search.noResults

search.searching

saml.title
dataCollection.invalidEmail
note.createNoteMessage

search.noResults

search.searching

orderForm.title

orderForm.productCode
orderForm.description
orderForm.quantity
orderForm.itemPrice
orderForm.price
orderForm.totalPrice
orderForm.deliveryDetails.billingAddress
orderForm.deliveryDetails.deliveryAddress
orderForm.noItems
Dubbel Check


‘Ik kan zelf ook weer leven’


Christel Tenten (63), de echtgenote van Herman, heeft jaren lijdzaam moeten toezien hoe haar man onder zijn PTSS leed. Ook zij ging daar zwaar onder gebukt. Christel: “Na de behandeling bij kreeg ik een heel andere man terug. Ik kon het haast niet geloven.”


Door: Anne Salomons


Ze had hem ontmoet bij dansschool Bake, waar ze samen met Hermans broers op dansles zat. Het was tweede kerstdag 1969. Herman was van zijn marinestand- plaats op Curaçao overgevlogen voor het huwelijk van zijn oudste broer. “Toen ik Herman zag, was het meteen liefde op het eerste gezicht”, vertelt zij. “En hij kon goed dansen.” Omdat hij terugging naar Curaçao werden er vooral veel brieven heen en weer geschreven. In 1974 trouwden ze uiteindelijk en verbleven daarna vanaf 1980 drie jaar met het gezin op Curaçao. “Dat was een grote vakantie, ook geweldig voor de kinderen.” Toen Herman in 1994 met de landmacht naar Srebrenica ging, had ze er vertrouwen in dat het goed zou gaan. Hoewel: “Ik dacht wel de hele tijd: als er maar niks gebeurt, ik zat toch constant in spanning. We hadden twee kinderen in de pubertijd, die het ook moeilijk vonden, vooral onze dochter had het er zwaar mee. Dat was voorheen ook de reden dat hij in 1986 van de marine naar de landmacht was overgestapt, dan zou hij minder vaak weg hoeven. Dachten we. Maar dat was juist niet het geval.”


‘Op mijn tenen’ Toen Herman uit Bosnië thuiskwam, was hij veranderd. Christel: “Het was een


leuke man toen hij wegging, maar hij kwam totaal anders terug. In het weekend zat hij hele dagen voor de televisie, het liefst met de gordijnen potdicht. Als ik thuiskwam van mijn werk had hij zich snel van tevoren aangekleed.” Herman bezocht meerdere psychologen en psychiaters, maar Christel had het gevoel dat zijn trauma juist steeds erger werd. “Verbaal was hij verschrikkelijk en hij heeft mij met van alles op mijn ziel getrapt. Hij was nooit handtastelijk, maar zijn woede-uitbarstingen waren misschien nog wel erger. Ik moest constant op mijn tenen lopen. Gelukkig kon ik als het te erg werd even ‘uithuilen’ bij onze vrienden. Onze kinderen hebben volgens mij niet veel schade opgelopen van die woede-uitbarstingen van hun vader.”


Hoe trek jij het? Ondanks de geestelijke ‘terreur’ bleef Christel wel altijd achter haar man staan.


Hij kon er immers niets aan doen. “Het is hem overkomen. En ik houd van hem, anders was ik allang bij hem weggegaan.” Zij ging dan ook altijd trouw met Her- man mee naar zijn psychologen. Maar ondertussen vroeg niemand hoe het nou met haar ging. “Niemand vroeg: hoe trek jij het? We zaten er voor Herman.” Christel ging ook mee naar PSYTREC, waar ze voorlichting kreeg over de ver- nieuwde wijze van therapie. En daarna moest ze hem vijf dagen achterlaten in het behandelcentrum. Christel: “Vijf dagen later kreeg ik een hele andere man terug. Hij keek rustig uit zijn ogen. Het was een hemelsbreed verschil. Nu gaat het goed en kan ik zelf ook weer een beetje leven. We kunnen weer samen lachen.” Ietwat schuchter voegt ze eraan toe: “Ik denk nu ook soms egoïstisch even aan mezelf.”


mei 2018


33


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65