COMPENSEREN INZET VAN
COMPENSERENDE SOFTWARE BIJ LEERLINGEN MET EEN NT2-ACHTERGROND
Steeds meer kinderen in Nederland zijn meertalig. Deze kinderen spreken in verschillende situaties verschillende talen, bijvoorbeeld thuis een andere taal dan op school. Leerkrachten
ervaren meertaligheid regelmatig als een probleem. Taalkundig en psychologisch onderzoek laat echter zien dat meertaligheid de nodige voordelen kan opleveren. Toch zijn er ook meertalige leerlingen die problemen ervaren met lezen en schrijven. In de praktijk is het dan lastig om te bepalen wat de oorzaak is en welke ondersteuning de leerling nodig heeft.
DOOR MARJOLEINE MEIJS EN ROSALIN VAN DER HOEVEN
UITDAGINGEN NT2 Leerlingen met Nederlands als tweede taal (NT2) ervaren meer uitdagingen bij het volgen van onderwijs. Zij hebben vaak een kleinere woordenschat, gebruiken kortere zinnen en er zijn verschillende transfereffecten uit de moedertaal te herkennen.
Bij het leren van een tweede taal neem je eigenschappen uit je eerste taal mee. Dit fenomeen noemen taalwetenschappers het transfereffect. Transfereffecten kunnen voorkomen op het gebied van uitspraak maar ook in de grammatica. Zo spreken sommige jonge leerlingen de juf aan met ‘joef’, omdat de ‘u’ van ‘juf’ in hun eigen taal niet voorkomt. Ook kan een leerling een grammaticaal element als het lidwoord vergeten, omdat dit element in zijn of haar eigen taal niet voorkomt. Bij de meeste leerlingen met een NT2-achtergrond verdwijnen deze transfereffecten en groeit de woordenschat vanzelf wanneer ze veel Nederlands horen en gebruiken. Het is alleen wel belangrijk om hen in de tussentijd de juiste ondersteuning te geven, zodat ze niet gaan onderpresteren.
INZET COMPENSERENDE PROGRAMMA’S Bij Lexima bieden we vier programma’s aan die leerlingen op lees-, schrijf- en studeervlak kunnen ondersteunen: Kurzweil, Alinea Suite, Alinea Online en Read&Write. Deze
44
hulpmiddelen worden met name ingezet voor leerlingen met dyslexie, maar kunnen ook breder ingezet worden zoals voor leerlingen met een NT2-achtergrond.
In de eerste plaats kunnen de programma’s (zoals de naam het zegt) compenserend ingezet worden. Dit betekent dat ze belemmeringen wegnemen waardoor de leerling op het niveau van de klas kan meedoen. Dit kan door te ondersteunen bij het lezen (zie casus Cédric) of het schrijven (zie casus Sara). Daarnaast kan het programma ingezet worden bij studeren door bijvoorbeeld de markeertools te gebruiken voor de focus op belangrijke informatie.
Compenserende programma’s kunnen ook remediërend worden ingezet. Daarbij is het doel om de Nederlandse taalvaardigheid te verbeteren. Je kunt de software inzetten om de woordenschat of uitspraak te verbeteren (zie casus Pjotr), maar ook voor hulp bij het lezen en schrijven.
Het is belangrijk om aan te sluiten bij de behoefte van de leerling. Om dit duidelijk te maken hebben we een drietal casussen uitgewerkt die gekoppeld zijn aan de programma’s. De dikgedrukte functies van de programma’s kun je bekijken in de demonstratievideo’s door de QR-codes te scannen.
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56
