This page contains a Flash digital edition of a book.
Checkpoint Barry


Monu-de-ment


Wereldoorlog. Ik durf het onderhand wel ‘typisch Nederlands’ te noemen. Deze keer niet om wie wel en wie niet, maar om een nieuw te bouwen monu- ment, te weten een gedenkmuur met daarop de namen van alle Nederlandse slachtoffers van de Holocaust waar geen graf van bekend is. Tot zover is het nog te volgen en is er niks aan de hand, maar het Nederlands Auschwitz Comité heeft bedacht dat dit nieuwe monument bij een ander monument moet komen te staan, te weten het monument Nooit meer Auschwitz van Jan Wolkers. Boze buurtbewoners, een boze weduwe Wolkers en ongetwijfeld gaan er de komende tijd nog veel meer mensen boos en beledigd worden. Gottegot, wat een sneue bedoening weer, was mijn eerste gedachte toen ik het las. En mijn tweede en mijn derde. Wat is dat voor een ideaal, of mens-, of wereldbeeld van waaruit die dwangmatige, ambtenaar- achtige neiging voortkomt om alles en iedereen onder één en dezelfde (her- denkings)hoed te vangen? En wat is het resultaat, zo’n beetje iedereen voelt zich buitengesloten.


J


De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik geroerd was en me vereerd voelde toen ineens ook de tijdens vredesmis- sies omgekomen militairen werden her- dacht op 4 mei. Maar toen was er nog


a hoor, het is weer zover. Voor het zoveelste jaar en voor de zoveelste keer is er gezeik omtrent het herdenken van de slachtoffers van de Tweede


Ik zie het nu al voor me:


4 mei, tweeduizend-zoveel. Bij de ingang van het afgezette Wertheimpark staat een suppoost. Suppoost: “Voor welk monument komt u?”


geen veteranendag en zelfs die datum is alweer verwaterd van de verjaardag van Z.K.H. prins Bernhard tot de laatste zaterdag van juni. Praktisch gezien veel voor te zeggen, maar je kan ook gewoon iedereen een dag vrij geven. Niet alleen veteranen, iedereen. En dan samen de omgekomen veteranen herdenken met een minuut stilte. Of applaus. Het moet maar eens afgelopen zijn met die verwatering/veralgemenisering van het herdenken en vieren. Zondagsrust is wat dat aangaat ook geen issue voor mij, met die uitzondering moet het ook maar eens afgelopen zijn. Een mens, al dan niet gelovig, kan nu eenmaal niet alles hebben.


Hetzelfde gesodemieter als altijd


Er is vast wel een andere plek te vinden voor het namenmonument. De plek is gekozen omdat het park in de vroegere joodse buurt van Amsterdam ligt. Daar kan ik me iets bij voorstellen, maar ik vind het bijzonder fantasieloos en ook een beetje flauw om een monument te bouwen op een plek waar al een monu- ment staat. Wel lekker overzichtelijk. Of zoiets. Hoe dan ook, ik vind het een saaie en ongeïnspireerde keuze. En eigenlijk is het ook wel asociaal, om zo’n gevaarte in een ieniemienie parkje, waar al een monument staat, te plempen zonder dat de omwonenden daarin een stem heb- ben. Dat het er mag en misschien zelfs wel moet zijn, dat staat wat mij betreft als een paal boven water, maar dit is weer hetzelfde gesodemieter als altijd.


Burger: “Nou ik kom eigenlijk gewoon voor de Dodenherdenking.” Suppoost: “Ja maar we hebben twee monumenten, ziet u, en in verband met de verwachte drukte kunnen we niet hebben dat iedereen zomaar ‘gewoon’ komt herdenken.” Burger (tegen vriendin): “Nou, wat doen we, welke nemen we?” Vriendin: “Zullen we anders gewoon thuis voor de televisie herdenken?” Burger: “Jan Wolkers. We willen naar het monument van Jan Wolkers.” Suppoost: “Dan bent u bij de verkeerde ingang.”


Inmiddels is het besluit uitgesteld. Goh, wat een verrassing. En het had allemaal voorkomen kunnen worden. Met dit chronische gemier aangaande herdenken houden we in ieder geval de herinnering aan de oorlog nog wel een tijdje levend. En dat die herinnering allang niets meer met de werkelijkheid van toen te maken heeft, dat nemen we op de koop toe. Volgend jaar Anne Frank de musical. Ik heb er zin in.


Barry Hofstede maakte van november ’92 tot mei ’93 als dienstplichtig chauffeur deel uit van het 1e NL/BE VN Transportbataljon in Centraal-Bosnië, waarna hij tien jaar nodig had om die periode enigszins een plek te geven. Sinds 2002 ontplooit hij zich als (toneel)schrijver. Hij schrijft over uiteen- lopende zaken, maar oorlog en veteraan zijn in Nederland zijn terugkerende thema’s in zijn werk. In 2013 verscheen zijn eerste boek, NL-Peacekeeper. Daarnaast is hij hartstochtelijk muziekliefhebber. Hij denkt nog iedere dag aan wat hij heeft gezien en meegemaakt tijdens zijn uitzending.


JULI-AUGUSTUS 2014 19


Column


Foto: Karin Stroo


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66