Dubbel Check
‘Leven gewaagd voor zakken Croky-chips’
Naam en leeftijd: Olav Smits (44) Rang en functie: Uitzending: Is nu:
Hobby’s: Hekel aan:
dienstplichtig korporaal, chauffeur Bosnië
‘Ik doe niets meer tegen mijn zin in’ boten, hardlopen, wandeltochten in een rij wachten
Beste oorlogsfilm: Apocalypse (serie van National Geographic)
Met het 1e Verbindingbataljon toog Olav Smits in september 1993 naar Bosnië, waar hij een half jaar lang als chauffeur van een 4-tonner de levensgevaarlijke route op Sarajevo reed. “De meest spannende tocht die er was”, aldus Smits.
Tekst en foto: Anne Salomons M
et de 4-tonner afgeladen met drank, chips en sigaretten van Zagreb naar Sarajevo rijden, was
altijd een uiterst hachelijke onderne- ming. Continue werden de chauffeurs beschoten. En je wist nooit zeker hoe je in een dorp ontvangen werd. “In het ene dorp stonden ze naar je te wuiven, verderop brachten ze de Hitlergroet en
weer een dorp verder schoten ze al je ramen eruit. Maar ik was bloedfanatiek en onverzettelijk”, vertelt Olav Smits. “We hadden flink wat kogelgaten in die vrachtwagen, pas op het laatst kregen we dekens in de deuren, maar het deed me allemaal niks. Ik vond het als een jongensboek zo spannend, ik was er ook helemaal op mijn plek.” Bij een overval door zo’n honderd man die opeens uit de bossen kwamen, ver- dedigde hij met hand en tand en met dreiging van zijn uzi, de lading van zijn 4-tonner, hoewel de richtlijn was ‘om de vrachtwagen af te geven’. Smits lachend: “Ze hebben alleen een treetje cola weten te bemachtigen.” Pas de laatste twee maanden van zijn missie begon hij over het gevaar na te denken. Er waren al jongens gesneu- veld, een van hen was op een mijn gereden. Smits dacht toen: nog even en dan zit de missie erop, maar dan zal je altijd zien dat het op het laatste moment fout gaat, dan ben ik aan de beurt. Gelukkig ging het niet fout en keerde Smits in maart 1994 terug in Nederland. “Ik heb daar mijn leven gewaagd voor zakken Croky-chips”, relativeert hij nu grimlachend. “Geluk- kig heb ik blijkbaar een instinct om narigheid mis te lopen.”
Niet ongeschonden Toch is Smits niet helemaal onge-
schonden teruggekeerd. Hij kon zijn draai nergens meer vinden. Een paar jaar werkte hij bij de politie, maar de bevelstructuur was voor hem moeilijk hanteerbaar. Ook later, toen hij op de KMS zat, was het al snel duidelijk dat hij niet meer in die structuur paste. “Ik zat nog geen maand op de KMS en toen kwam 11 september, ik dacht:
JUNI 2014 33
daar gaan we weer. Maar die moslims zijn mijn vijanden helemaal niet. Afijn, het ging niet meer en toen ben ik gestopt. Sinds die tijd heb ik niet meer gewerkt.”
Spoken Zo’n tien jaar na zijn uitzending begon
de oorlog flink te spoken in zijn hoofd. Zoals het constante mijnengevaar in het uitzendgebied. “We reden daar altijd in de eerste sporen. En nu heb ik bij elk stukje gras dat ik bang ben voor mijnen. Dat zit er zo diep in. Ik denk ook veel aan oorlog.” Vorig jaar is Smits teruggeweest naar Zagreb. Alleen, en het viel hem alles mee. Ondertussen heeft hij ook het veteranenembleem op zijn schouder laten tatoeëren, hij is er nu trots op, hoewel hij wel slechte ervaringen heeft als veteraan: “De bevolking reageert altijd positief als je zegt dat je veteraan bent, maar zodra je een probleem hebt, dan sluit het loket, dan zien ze je alleen nog maar als lastige een angry young man.” Zijn maten van vroeger heeft hij in ruim twintig jaar nooit meer terug gezien. “We hadden toen zoveel meege- maakt dat we besloten elkaar maar een tijdje niet te zien of te spreken. En ik heb daar nog steeds geen behoefte aan. Ik heb overigens ook al drie jaar geen telefoon meer.”
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65