52 ‘Minder brandstof nodig door Optima-straalbuis’


splinternieuwe straalbuis: hoe is dat zo geko- men? “Het is begonnen met de Hilda”, vertelt Van Terwisga. Mts Hilda is het andere schip dat valt onder de VOF H. Taekema, de on- derneming die Van Terwisga vormt met zijn vrouw en schoonouders. De Hilda en de Fenna zijn tankers voor het transport van cement, ze varen routes tussen Duitsland en betoncentra- les in het noorden van Nederland.


“Ruim tien jaar geleden kwamen we tot de conclusie dat de Hilda een beetje rendement miste. Mijn schoonvader heeſt daarop een straalbuis onder het schip laten plaatsen en dat beviel enorm goed. Toen we bij de Fenna voor dezelfde vraag kwamen te staan, en ook de gasolieprijzen omhoogschoten, zijn we ook voor dit schip op zoek gegaan naar een ge- schikte straalbuis.”


Van Terwisga vroeg offertes op bij verschillen- de aanbieders. Ook bij DMC in Hardinxveld- Giessendam. Van Terwisga: “Uiteraard zou ik bijna zeggen, want DMC is een zeer bekende naam in de binnenvaart met een goede repu- tatie. We kregen berekeningen toegestuurd die we naast elkaar hebben gelegd. Op het ge- bied van efficiëntie, rendement en prijs-kwa- liteitverhouding kwam de Optima-straalbuis van DMC als gunstigste uit de vergelijking.”


Enkelschroever De Fenna is een relatief kleine enkelschroever van 57 meter lang, 7,28 meter breed en een diepte van 2,90 meter. Om die reden kwam men uit op een Optima-straalbuis met een diameter van 1260 millimeter, een stuk min- der dan gemiddeld. “Maar vanwege de be- perkte afmetingen van ons schip kunnen wij simpelweg geen grotere buis kwijt.”


Ruim een jaar vaart schipper Sieberen van Terwisga nu met een Optima-straalbuis on- der zijn cementtanker mts Fenna. Meer stuw- kracht, minder brandstofverbruik: hij kende de verhalen over de straalbuis van Damen Marine Components (DMC). Maar dat de be- sparing zó groot zou zijn? “Soms scheelt het tot wel 30 procent.”


Sieberen van Terwisga verontschuldigt zich: hij is een beetje slecht bij stem. Feestje gehad? “Nee, wedstrijden”, antwoordt de Fries, die dit jaar schipper is geworden op het skûtsje van Earnewâld. “Dan moet ik soms hard roepen.”


Het zeilschip dat hij bestuurt, is Fries cultureel erfgoed, gebouwd in 1930. Ook het schip waar Van Terwisga in het dagelijks leven mee vaart, heeſt al een respectabele leeſtijd bereikt: de cementtanker mts Fenna dateert uit 1963 en gaat dus al 60 jaar mee. En dat terwijl hij zelf


juist een jonge schipper is van 33 jaar.


Van Terwisga is ook een bewuste schipper, ie- mand die de verrichtingen van ‘zijn’ Fenna goed in de gaten houdt en graag alle cijfers vergelijkt. Het afgelopen jaar kon hij zijn hart ophalen, toen er een Optima-straalbuis van Damen Marine Components (DMC) in combi- natie met een nieuwe tunnel onder de Fenna werd geplaatst. Zou dat inderdaad voor min- der brandstofverbruik zorgen?


Inmiddels, na ruim een jaar varen, durſt hij wel een definitief antwoord te geven op deze vraag. “Nou en of”, zegt hij. “In sommige si- tuaties scheelt het tot wel 30 procent. Gemiddeld halen we een brandstofbe- sparing van 15 tot 20 procent en ook dat is nog altijd heel veel.” Hilda Een 60 jaar oud schip met een


Maatwerk was geboden, zegt Kees Oevermans, de technical sales manager die namens DMC het proces begeleidde. “De straalbuis heeſt een lengte-diameterverhou- ding van 0,4. Gangbaarder is 0,5, maar er was zo weinig ruimte dat we naar een kortere va- riant zijn gegaan. Een speciale, op maat ge- maakte straalbuis. Het kan overigens nog klei- ner: we hebben ze ook al van een halve meter gemaakt. En ook al tot 6 meter. Er zit niet echt een limiet op de diameter.”


In vergelijking met een open schroef vraagt een straalbuis meer water tijdens het va- ren. “Daarmee vergroot je feitelijk de pomp- werking”, legt Oevermans uit. “Er komt meer stuwkracht, waardoor je óf sneller kunt va- ren óf minder brandstof ver- bruikt zonder iets aan de snelheid te veranderen. Over het te verwachten


brandstofverbruik doen wij nooit een voor- spelling, dat verschilt per schip. Maar dát je brandstof bespaart met een straalbuis, dat staat vast.”


30 procent Sieberen van Terwisga kan dat beamen sinds het inbouwen van de straalbuis in februari 2022. “Ik merk vanaf het begin dat het scheelt. We kunnen nu op lagere toerentallen dezelfde snelheid blijven varen. Langzaam varen en toch stuwdruk houden, daarmee wordt het verschil gemaakt. Als we heel stabiel 10 à 11 kilometer per uur varen op stil water, gaat de brandstof- besparing zelfs richting 30 procent.”


De Fenna komt gemiddeld uit op een bespa- ring van 15 tot 20 procent. Ook daar zou Van Terwisga van tevoren voor hebben getekend. “Je vaart er automatisch makkelijker en rus- tiger door, omdat je altijd het gevoel hebt dat je snelheid houdt, ook als je de gashendel een stukje terugtrekt. Je hebt nu eenmaal continu stuwdruk. Het vergt wel even een aanpassing in de manier van varen, maar daar wen je snel aan. Je ervaart bovendien meer comfort: het scheelt geluid.”


Bijkomend voordeel: het scheelt vaartijd. “Je blijſt iets stabieler op snelheid, omdat je meer stuwdruk hebt en relatief iets minder last hebt van situaties waarin de snelheid meer beperkt werd, bijvoorbeeld ondieptes en kleinere ka- nalen of rivieren.”


Aanbeveling De Optima-straalbuis kan hij andere schippers daarom aanraden, zowel voor inbouw als voor nieuwbouw. “Zoek je puur op rendement, dan is de straalbuis echt een aanbeveling”, stelt Van Terwisga. “Wij hebben het afgelopen jaar aantoonbaar brandstof bespaard en dat komt goed uit in deze dure tijden. Ook de samen- werking met DMC hebben we als zeer pret- tig ervaren. Ze hebben ons begeleid bij de in- bouw, die we zelf hebben georganiseerd, en ik kan nog altijd bij ze terecht voor antwoorden en advies.”


En er is, zo vindt hij, nog een belangrijke re- den om voor een Optima-straalbuis te kie- zen. “Elke liter brandstof die je bespaart, zorgt voor minder uitstoot. Daar moeten we met z’n allen ook aan denken. Bovendien draait de motor nu continu in een betere belasting. Ook dat is beter voor het milieu.”


1019 | WEEK 28-29 12 JULI 2023


Damen Marine Components Nijverheidsstraat 5 Hardinxveld-Giessendam www.damenmc.com


MARINE COMPONENTS WWW.DAMENMC.NL


Schipper Sieberen van Terwisga.


Foto ThomasVaer Fotografie


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60