DE EXPERT
‘Bakkeljauw maakte ooit een wereldreis’
In de testkeuken nodigen we regelmatig experts uit om
onze kennis te verrijken. Deze keer is dat kok en schrijfster Noni Kooiman die ons vertelt over de Surinaamse keuken en de Surinaamse klassieker bakkeljauw.
Noni met culi Anaïsa in onze testkeuken. dit is Noni
Noni Kooiman kookt, schrijft, maakt televisieprogramma’s over eten en ontwikkelt recepten, ook voor Allerhande. ‘Ik wil graag eten en weten waar eten vandaan komt. Waar de groenten in de grond stonden is interessant, maar nog benieuwder ben ik naar hoe gerechten en ingrediënten in de geschiedenis de wereld over zijn gereisd.’
HAAR FAVORIETEN: INGREDIËNT ‘Gezouten vis, de basis voor een broodje bakkeljauw. Ook Albert Heijn verkoopt die nu – heel blij mee!’
KLASSIEKER ‘Een echte classic uit de Surinaamse keuken: sardines in tomatensaus. Heerlijk op een broodje.’
GERECHT ‘Mijn absolute favoriet is moksi alesi, een typisch Creools-Surinaams maal. Je serveert rijst met wat je over hebt. Van alles bij elkaar, heerlijk.’
Wat maakt de Surinaamse keuken zo bijzonder? ‘Suriname heeft een geweldig rijke eetcultuur. Door de eeuwen heen zijn er veel bevolkings- groepen naar Suriname gehaald. Zij namen hun gewoonten mee én hun eetcultuur. Die smeltkroes aan mensen en smaken vormt de basis voor de rijke Surinaamse keuken. De Javaanse en Hindoestaanse Surinamers kennen heel andere eetgewoonten dan de Chinese en Creoolse inwoners. Mijn familie is Creools – wat letterlijk ‘in de kolonie geboren’ betekent en dus zowel Afrikaanse als Europese roots kent. Dat zie je ook terug in de gerechten die bij ons op tafel komen.’
SWITI SRANAN Noni schreef Switi Sranan, een kookboek over de Surinaamse keuken, waarin ze haar recepten combineert met prachtige verhalen over de smeltkroes van culturen die het land rijk is. Verkrijgbaar bij voor € 35.
Wat zijn de bekende en minder bekende gerechten van deze keuken? ‘Veel mensen kennen de Surinaamse keuken vooral van roti, maar er zijn zoveel meer parels. Van roti alleen al zijn veel varianten. Met name de versie met kip en aardappel is bekend, maar je kunt het ook met allerlei groenten eten. Dat gerecht is dus een stuk gevarieerder dan wordt gedacht. Daarnaast kent de Creools-Surinaamse keuken een schat aan soepen. Pindasoep, maar ook grietbanasoep met bakbanaan wordt in Suriname zelf heel veel gegeten.’
Hoe wordt bakkeljauw gegeten in de Surinaamse keuken? ‘Bakkeljauw is een klassieker uit de Creools-Surinaamse keuken. Het is gedroogde en gezouten vis die wordt gegeten op een broodje met groenten in zuur. Of als bijgerecht
bij heri heri, een gerecht met cassave, zoete aardappel en bakbanaan dat stamt uit de tijd van de slavernij. Stevige kost, om het harde werken aan te kunnen.’
‘vis pekelen werkte in
het warme klimaat beter dan ’m drogen’
Waar ligt de oorsprong van bakkel- jauw? ‘Het verhaal gaat dat Vikingen uit Noord-Europa vis droogden om die lang houdbaar te maken. Het koude klimaat was daar heel geschikt voor. Tijdens de ontdekkingstochten zag men dat er in de wateren van Noord-Amerika en Canada veel kabeljauw zwom, een vis die in Europa erg populair was. Maar drogen bleek in het warme klimaat een stuk lastiger, dus werd de vis gezouten om ’m mee terug te kunnen nemen naar Europa. Eenmaal in Europa werd gezouten kabeljauw populair in veel verschillende landen, ook rondom de Middellandse Zee. De Spanjaarden en Portugezen namen hem op hun beurt weer mee op de schepen naar onder andere Suriname, waar bakkeljauw vermoedelijk dus ook ooit is ontstaan. Zo was de gezouten vis na een lange wereldreis weer thuis!’
Tip van de redactie Noni schreef voor Allerhande het recept voor brood- je bakkeljauw met zuur. Tap hier.
Interview Marlous van Sikkelerus
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124 |
Page 125 |
Page 126 |
Page 127 |
Page 128 |
Page 129 |
Page 130 |
Page 131 |
Page 132 |
Page 133 |
Page 134 |
Page 135 |
Page 136 |
Page 137 |
Page 138 |
Page 139 |
Page 140 |
Page 141 |
Page 142 |
Page 143 |
Page 144 |
Page 145 |
Page 146 |
Page 147 |
Page 148 |
Page 149