Frans Keurentjes was tot dit voor- jaar voorzitter van de coöpe- ratie Friesland- Campina en is melkveehouder.
is voor Nederland geweld aan. Met ons initiatief willen we zoveel mogelijk voor de landbouw behouden. Boven- dien hebben we uiteindelijk ook nog de opgave om bij te dragen aan een duurzame voedselvoorziening van de wereldbevolking.”
Op de vraag of dit tij nog te keren is, en of de initiatief- groep zich tegen die ruimteclaims wil verzetten, vult Keu- rentjes aan: “Als je niks doet, wordt die ruimte maximaal gepakt en dan ook nog versnipperd en op de verkeerde plek. Maar als je een goed verhaal hebt als landbouw, dan beperk je dat en deel je het zo goed mogelijk in. Een duidelijke, integrale visie is nodig en een krachtige uitvoe- ringsorganisatie. Beetje naar model van een ruilverkave- ling.”
De Lugt: “Wat ons het meest raakt, is dat de dilemma’s op het boerenerf neerkomen. Collega-boeren vragen zich af: wat betekent dit alles voor mijn bedrijf, kan ik hier over vijf jaar nog boeren, ben ik dan nog welkom als boer?”
Afgelopen voorjaar bracht de initiatiefgroep, waarvan ook oud-minister Cees Veerman een prominent gezicht is, haar visie naar buiten in de vorm van een zevenpun- tenplan. Het maakte veel los. Omdat toen ook allerlei andere visies verschenen, kwam de boodschap niet overal goed over, en bleef vooral hangen dat deze initiatiefgroep erkent dat de sector gaat krimpen. Keurentjes vertelt dat de kritiek van collega-boeren hem verrast heeft. “We hebben juist voor 200% het belang van een sterke, toekomstgerichte landbouw op het oog. Maar het bewijst ook hoe hoog de spanning is en hoe nodig zo’n visie is. Als we als landbouw niet zelf het voor- touw nemen, zijn we speelbal. Tegelijk willen we niet de ogen sluiten voor bredere belangen, we hebben realiteits- zin. We erkennen dat er serieuze vraagstukken zijn op het gebied van ruimte, water, klimaat en stikstof. Die vragen een langetermijnvisie en een kortetermijnaanpak.” De emoties zijn dus begrijpelijk, aldus Keurentjes. “Het
gaat om grond, en grond is emotie. En er is nog iets. De Nederlandse landbouw is een enorm succesverhaal en daarvoor ontbreekt de erkenning, boeren voelen zich mis- kend. Zolang die erkenning er niet is, is het enorm lastig om te praten over de inhoudelijke vraagstukken.” De Lugt: “Er is wel veel waardering in de samenleving voor de landbouw en voor boeren. Het probleem zit bij politici en maatschappelijke organisaties die zeggen het kan best de helft minder. Dat komt enorm hard aan. Daar- door krijgen mensen het gevoel: we doen er niet meer toe in Nederland.”
Wat is kort samengevat het vraagstuk waar jullie iets aan willen doen? Keurentjes: “De landbouw is afgelopen halve eeuw een enorm succesverhaal geweest. Maar we zitten in een nieuwe tijd. Het gaat niet meer om ‘nooit meer honger’ maar om duurzame voedselproductie in een rijke stad- staat met hoge eisen en met enorme concurrentie om de ruimte. Een omslag is nodig. Dat moet ook nog eens snel, in een jaar of tien. Het goede nieuws is: Wij zijn als beste sector in staat om hier inhoud aan te geven, met de beste boeren, de beste verwerkende industrie en veel kennis en innovatie. Die transitie moet ordentelijk gebeuren en daar is regie op nodig.”
De Lugt benadrukt dat al die kwesties ‘integraal’ aan- gepakt moeten worden, dus in samenhang in plaats van hap-snap. “Kijk naar de invoering van fosfaatrechten. Dat moest in een paar maanden gebeuren. Dan krijg je van die peildata waardoor boeren nog jaren later tussen wal en schip liggen. Dat is een debacle. Geef de sector tijd, geef de boer het roer. Ga per bedrijf kijken hoe lossen we het op. Sommigen willen vooruit, anderen willen hulp bij stoppen. We pleiten daarom onder meer voor een grond- bank en een stikstoffonds, en ook voor zaken als beloning voor ecosysteemdiensten en een garantie- en kredietrege- ling voor de transitie.”
13
FOTO: MARK PASVEER
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124
