998 | WEEK 38-39 21 SEPTEMBER 2022


130.000 euro steun voor historische scheepsliſt


en de Elbe varen. Economisch was dat onte- genzeggelijk een belangrijke stap voor de regio, de zeehaven Hamburg en voor de aansluiting van het oosten aan het westelijk kanalennet en dus de Rijn. Wel kwam daardoor de scheepsliſt in 2006 stil te liggen. Het kunstwerk zou wor- den ontmanteld en de waterarm gedempt.


De Magdeburgers kwamen echter in actie. Ze wilden hun technisch vernuſtige kunstwerk be- houden, niet als dood monument, maar als bruikbare vaarverbinding.


MAGDEBURG Het waterwegenkruispunt bij Magdeburg is een interessante locatie. Want hier treffen historische en hedendaagse wa- terbouwkunstwerken elkaar. Toen in het begin van de 20ste eeuw de Elbe met het Middellandkanaal werd verbonden, was er een scheepsliſt nodig om het verval van 11 tot 18 meter (afhankelijk van de waterstand van de Elbe) te overbruggen. In 1938 kwam de scheepsliſt Magdeburg-Rothensee in bedrijf. De deelstad Saksen-Anhalt maakt nu 130.000 euro vrij om onderhoud aan ‘dit pronkstuk uit de techniekgeschiedenis’ mogelijk te maken.


JUDITH STALPERS


In 2001 maakte de parallel aangelegde sluis Rothensee de scheepsliſt echter overbodig. Met de efficiënte en vooral langere troggen konden nu ook grote motorschepen en koppelverban- den makkelijker tussen het Middellandkanaal


Trekpleister Dankzij de inzet van de stad, de toeristenindus- trie en vele fans kon de scheepsliſt in 2013 weer ‘aan het net’ gaan. Sindsdien doet hij in het zo- merseizoen dienst. Veel plezierboten en af en toe een kleiner vrachtschip kruisen daar de wa- teren. Voor de stad is de scheepsliſt bovendien een ware trekpleister voor dagjesmensen.


De subsidie moet gezien worden als een ges- te aan de vele mensen die ervoor zorgen dat de scheepsliſt in gebruik kan blijven, zo zei mi- nister voor infrastructuur van Saksen-Anhalt, Lydia Hüskens, bij de uitreiking van de cheque. Zonder vrijwilligers en het bovengemiddelde engagement van de stad zou dat niet moge- lijk zijn.


Nu genieten jaarlijks duizenden waterspor- ters van de overvaart met de technisch unie- ke scheepsliſt. Totaal zijn in Duitsland nog vier scheepsliſten in gebruik. Maar die in Rothensee is de enige die op een drijvend principe be- rust. Techniekgeschiedenis dus. Stad en deel- staat hebben een aanvraag lopen om de liſt als Unesco werelderfgoed op te nemen. De bouw van een bezoekerscentrum annex museum is eveneens gepland.


Veiligheid en data van belang bij onderhoud


waterstaat-kunstwerken in Oost-Nederland ROTTERDAM Het onderhoudswerk aan de sluizen, gemalen, aflaatwerken en de bruggen in Oost-Nederland zal worden uitgevoerd door aannemerscombinatie Vitaal, bestaande uit de zittende aanne- mer BAM Infra Nederland en Van den Herik en Swarco, met SPIE als strategische part- ner. In dit project zijn twee onderdelen sa- mengevoegd: de renovatie rondom stuw- ensemble Nederrijn en Lek en het project IJsseldelta en de Twentekanalen.


Data-gedreven onderhoud, duurzaamheid en veiligheid zijn belangrijke onderdelen voor Rijkswaterstaat in deze opdracht. Ronnie Koster, projectmanager ON A Vaarwegen, en Jaap van den Elshout, projectmanager Combinatie Vitaal zijn er beiden bij betrok- ken. De nadruk ligt op behoud en onderhoud van de kunstwerken. Dat zorgt voor een an- dere benadering vanuit de aannemers en uitvoerders.


Van den Elshout: “We gaan kennis en kunde inbrengen. En we denken met Rijkswaterstaat mee in de besluitvorming. Zodat we het onderhoud aan bijvoorbeeld de gemalen bij Eefde, Delden en Hengelo beter kunnen programmeren.”


Koster vult aan: “Door beter gebruik te ma- ken van verschillende data, zoals tempe- ratuur, spanningen en weerstand, zien we storingen beter aankomen en kunnen we daarnaar handelen.”


Maar dat vraagt volgens hem wel om een andere manier van samenwerken. Koster: “Vroeger was er meer terughoudendheid en zeiden we: Rijkswaterstaat is de eigenaar van de data. Als we anderen toegang geven tot onze gegevens, weten we niet wat er- mee gebeurt. Die krampachtigheid hebben


we losgelaten, we willen onze data delen. Als we de cybersecurity en privacy goed regelen, kan dat ook heel goed. Op deze manier wer- ken we met de opdrachtnemer samen op ba- sis van gelijkwaardigheid.”


Datadelen Koster vertelt dat het delen van de eigen data met de aannemer in 2017 is begonnen. Hij vertelt: “Bij sluis Eefde hebben we vanaf dat jaar flink ge-pilot. Die ervaringen met datage- dreven assetmanagement hebben we mee- genomen in het nieuwe contract, want we zijn het pilot-stadium voorbij. De technologie is er, de exercitie zit nu vooral op de mens, en dat vraagt om andere competenties en vaar- digheden, in beide projectteams.”


Van den Elshout geeſt aan dat de rol van de beheerder in de regio bij die samenwerking onontbeerlijk is. Er is inmiddels al volop over- legd tussen bijvoorbeeld het projectteam, de regio en de opdrachtnemer en dat zal blijven doorgaan. Daarmee wordt de samenwerking en dus de kwaliteit beter.


