Tekst: Frank van Kolfschooten Beeld: De Beeldredaktie/Floren van Olden
Favoriete pil 075
Neuroloog Roland Thijs
“Sapiens heeft mijn kijk op de wereld veran- derd”, zegt neuroloog Roland Thijs. “Harari’s boek is nog lang door mijn hoofd blijven spelen en ik zie om me heen steeds meer voorbeelden die aansluiten bij zijn ideeën. Sapiens gaat over de geschiedenis van de mens- heid, maar Harari heeft daarbij een heel ander vertrekpunt dan traditionele geschiedschrij- vers, die vaak beginnen bij oude culturen.” Harari stelt zich de vraag hoe het mogelijk
is dat een diersoort die 70.000 jaar geleden nog een nietig zoogdier was in de Afrikaanse savanne en voortdurend voor zijn leven moest vrezen, nu onze planeet domineert. Volgens Harari komt dat doordat er bij mensen geen maximum zit aan het aantal mensen waar- mee ze kunnen samenleven. “Mensen zijn in staat om ook mensen te vertrouwen buiten de groep waarmee ze direct fysiek contact hebben”, legt Thijs uit. “Dat vertrouwen is gestoeld op het menselijk vermogen om over- tuigingen te creëren en te delen, fi ctie dus. Op basis daarvan zijn religies en naties ontstaan, maar ook geld, dat immers maar een papiertje is. Die gedeelde overtuigingen hebben een enorme kracht, soldaten aan het front zijn zelfs bereid ervoor te sterven.” Overtuigingen spelen ook een grote rol in
de geneeskunde. Evidence based medicine (EBM) is daar ironisch genoeg ook een voor- beeld van, zegt Thijs. “EBM is uitgeroepen
tot de enige toetssteen om objectief te bepalen of een behandeling effect heeft en om behan- delingen zonder bewijs, gebaseerd op overtui- gingen, uit te bannen. Alle goede dingen ten spijt, is EBM tot een mythe verworden door de geneeskunst te reduceren tot een randomised controlled trial. Veel bestaande, effectieve be- handelingen in de geneeskunde zijn niet evi- dence based en zullen dat ook nooit worden.” Ook de beeldvorming over wat een dokter
nu eigenlijk doet, stoelt op een gecultiveerde mythe. “We leren onze kinderen allemaal dat dokters mensen beter maken, maar dat kun- nen dokters vaak helemaal niet”, zegt Thijs. “Als neuroloog word ik veel geconfronteerd
‘We hebben de mythes nodig om vooruit te komen’
met chronische, invaliderende ziektes, waar geen kruid tegen gewassen is. Ik ben dan niet die heroïsche dokter in een witte jas die je in de fi lm voorbij ziet fl itsen. Mijn geneeskracht beperkt zich in deze situaties tot een luiste- rend oor, maar dat willen we niet aan de grote klok hangen. We hebben de mythes nodig om vooruit te
komen. En die mythes hebben ons ook heel ver gebracht.”
Roland Thijs (Amsterdam, 1974) is neuroloog bij epilepsiecentrum Sein en het Leids Universitair Medisch Centrum. Zijn favoriete pil: Sapiens van de Israëlische historicus Yuval Noah Harari.
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100
