THEMA: RIOLERING Enschede gaat wateroverlast te lijf met mix van maatregelen
Supersizing, de rioolbuis
Door Marga van Zundert
Enschede haalt noodgedwongen alles uit de kast om het riool niet te laten overstromen: wadi’s, beekherstel, retentiegebieden en nu ook een ‘supersized’ rioolbuis. Zo houdt de Twentse stad niet alleen de voeten droog, maar wordt ze ook groener en koeler.
In Enschede houden ze de humor erin. Een foto van de ondergelopen tunnel bij voetbalstadion de Grolsche Veste in 2010 kreeg de titel ‘zwemclub FC Twente’. En toen het water in de zomer van 2013 kniehoog in de binnenstad stond, dobberden er al snel wat mensen op luchtbedden rond. Er is zelfs een YouTube-fi lmpje van een skiffeur in actie in een ondergelopen park. Maar echt vrolijk word je natuurlijk niet als je straat, kelder of winkel bij een fi kse regenbui weer onderloopt, of als de vloer en kruipruimte continu vochtig zijn. De ‘hoofdstad van Twente’ is daarom al jaren bezig de water- huishouding te verbeteren, met de nodige creativiteit.
Waarom kent Enschede zoveel wateroverlast? “Door de ligging en het industrieel verleden”, antwoordt Rik Meijer, weg- en waterbouwkundige en beleidsadviseur bij de gemeente Enschede. Ooit had Enschede een stadsgracht en een rits beken, maar de stad groeide hard en versteende. De gracht werd gedempt, de beken droogden op of verdwenen onder- gronds. “Dat was lang geen probleem”, vertelt Meijer. “De textielindustrie en brouwerij onttrokken namelijk veel grond- water. Maar sinds die industrie uit de stad verdween, stijgt het grondwaterniveau.” In verschillende wijken hebben huis-
eigenaren al jaren last van optrekkend vocht en schimmel. En de ligging van de stad, halverwege een stuwwal, helpt ook niet mee. Het hemelwater stroomt de helling af en bij lange heftige buien gaat dat door de verstening rap. Op de laagste punten in de stad kan het huidige, gemengde riool het water vaak niet snel genoeg afvoeren. Straten komen blank te staan en kelders en winkels lopen onder. En de kans op hevige buien neemt ook nog eens toe door klimaatverande- ring.
Ontmengen
Stortbuien zetten de straten in Enschede vroeger ook al blank, zoals blijkt uit deze foto van kort na de oorlog.
Noodgedwongen is Enschede de afgelopen decennia daar- om een pionier geworden in waterberging en -retentie, in grondwaterverlaging en ‘ontmenging’ van het riool. Als een van de eerste gemeenten besloot de stad het regenwater af te koppelen in nieuwbouwwijken. Om geen water op straat te krijgen, werd de wadi bedacht: een greppel of groenstrook die het regenwater vasthoudt. Wadi staat voor ‘waterafvoer door infi ltratie’, maar is (niet toevallig) ook de Arabische naam voor een ‘vaak droogvallend rivierdal’. Een wadi zorgt ervoor dat het regenwater geleidelijk de grond inzakt of (deels) wordt afgevoerd naar het riool. Enschede realiseerde ze vanaf 1993 in woonwijken, niet alleen om wateroverlast te voorkomen maar ook om wijken te vergroenen. Meijer: “In de beginjaren kregen we regelmatig bezoek om de wadi’s te bekijken, zelfs uit Japan. Inmiddels is het een redelijk algemene oplossing geworden voor waterretentie, mits je wat ruimte hebt.”
Een andere maatregel van Enschede tegen wateroverlast is de aanleg van nieuwe beken, min of meer op de plek waar ze ooit liepen. De Roombeek is het bekendste voorbeeld. Deze beek loopt door de gelijknamige wijk die na de vuurwerkramp
30 WATERFORUM NR 5
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48