OOGST 2021 VOEDERGEWASSEN
SORGHUM ‘Moeilijk sorghumjaar door koud
voorjaar en veel onkruid’ Geitenhouderij Hoeve Broekhoven teelt voor het vierde jaar sorghum. “We kiezen voor sorghum om het zetmeelgehalte in het rantsoen te verlagen. Daarnaast bevat sorghum veel ruwe celstof en dat zorgt voor een veilige bodem in de pens van onze geiten. Het past goed in ons maisrijke geitenrantsoen”, vertelt Tom van Bakel.
Op 15 mei heeft een loonwerker met een bietenzaaimachine het sorghumras Master gezaaid. “Ik had een nieuw ras in gedachte, maar dat was nauwelijks leverbaar.” Van Bakel geeft aan dat het be- langrijk is dat bij het zaaien de bui- tentemperatuur minimaal 15 gra- den is en liever nog hoger. Het gewas is bemest met 15 ton geitenmest per hectare en voor opkomst is gespoten tegen onkruid.
2021 was volgens de geitenhou- der een moeilijk jaar. “Het was lang koud en dat gaf een slechte opkomst en een hoge onkruiddruk. Alhoewel de sorghum later flink is bijgetrok- ken.” Van Bakel verwacht begin oktober te oogsten en hij schat de
opbrengst op 35 ton product met 27% droge stof. “We hakselen de sorghum op 13 millimeter met een korrelkneuzer. De kneuzer moet zo dicht mogelijk staan vanwege de kleine sorghumkorrels.”
De sorghum wordt in een sleufsilo onder de mais ingekuild om broei te beperken. “We voeren per geit 0,38 kilo product per dag, dat is ongeveer een ons droge stof sorghum per geit per dag. Minder zetmeel geeft meer stabiele mest en gezonde geiten.” Als een kritiekpunt van sorghum noemt de Brabantse geitenhouder de koudetolerantie. “In de verede- ling wordt daaraan gewerkt.” Ook de beschikbaarheid van voldoen- de werkzame herbiciden in de sorghum teelt en de wetgeving zijn knelpunten. “De teelt van sorghum zou heel goed passen na twee snedes gras. Maar volgens de wet mag je na scheuren van grasland geen sorghum meer telen. Want sorghum valt niet onder de stikstofbehoeftige gewassen. Als netwerk van sorghum- telers in Noord-Brabant zien wij dat graag veranderen.”
Tom van Bakel (50) in Riethoven (N.-Br.) melkt 935 geiten. Dat doet hij samen met zijn vrouw Heidi (48) en zoon Tho- mas (22). Daarnaast houden ze 300 lammeren en 20 bok- ken op 23 hectare grond, waarvan 3,75 hectare sorghum.
Kostprijsberekening sorghum TOEGEREKENDE KOSTEN
zaaizaad Master (zaden)
meststoffen geitenmest (kuub)
gewasbescherming onkruiden Strarane Top (l) Wing P (l) Banvel (l)
loonwerk ploegen (€ 99) + land klaarleggen (€ 35) zaaien
spuitloon (2 x) hakselen, inkuilen
overige toegerekende kosten opslag en voeren
TOTALE TOEGEREKENDE KOSTEN KILO DROGE STOF PER HECTARE KOSTEN PER 100 KILO DROGE STOF
hoeveelheid 220.000 15 1
3,6 1
prijs (€ ) 145 100
56 85 82
134 78 64
400 100
1.244 9.450 13,16
Sorghum niet vergelijken met mais, maar zeker kansrijk als tussengewas
Vorig jaar werd de sorghum van geitenhouder Tom van Bakel op 22 september geoogst. Dit jaar was dat wat later, net als bij de mais.
74
Vorig jaar steeg het areaal sorghum in Europa met 18% ten opzichte van 2019 naar 584.000 hectare. In Nederland blijft het areaal met 200 hectare nog klein. De opbrengst van sorghum is 15% lager dan van mais, waardoor veehouders eerder kiezen voor mais. Er is veel variatie tussen rassen in opbrengst, zetmeelproductie en koudetolerantie. Dat laatste houdt nog niet over en drukt de opbrengst in koude jaren zoals dit jaar. Om dat te verbeteren, helpt veredeling van nieuwe sorghumrassen, die het beter doen in ons klimaat. Volgens geitenhouder Tom van
Bakel in Riethoven, die zelf sorghum teelt, moet je sorghum ook niet vergelijken met mais. “In de toekomst kan sorghum juist kansrijk zijn als gewas tussen gras en mais. Als je voorafgaand aan inzaai van sorghum eerst nog twee sneden gras kunt oogsten, ziet het rendement er heel anders uit”, zegt Van Bakel. “Sorghum kun je later zaaien vanwege een beter ontwikkeld wortelstelsel.” Dat maakt het gewas ook beter bestand tegen droogte, ook al omdat sorghum 25% minder water verbruikt. Sorghum is ook minder gevoelig voor ziekten en plagen en is resistent tegen de maiswortelboorder.
BOERDERIJ 107 — no. 1 (28 september 2021)
FOTO: HENK RISWICK
FOTO: BERT JANSEN
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124
