‘Die extra ruimte voor de rivier is een giganti- sche operatie maar heeft effect gehad’
Marcel Limpens van boerderij Wiegershof in Borgharen voor zijn door wateroverlast verrotte uien.
kan voorspellen wat er precies komt. En het consortium Grensmaas gaat door met projecten om de waterveilig- heid verder te garanderen. Zo komt er een wat ze noemen Groene Rivier tussen Borgharen en Itteren om Maastricht nog beter te beschermen. Ach, ik kijk er gewoon nuchter naar, we zijn gewend om te leven met hoog water.”
waterschappen samenwerken.
Het Integraal Riviermanagement gaat volgens Brou- wer daardoor ook veel verder dan Ruimte voor de Rivier. De scope is daarbij niet alleen het soms teveel aan water, maar ook te weinig water. “We kijken naar alle functies en problemen die samenhangen met rivieren. Waarbij de eerste horizon 2050 is, maar we kijken ook naar 2100. Hoe willen we als maatschappij dat het rivierlandschap eruit moet zien? Moet er altijd en overal scheepvaart mogelijk zijn? Wat gebeurt er met de zoetwatervoor- raad IJsselmeer als er veel minder water door de IJssel stroomt?”
Nog meer ruimte ‘zeer denkbaar’
Integraal betekent dat er binnen IRM verder wordt geke- ken dan alleen de uiterwaarden. Brouwer beaamt dat het project nu nog wel een erg hoog abstractieniveau heeft. “We zitten nu in de fase: hoe moet het rivierengebied in de toekomst worden ingericht? De eerste contouren daarvan zullen pas over een jaar zichtbaar zijn.” Brouwer wil wel kwijt dat het ‘zeer denkbaar is dat we bij bepaal- de riviergebieden nóg meer ruimte voor de rivier zullen moeten creëren.” IRM praat nog niet met individuele boeren, wel met LTO.
Meer water, meer droogte: het staat met grote letters in heel veel agenda’s. Wat dat concreet gaat betekenen voor boeren is nu nog niet te zeggen. Maar dát het ge- volgen gaat hebben, afhankelijk van het gebied waar je boert, is zeker. Daarvoor zijn de gevolgen van de klimaat- verandering te manifest.
Als dijkgraaf en bestuurder bij de Unie van Waterschappen adviseert Dirk-Siert Schoonman om geen ‘hoog salderende gewassen’ te verbouwen in de uiterwaarden. Een eventuele schadevergoeding daar- voor vindt hij niet kloppen.
Schoonman is dijkgraaf van het water- schap Drents Overijsselse Delta. Daar- naast is hij bij de Unie van Waterschap- pen portefeuillehouder watersystemen en klimaatadaptatie. Schoonman kent de mores van de uitwaarden. Tot 2013 bestierde hij een melkveebedrijf in Brummen, met grond in de uiterwaar- den van de IJssel.
Zijn de overstromingen het gevolg van klimaatverandering? “Tijdens de wateroverlast in Limburg hebben we voorzichtig geconcludeerd en gecommuniceerd dat dit het ge- volg is van de klimaatverandering. En dat we ons moeten voorbereiden op meer heftige clusterbuien en perioden van droogte.” Schoonman zegt dat de waterschappen zich er al jaren op voorbereiden en ermee bezig zijn, maar door de recente gebeurtenissen ‘extra gemotiveerd zijn’.
Waar zijn jullie mee bezig dan? “Samen met gemeenten doen we stresstesten. Via een simulatiepro- gramma op de computer laten we virtueel een extreme bui van 100 of 150 millimeter vallen. Dat doen we vooral bij stedelijke gebieden, waarna we bijvoorbeeld extra wadi’s gaan inrichten. Op het platteland moeten we de klimaatrobuustheid van de
Dirk-Siert Schoonman is dijkgraaf van het water- schap Drents Overijsselse Delta. Daarnaast is hij bij de Unie van Waterschap- pen portefeuillehouder watersystemen en klimaat- adaptatie.
‘Geen mais en akkerbouw in uiterwaarden’
bodem vergroten.”
Klimaatrobuustheid van de bodem? “We moeten om te beginnen, en dat is echt heel belangrijk, de bodemver- dichting tegengaan. Daarnaast is het organischestofgehalte in de bodem van groot belang. Zo verbeter je de sponswerking en doorwortelbaarheid van de bodem.”
Boeren in de uiterwaarden, moe- ten we dat blijven doen? “Je weet dat als je grond in de uiter- waarden gebruikt, je een groter risico op wateroverlast hebt. Gezien de klimaatverandering is mijn advies geen hoog salderende gewassen meer te gebruiken. Akkerbouwgewassen en mais is niet verstandig. Als mais drie dagen onder water heeft gestaan, is het klaar, bij aardappels is het na een dag al bekeken.”
Moet er geen overstromingsverze- kering komen? Schoonman weegt zijn woorden zorg- vuldig. “Nogmaals, de uiterwaarde is ervoor bedoeld dat een rivier buiten zijn oever kan treden. Ik zou het vreemd vinden als je bij de teelt van akkerbouwgewassen na schade een vergoeding krijgt, waardoor je die het jaar erop weer gaat telen. Vergelijk het met een huis dat je op een onmogelij- ke plek hebt gebouwd. Na een over- stroming krijg je een vergoeding en daarmee ga je weer een parketvloer leggen. Dat klopt niet. Het begint met het besef dat dit kan gebeuren en waarschijnlijk vaker zal gebeuren.”
BOERDERIJ 107 — no. 1 (28 september 2021) 11
FOTO: HENK RISWICK
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124