Veiligheid is een belangrijk onderdeel van het prestatiecontract. Tijdens het opstarten van het project stond dit hoog op de agenda. Van den Elshout benoemt dat onder andere het monument is bezocht van de duiker die bij stuwcomplex Driel in 2017 is overleden. Hij geeſt aan dat het belang van veiligheid daar- mee direct invoelbaar wordt: “Als we niet vei- lig te werk gaan, dan kan er dit gebeuren.”


Ook hierin trekken de twee partijen geza- menlijk op, onder meer door de veiligheids- cultuurmeting gezamenlijk op te zetten.


Koster: “Het contract is de basis, het doel staat voorop. Maar we willen zo samenwer- ken dat we gelijkwaardige partners zijn.”


Skûtsje Jonge Douwe. Foto Maritieme Academie Harlingen


Scheepvaart heeſt iets meer speling na neerslag


ROTTERDAM Na wekenlange droogte, is er afgelopen week wat meer water door de ri- vier gestroomd na de neerslag van onlangs. Dat betekent niet dat de problemen met de langdurige droogte direct zijn opgelost.


De landbouw ondervindt positieve effecten van de gevallen neerslag. Voor de scheep- vaart is er een tijdelijke verbetering van de vaardieptes, maar de beperkingen voor schippers en verladers blijven van kracht.


Voor komende week wordt er nog wat neer- slaghoeveelheden verwacht. Maar daar- na zijn de vooruitzichten voor Nederland en heel Noordwest-Europa weer ongunstig droog. Na de regenval zijn hier en daar de eerste maatregelen al wat versoepeld of zelfs opgeheven.


Op grote schaal houden Rijkswaterstaat en de andere waterbeheerders nog goed de vin- ger aan de pols en blijven ingrepen soms nodig.


Winterpeil Zo stellen sommige waterbeheerders van- wege de ernstige droogte-effecten de over- gang naar de winterpeilen uit. Vanaf septem- ber gaat in veel wateren het zomerpeil (hoger) naar het winterpeil (lager). Dat is bedoeld om in de winter voldoende ruimte te hebben voor hevige neerslag en herfstbuien. De hui- dige omstandigheden zorgen ervoor dat de voorbereidingen voor het winterpeil worden uitgesteld.


Op meerdere plaatsen blijſt er sprake van ver- zilting van het water en zijn de grondwater- standen nog niet hersteld. De peilen in het IJsselmeer en Markermeer zijn gestegen en de watervoorraad is voldoende om aan de water- vraag te voldoen. De watertemperaturen zijn gemiddeld aan het dalen. Dat zorgt ervoor dat de waterkwaliteit op sommige plaatsen wat verbetert. De ver- zilting in het IJsselmeer, het Noordzeekanaal, Hollandsche IJssel en de Lek blijſt een belang- rijk aandachtspunt.


Aanlegmarkt: varende markt met lokale verswaren in de hoofdstad


AMSTERDAM Een varende marktkaravaan is afgelopen zondag 18 september door de Amsterdamse grachten getrokken, met bij- zondere vrachtschepen vol lokale voedselpro- ducten én boeren. Deze drijvende alternatie- ve markt meert als het goed is in de toekomst vaker aan bij de Diaconie, Mediamatic en de NDSM-werf.


Bij elke aanlegplek hebben de stadsconsumen- ten hun eerlijke lokale voedsel kunnen kopen én konden zij meteen in gesprek gaan met de producerende boeren en kwekers tijdens een Marktberaad. De organisatie van deze nieuwe varende markt is in handen van MoMa en stich- ting Grond Verbond.


Afgelopen zomer zou duidelijk zijn geworden dat de vraag naar een alternatieve voedselketen rond de hoofdstad steeds prangender wordt.


Zo is er een dringende stikstofcrisis, een dras- tische afname van biodiversiteit en staat te- gelijk het voortbestaan van het boerenleven op het spel en kampt een ieder met stijgende voedselprijzen.


Om boer en burger dichter bij elkaar te bren- gen én om lokaal voedsel toegankelijk te ma- ken via de waterwegen van Amsterdam, is de Aanlegmarkt van 18 september een eerste expe- riment geweest voor een nieuwe markt.


Parlevinken Zoals vroeger voedsel van de boerderijen rondom Amsterdam naar de stad werd ge- bracht - over het water - brengt ook de nieu- werwetse melkboer lokaal eten weer naar de stad. Maar dan in een fris jasje. De betrokken boeren en voedselproducenten varen mee; er zijn boer-burger dialogen geweest tijdens de Marktberaden, waar consumenten kunnen meepraten over alternatieve voedselketens. Met randprogrammering zoals muziek, acti- viteiten voor kinderen, marktbakfiets en een elektrisch rijdende marktwagen. Bovendien gelden er geen vaste prijzen voor de produc- ten: consumenten mogen zelf bepalen hoe- veel ze het voedsel waard vinden.


Zeiltocht Al op zaterdag is de zeiltocht naar Amsterdam gestart vanaf boerderij Buitenverwachting in Hoogmade. Het voedsel was toen al in de buurt opgehaald en op het schip geladen: on- der meer kaas van de regeneratieve boerde- rij De Eenzaamheid van Joost van Schie, en Kalfvolle melk van boerderij Boterhuys van Gerard en Mieke Mul, waar het kalf bij de moe- derkoe mag blijven. Vanuit Leiden voer skûtsje Jonge Douwe (Maritieme Academie Harlingen) met onder meer kaas, melk, eieren, groenten, fruit en noten naar sociaalecologische boer- derij De Meent naast Uithoorn – een sociale ‘broedplaats’ en foodhub voor lokaal eten.


13


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76