Checkpoint Barry
Zelfhulp Kameradenhulp T
ijdens mijn uitzending was ik omringd door zorgverleners en dan bedoel ik niet alleen de mensen van de MDD die dag en nacht voor ons klaarstonden. We hielden elkaar goed in de gaten en wanneer we dachten dat het met een van ons niet goed ging, dan meldden we dat. Ikzelf heb ook een keer een gesprek gehad met onze PC. Ik lag al in bed toen hij binnenkwam om te horen hoe het met me ging. Op de bedrand gezeten hoorde hij me als een bezorgde vader uit en aan. Die dag waren ik en een paar anderen van ons peloton (onder wie hijzelf) ooggetuige geweest van de uitroeiing en vernietiging van het dorpje Amici. Eenmaal terug op het kamp ver- kocht ik de tafel in onze prefab een rot- schop en huilde moedeloze tranen van verdriet en angst.
In feite begint zorg daar; met jezelf toestaan om boos, verdrietig, bang, et cetera te zijn. De weg naar herstel begint bij jezelf. En ik heb ’m hier al meerdere malen opgeschreven, maar nog een keer kan geen kwaad denk ik: je moet het zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen. Voor elkaar zorgen. Voor mij is dat een kenmerk van onze moderne beschaving. Een hoeksteen, als je het mij vraagt, maar een hoeksteen die op een wankel fundament ligt. Het fundament is de mensheid zelf, met al zijn dromen, wen-
Ik had
zogenaamd ‘recht’ op zorg
sen, machtswellust, hebzucht en andere grillen, die zich vertalen in geschied- kundige hoogte- en dieptepunten. Veel veteranen nemen het op zich om deel uit te gaan maken van de zorgketen. Ze zien het als een roeping, een verleng- stuk van hun missie wellicht. Dat gaat van laagdrempelige zelfhulpgroepen tot professionals. Van het bijhouden van een simpele telefoonlijst tot het oplei- den van veteranenhonden, het opzetten van projecten in voormalige uitzend- gebieden of het geven van meditatie- cursussen. Verzin het maar, de kans is groot dat er een veteraan is die het al doet. De participatiesamenleving in al haar glorie. Zorg, geleverd met de hand op het hart en niet op de portemonnee. Ik had zogenaamd ‘recht’ op zorg, maar bij die bewering heb ik me altijd een beetje ongemakkelijk gevoeld. Rechten zijn ook maar verzonnen, in feite zijn het luxeartikelen. Ik heb gewoon geluk dat ik in Nederland geboren ben. Mijn recht op zorg heb ik met beide handen aangepakt en toen het eenmaal beter ging, groeide in mij de behoefte om iets terug te doen. Ik voelde een soort van zorgplicht.
Uiteindelijk heb ik voor het schrijven gekozen om mijn ervaringen en ideeën te delen en iets terug te geven aan de samenleving die ik daarginds verte- genwoordigde. Een van de dierbaarste herinneringen die ik wat dat aangaat koester, is die van een Tweede Kamerlid dat mij, na het zien van mijn toneel-
SEPTEMBER 2015 23
stuk Thuisfront, met tranen in de ogen bedankte en mij beloofde dat “die vete- ranenwet er komt.” Veteranen en hun verhalen zijn als een spiegel, waarin een samenleving een deel van zichzelf kan terugzien dat nor- maal gesproken onzichtbaar blijft. Je kan in de spiegel kijken en je verwonderen over de naastenliefde die de mens in staat is te tonen onder de vreselijkste omstandigheden en je kan erin kijken en zien wat een oorlog allemaal kapot- maakt.
Mijn ervaring is dat het weinig zin heeft om mensen ermee om hun oren te slaan dat ze niet beter weten. Tegelijkertijd ben ik van mening dat er niet genoeg bewustzijn kan worden gecreëerd in deze wereld die al maar onoverzichtelij- ker, ongelijker en oorlogszuchtiger lijkt te worden. Daarmee is de cirkel rond. Voor mij tenminste. Zorgen en laten verzorgen. Leven en laten leven.
Barry Hofstede maakte van november ’92 tot mei ’93 als dienstplichtig chauffeur deel uit van het 1e NL/BE VN Transportbataljon in Centraal-Bosnië, waarna hij tien jaar nodig had om die periode enigszins een plek te geven. Sinds 2002 ontplooit hij zich als (toneel)schrijver. Hij schrijft over uiteen- lopende zaken, maar oorlog en veteraan zijn in Nederland zijn terugkerende thema’s in zijn werk. In 2013 verscheen zijn eerste boek, NL-Peacekeeper. Daarnaast is hij hartstochtelijk muziekliefhebber. Hij denkt nog iedere dag aan wat hij heeft gezien en meegemaakt tijdens zijn uitzending.
Column
Foto: Birgit de Roij
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65