel wat uit. Balenklemmen, een hoogkipbak, een maisbak met kantelframe, silagekippers, een neuswiel, een bum- per met luchtvat, een balenverzamelwagen. De 16 meter brede bemester was in 2003 al wat inge- wikkelder. Later volgde een complete, hightech mestverwerkingsinstallatie met zelfgebouwde zeef- bandpers, omgekeerde osmose en aansturing. Het opbouwen van hydraulische zwadbreedteverstel- ling op de recent geleverde nieuwe triplemaaier is iets dat de mannen niet eens meer noemen. “Ja, als je het zo bekijkt hebben we alle machines wel om- gebouwd”, vat Van Amstel het samen.
Mee in trends Van Amstel speelt vroeg in op nieuwe trends. Sleep- slangen en het hakselen van vezelhennep bijvoor- beeld. “Dat is gokken en risico nemen. Je moet dat mooi vinden en aandurven.” Grote missers zaten er nog niet bij, dus het loont wel. “Elk jaar hakselen we ruim 100 hectare vezelhennep. Dat gaat mooi vóór de maisoogst.” Het sleepslangen is een tweede kern- punt. Hierop heeft Van Amstel een duidelijke visie: “Breed, breed, breed.” Een brede bemester geeft minder rijsporen, levert dus betere kwaliteit werk. Ze bouwden in 2003 al de 16 meter brede schijfkou- terbemester; zo breed was toen niet te koop. Pionier Van Amstel bouwde in de regio snel een klanten- kring op voor de bemester met sleepslangaanvoer.
52 TREKKER JULI/AUGUSTUS 2020
Technisch draaide de machine, met deels Veenhuis- componenten, goed. In 2011 waren de elementen bijna versleten. Handhaving werd strikter, keren met een niet-afgesloten bemester werd niet meer ge- doogd. En je kon de bemester met zijn vaste aan- voerbuis achterop niet teruguit zetten om de hoe- ken netjes te bemesten. Door deze optelsom kwam hij in de hoek te staan en maakte plaats voor een nieuwe 9 meter Veenhuis. Van Amstel bouwde een aanvoerbuis met draaipunt die over de trekker kon zwenken. Ook een buffervat in de front hef en slang- haspels met snelwissel. Deze combi is dit seizoen vervangen door een Challenger-driewieler op 1250- banden. Helemaal naar eigen inzicht nieuw opge- bouwd met kleine tank, pompen en regelingen; ach- terop een 15 meter Tjalma-bemester en soms een 18 meter Bomech. Ook weer met een enorme, zelfge- bouwde zwenkbare aanvoerbuis. “We halen nu tot 300 kuub per uur, de banden staan op 0,7 à 0,8 bar.”
Plezier en gemak Waardering van klanten is er niet altijd. Ook is er geen hoger tarief uit de markt te halen. “We heb- ben er plezier in. Je moet sleutelen om er makkelij- ker, beter of sneller mee te kunnen werken. Maar als je iets té perfect wil maken, kan dat erg veel geld kosten.” Blijven ze zelf sleutelen? Arjan: “Dat blijft belangrijk, om als loonwerker goed werk te kunnen leveren. Een machine kan áltijd nóg beter.” Leo: “De zelfrijder draaide dit voorjaar alleen al 750 uur met de sleepslangbemester. Door telkens te verbeteren loop je voor de massa uit. We bouwen nu een volle- dig elektrisch aangedreven pompwagen waarmee we ook spuiwater, mineralenconcentraat en kunst- mest kunnen bijmengen. Dat heeft niemand.”
TEKST: MATTHIJS VERHAGEN
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124
