WAT IS DAT NOU?
Overtallige tanden
WAT ZIE IK? U ziet een twaalf arige jongen voor de jaarlijkse controle. De wisseling in het eerste kwadrant wil niet vlotten, de 53 en 54 persisteren. Behoudens een klein diasteem 23-24 ziet u verder in zijn mond geen afwijkingen. U vindt zijn gezicht en hoofd normaal van vorm, zonder dys- morfe kenmerken zoals ver uit elkaar staande oogkassen (hypertelorisme) of een brede neus. U voelt dat ook zijn sleu- telbeenderen normaal zijn aangelegd. De jongen heeft een normale lichaamslengte en is verder gezond. Aandoeningen zoals slechthorendheid of darmklachten heeft hij niet. Omdat de X-solo onduidelijk is, besluit u tot een X-panorama opname . Er blijkt sprake van meer dan twee overtal- lige gebitskiemen in de premolaarstreek, achter de derde molaar en één paramo- laar.
WAT IS HET? Overtallige tanden komen bij 1 tot 4 procent van de mensen voor. Multipele hyperdontie (3 of meer overtallige tan- den) heeft een prevalentie van 0,1 pro- cent. Het vormt dan vaak onderdeel van syndromale aandoeningen zoals Clei-
do-craniale dysplasie en het Gardner of Anderson-Fabry syndroom. Daarbij kunnen mutaties in onder andere het PTHR1-, MSX1-, of APC-gen voorko- men. Een Cleido-craniale dysplasie is klinisch meestal al herkenbaar aan het typische gezicht en ontbreken van sleutelbeenderen. Het syndroom van Gardner leidt door een mutatie van het APC-(tumor-suppressor)gen tot famili- aire adenomateuze polyposis coli met risico op darmkanker. Bij deze jongen bleek, ook na aanvullend genetisch on- derzoek, sprake van een niet-syndroma- le familiaire multipele hyperdontie. Het betreft dan altijd de blijvende dentitie, met evenredige verdeling in maxilla en mandibula. In zo’n 45 procent gaat
het om overtallige kiemen in het premo- laar gebied en in 30 procent om distomo- laren. Daarnaast komen ook paramolaren en mesiodentes voor. De exacte etiologie is onbekend, maar wordt verklaard uit nog niet volledig bekende genetische factoren met hyperactiviteit van de tandlijst. De aanwe- zigheid van hyperdontie blijft regelmatig onopgemerkt maar kan soms, zoals in deze casus, aanleiding geven tot stoornissen in tanddoorbraak, malpositie, diastemen en ro- taties. Bij een derde van de kiemen ontstaat een follikelvergroting.
DR. ROBERT VAN ES BESPREEKT IN DEZE RUBRIEK AFWIJKINGEN ROND EN IN DE MOND. DE NADRUK LIGT OP HET HERKENNEN VAN DE AFWIJKING EN HET ZO NODIG BEHANDELEN ERVAN OF, WAAR ZINVOL, VERWIJ- ZING NAAR MEESTAL DE MKA-CHIRURG.
Literatuur:
• Cortés-Bretón. J Nonsyndromic multiple hyperdontia in a series of 13 patients. JADA2012;143:e16-24.
•
http://www.medicinaoral.com/pubmed/ medoralv14_i7_p331.pdf
WAT DOE IK? Het verdient de overweging om te onderzoe- ken of er aanwijzingen zijn voor een over- koepelende syndroomdiagnose. Daarvoor kunt u verwijzen naar een klinisch geneti- cus ofwel een gespecialiseerde tandarts of mka-chirurg met affi niteit voor aangeboren afwijkingen. In bijvoorbeeld het Wilhelmina Kinderziekenhuis Utrecht bestaat daarvoor een speciaal multidisciplinair ‘dentofaci- aal-genetisch’ spreekuur. Behandeling van deze jongen bestond uiteindelijk alleen uit verwijdering van de kiemen 14+ en 24+. NT
11 NT
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64
