Column
Barry Checkpoint
Liebe Grüsse aus Enschede!
Hij had gewoon lekker Urlaub gemacht
Onlangs waren ze in het nieuws; kiek- jes van Duitse soldaten, gemaakt aan het begin van de oorlog. Ze zijn verza- meld in een nieuw boek getiteld Nach Holland. Ik zag een foto genomen tijdens het bombardement van Rotterdam en een- tje van de beschieting van Den Haag. Maar de foto’s die me het meest raak- ten, waren die waarop mensen te zien waren. Mensen zoals ik, en ik bedacht mij dat ik soortgelijke foto’s in mijn col- lectie heb. De omstandigheden waren anders, ik maakte geen deel uit van een bezettings- of verdedigingsmacht, maar voor de rest had ik ze ook gemaakt kun- nen hebben. Poserende soldaten, proostend naar de camera, of wachtend op wat gaat komen. Twee jongemannen, eentje leu- nend tegen een muur en eentje op zijn rug liggend. Het ziet eruit alsof ze uit- rusten, maar ze zijn dood. Foto’s met de lokale bevolking, foto’s van de triomfantelijke intocht. Som- mige hebben een vakantiefotoachtige kwaliteit, wat mij herinnerde aan een verblijf bij mijn schoonmoeder in Duits- land, een aantal jaren terug. Ik zat samen met mijn lief op het hofje achter het huis te genieten van de zon, toen de stokoude, maar nog kwiek voor zijn leeftijd zijnde buurman Erich zijn hoofd over de schutting stak. Hij is zo iemand die een praatje begint, maar het vervolgens aan de ander overlaat om het gesprek gaande te houden. Toen mijn lief door haar vragen en opmerkin- gen over het weer en de tomatenplanten heen was, werd het tijd om mij in het gesprek te betrekken. ‘Kent u Barry al? Dat is mijn vriend, hij komt uit Holland.’ ‘Aha! Holland!’, antwoordde Erich enthousiast. ‘Een mooi land Holland. Daar ben ik ook wel eens geweest. In Enschede. Erg mooi daar. Ik heb het daar reuze naar zijn zin gehad. Dat was in 1943.’
Hij vertelde verder; de mensen waren erg aardig, de meisjes knap en de jene- ver smaakte best. Terwijl ik nog stond na te klapperen met mijn oren keuvel- den we wat over hoe vlak Holland wel niet was en waar ik vandaan kwam. Toen was het tijd om de tomatenplan- ten water te geven. We namen afscheid en gingen ieder ons weegs, waarna ik het eindelijk kon uitproesten van het lachen. Het had iets vertederends, iets onschul- digs, en ik voelde mij geenszins boos of beledigd. Mijn verwondering was des te groter, over de ogenschijnlijke plaat voor zijn gerimpelde hoofd; hij had gewoon lekker Urlaub gemacht, daar in dat, aan de westgrens gelegen, kleine kikkerlandje. Het was totaal onwerke- lijk, zo fout dat het goed was. Elke keer als ik Erich zie – hij blijft maar leven en is inmiddels de 90 gepas- seerd – denk ik met een glimlach terug aan ons gesprek en vraag me af hoe iemand zo naïef kan zijn. Of misschien is het een vorm van zelfbescherming. Ik weet het niet, ik kan alleen afgaan op wat ik hoor en zie. Ik zie een fragiel mannetje in de herfst van zijn leven. En iedere zomer hoor ik hem ruzie maken over de tuin met zijn dochter. Van hem mag er nooit iets worden weg- gehaald of verpoot, hoe afgestorven het er ook bij staat. En iedere zomer moet dochterlief een beetje harder schreeu- wen, want Erich is zo doof als een kwartel. Of hij houdt zich doof, dat kan ook. Maar als dochterlief écht nijdig wordt en dreigt op te stappen, begrijpt hij haar ineens drommels goed. Dan is alles bespreekbaar, alles behalve het houten model van de Hollandse wind- molen. ‘Die bleibt stehen’, ook al valt het ding van ellende uit elkaar. En iedere zomer vraag ik me af of ze het ooit over belangrijkere zaken dan de tuin hebben. Zijn vakanties bijvoor- beeld.
Barry Hofstede maakte van november ’92 tot mei ’93 als dienstplichtig chauffeur deel uit van het 1e NL/ BE VN Transportbataljon in Centraal-Bosnië, waarna hij tien jaar nodig had om die periode enigszins een plek te geven. Sinds 2002 ontplooit hij zich als (toneel)schrijver. Hij schrijft over uiteenlopende zaken, maar oorlog en veteraan zijn in Nederland zijn terugkerende thema’s in zijn werk. In 2013 ver- scheen zijn boek NL-Peacekeeper. Daarnaast is hij hartstochtelijk muziekliefhebber. Hij denkt nog iedere dag aan wat hij heeft gezien en meegemaakt tijdens zijn uitzending.
april 2018 17
Foto's: Erik Kottier
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65
