ALGEMEEN
‘Terugvalpreventie is ook belangrij k bij leerlingen met een mildere vorm van dyslexie. Deze leerlingen hebben weliswaar geen behandeling gehad, maar zij n wel gebaat bij een werkwij ze waarin wordt gekeken hoe ze het behaalde niveau vast kunnen houden of zelfs kunnen doorgroeien in hun lees- en spellingontwikkeling.’
Hoe ziet de nazorg op veel scholen eruit? ‘Op veel scholen is de nazorg nu vooral dat de leerling beschikking houdt over het programma dat is aangeboden tij dens de behandeling. Vaak in de vorm van oefensoftware, regelkaarten of een map waarin de leerling kan terugbladeren naar de regels waarmee hij of zij heeft leren werken.
Het belangrij kste doel van nazorg is dat leerlingen voldoende leesmotivatie en vertrouwen in hun eigen kunnen krij gen zodat ze zelf gaan lezen. Zodra kinderen “aangaan” om zelf te lezen zie je dat ze leeskilometers gaan maken. Het leestempo gaat dan omhoog.’
Maar die weg omhoog is niet vanzelfsprekend? ‘Met wat ze bij verslavingszorg lapse, relapse, prolapse en collapse noemen hebben kinderen ook vaak te maken.
JE PLAN
DE REALITEIT
LAPSE eenmalige (kleine terugval) RELAPSE (grote) terugval, terug bij af PROLAPSE vooruit vallen; leren van eerdere lapse COLLAPSE opgeven, stoppen
Het lees- en spellingniveau van een kind ontwikkelt zich wel, maar niet in een rechte lij n. Een kleine terugval is normaal, dat hoort bij het leren. Het is echter belangrij k dat een leerling zich niet door tegenslagen uit het veld laat slaan, maar blij ft doorzetten. De activiteiten moeten gericht zij n op dit leren doorzetten en het vertrouwen houden. We noemen dit een effectieve coping response.’
Hoe zorg je dat een leerling gemotiveerd blijft? ‘Het terugvalmodel van de psychologen Allan Marlatt en Judith Gorden bevat elementen die de nazorg van dyslexie inzichtelij k maken. Leerlingen met dyslexie ervaren
stressvolle momenten. Denk maar aan een toets begrij pend lezen, de te lezen informatie bij zaakvakken maar ook het afsluiten van de dyslexiebehandeling. Bij de effectieve coping response heeft de leerling voldoende motivatie en zelfkennis. Hij weet dat er een uitdaging aankomt, maar weet ook wat hij kan doen. Hij kan hulp vragen, in de vorm van een compensatiemiddel. Hierdoor is de kans op een terugval kleiner.
‘Nazorg en
terugvalpreventie moeten gericht zijn op het leren doorzetten en het vertrouwen houden in het eigen kunnen’
8
Een ineffectieve coping response leidt ertoe dat kinderen lees- en spellingwerk gaan vermij den. Dit geeft hen de bevestiging dat ze het niveau dat op school gevraagd wordt niet aankunnen. Als ze hierdoor in een negatieve spiraal van angst en vermij ding komen is de kans op een terugval in niveau groter. Dit moet je zien te voorkomen.’
Hoe kun je je als school richten op een effectieve coping response? ‘Hiervoor is het belangrij k dat de school zich bewust is van de regels rond dyslexie. Scholen zij n wettelij k verplicht leerlingen met dyslexie te ondersteunen door passend onderwij s
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56
