WATERBOUW


De inpassing van de waterkering in het landschap zorgt ervoor dat Katwijk weer verbonden is met de zee. Veel gemeenten zoeken die verbinding met het water.


Groeiende vraag naar stedelijke inpassing Naar voorbeeld van de parkeergarage in Katwijk, zeggen nu meer burgemeesters: haddden wij ook maar zoiets. Multifunctionele waterkeringen zijn trending geworden, constateert hoogleraar waterveiligheid Matthijs Kok.


Gemeenten lossen de problemen die de functiecombina- ties met zich meebrengen in de praktijk op. Volgens hem speelt de stedenbouwkundige integratie daarbij een be- langrijke rol. De waterkering hoort bij de stad en daar hoort een mooi aanzien bij. Katwijk en de zee zijn met elkaar verbonden en dat spreekt iedereen erg aan.


waterschap verdient er nog wat bij. We onderzoeken nog wat de beste afstand is van de windmolens tot de dijk.”


Welk onderzoek vond u het meest geslaagd? “Het onderzoek door Xuexue Chen naar de golfbelasting van de huizen langs de Belgische kust. Uit haar onderzoek blijkt dat veel van de stenen huizen op de zeedijk een kwetsbare glazen pui hebben. Dat glas kan eruit slaan, waardoor het zeewater het huis kan binnendringen. Dat zorgt niet alleen voor de ondermijning van het huis, maar ook kan de zeedijk eroderen. Het mooie van dit onderzoek is dat er schaaltesten zijn uitgevoerd, die uiteindelijk tot ontwerpregels hebben ge- leid. Wellicht kan aan de hand van dit onderzoek de veiligheid voor de bewoners worden vergroot.”


Moeten er aparte ontwerpregels komen voor ieder type bebouwing?


“Nee, dat hoeft niet. Bij een ontwerp is het altijd mogelijk om een extra veiligheidsmarge te nemen. De waterkering is dan altijd sterk genoeg, maar natuurlijk is dat niet effi ciënt. Door functies in het ontwerp goed te integreren, is het mogelijk te besparen op de bouwkosten.


“In het ontwerp van een multifunctionele waterkering is vooral de fl exibiliteit belangrijk. Het kan altijd zijn dat de waterkering- beheerder op enig moment de dijk moet versterken. In het ontwerp kun je daarin voorzien door een extra sterke funde- ring, zodat je bijvoorbeeld later nog een verdieping bovenop het gebouw kunt zetten. Of wat waterschap Rivierenland nu onderzoekt: opkrikbare woningen.”


Gaat het geld nu binnenstromen bij de waterkering- beheerders?


“Ja, dat is natuurlijk een belangrijke gedachte achter het multifunctioneel gebruik van waterkeringen. Maar in de prak- tijk zie je dat de waterkeringbeheerder een wettelijke plicht heeft om de kering op sterkte te houden. Dat is een lastige onderhandelingspositie om andere partijen te laten meebe-


14 WATERFORUM NR 4


talen aan een nieuw ontwerp voor een sterkere dijk. Soms gaat het goed, maar vaak zie je dat gemeenten en water- schappen erg verdedigend zijn, waardoor niet alle opties even serieus worden genomen. Dat is jammer, want een functiecombinatie die voor de maatschappij interessant is, kan dan snel afvallen.”


Een van cases is de parkeergarage in Katwijk. Uit het onderzoek blijkt dat deze niet echt integraal is ontworpen. Hoe kwam dat?


“Uiteindelijk hebben waterschap en gemeente besloten om de fi nanciering van de parkeergarage en de versterking van de waterkering niet te combineren. Maar met name het ge- zamenlijke beheer was het probleem. Als gevolg daarvan is ook het ontwerp niet geïntegreerd en is de parkeergarage los van de kering gebouwd. Een gemiste kans, want de bouw zou goedkoper zijn geweest als beide bouwwerken met één muur aan elkaar waren gebouwd. Technisch gezien was er geen enkel probleem. Elders in de wereld is dat al bewezen, bijvoorbeeld in China, waar wél een parkeergarage aan de waterkering is vastgebouwd. Maar China is geen Nederland. Of zoals de bestuurskundige onderzoekers concludeerden: in Nederland zou je daarvoor de verantwoordelijkheden van de betrokken organisaties aan de kant moeten schuiven.”


Moeten waterkeringbeheerders meer toelaten op hun dijken?


“Ja, ik denk het wel. Technisch zijn er nauwelijks bezwaren. Zeker niet als je in het ontwerp meeneemt dat de constructie kan worden uitgebreid. Over het beheer moet je natuurlijk wel goede afspraken maken en uit ons onderzoek blijkt dat dat lastig kan zijn. Maar waarom zouden bewoners die het dak van een fl at delen dat wel kunnen en waterkeringbeheerders niet? Je kunt best goede afspraken maken over de verschil- lende verantwoordelijkheden die je in een integraal ontwerp hebt samengebracht. Het gaat erom het multifunctioneel ontwerp als oplossing voor een breder maatschappelijk vraagstuk serieus te nemen.”


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48