Ooggetuige SOCIOLOOG EN VETERAAN AD JANSEN OVER ZIJN TIJD BIJ DE MARINIERS IN INDIË ‘Het was hij of wij’
Als hospik zette marinier Ad Jansen zich waar hij kon in om het leed van de lokale bevolking in Nederlands-Indië te verzachten. De veteraan roemt de oplei- ding van de mariniers waar hij leerde tijdens heftige periodes het hoofd erbij te houden. Bij een tegenaanval ontdekte Jansen een overvaller die de groep van achter wilde aanvallen. Deze werd dood- geschoten. “Dat beeld verdwijnt nooit meer van je netvlies.” Hij steekt er zijn hand niet voor in het vuur dat er niet ook ooit eens door mariniers misdaden zijn begaan, maar het was zeker niet de intentie. “Er zijn ook heel veel jongens gereddankzij.”
Ad Jansen in uniform. Foto: privécollectie Ad Jansen
Door: Gielt Algra D 38
e oorlog was Ad Jansen (92), in het gezin met vijf kinderen waar hij in opgroeide, redelijk goed
doorgekomen. “Er werd daar geen honger geleden”, vertelt hij. “We aten wel eens twee keer aardappe- len zodat we broodbonnen konden sparen voor de familie in de rand- stad.” Er verscheen eigenlijk geen Duitser in het dorp, waardoor het een geliefde plek werd voor onder- duikers en ander verzetswerk. Ook Jansen werd vanaf zijn 16e ingezet voor “hand en spandiensten” voor het verzet. Lachend voegt hij eraan toe dat hij voor koeriersdiensten is ingezet “zonder dat je weet wat je doet.” Aan deze relatief rustige periode kwam een eind toen het dorp meegesleept werd in de gevechten in de nasleep van operatie Mar-
januari-februari 2018
ket Garden. “Wij hebben wel de luchtlandingen gezien en dat was fantastisch, heel de hemel vol met die zware vliegtuigen. Je wist niet wat je zag.” Het dorp kwam alleen buiten de bevrijde corridor te lig- gen, waardoor de bevrijding nog op zich moest laten wachten. Op 25 en 26 oktober werd hun dorp ein- delijk bevrijd. “Nou, dat is een vrij benauwde situatie geweest”, vertelt Jansen hierover. Het huis van de familie Jansen werd geraakt en de bosrand waar de Duitsers zich ach- ter het riviertje de Essche Stroom hadden verschanst, werd door de Britten compleet weggeschoten, waarbij vele Duitsers sneuvelden. “Dat heb ik twee dagen later gezien en dan weet je niet wat je ziet.” Hij aanschouwde hierbij het sterven en gewond raken van militairen in zijn directe omgeving. “Dan word je als
jonge jongen van 18 toch eigenlijk vrij snel volwassen.”
Amerika Ondanks dat hij hierdoor heel goed
voor ogen had wat oorlog werkelijk inhoudt, zou hij zich snel daarna als oorlogsvrijwilliger melden bij de mariniers. “Want er was niets anders”, aldus Jansen, die aangeeft dat overal posters hingen met de oproep om je bij het korps te mel- den. Hij wijst erop dat hij zich uit ideële motieven heeft gemeld en dat hij, na wat hij bij de bevrijding heeft aanschouwd, moeilijk nog als avonturier kon worden gezien. “Nou zijn wij vrij, maar daar zitten ze nog onder de jap, dus daar moeten we toch iets aan doen.” Hij was van 28 november 1925, nog geen 21, en had daarom nog wel de toestemming van zijn ouders nodig. Nadat hij
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65
