Checkpoint Barry
Wat je niet mee terug kan nemen S
eks/liefde en oorlog liggen voor mij, op de een of andere manier, dicht bij elkaar: schepping en vernietiging; het botvieren van lusten en driften; de zoektocht naar menselijk contact en genegenheid – lichamelijk en spiritueel – in barre tij- den, vaak ver van huis. Tijden van haat, vernietiging en de ontmenselijking van de vijand. Maar ook tijden van heimwee en verlangen naar vreugde en geborgen- heid. En liefde. En waar zoek je die? Bij een ander. Ook in tijden van oorlog. Wanneer het liefde betreft, laten men- sen zich niet gauw afschrikken. Liefde of verliefdheid of eenvoudige lust kan er juist voor zorgen dát je je weer even mens voelt.
Zoveel uitzendingen, zoveel relaties, vaak met bijbehorende kinderen. Naast de vreugde van het moment was er nadien, wanneer de militair weer was vertrokken, het verdriet en de onzeker- heid en wellicht het berouw. En de kin- deren, die er ook niks aan kunnen doen, maar veelal een leven leidden deels gehuld in stilzwijgen en geheimzinnig- heid, onzekerheid en schaamte. Met papa als blinde vlek. Tijdens de opleiding werden wij ook voorbereid op eventuele liefdesperi- kelen en seksuele behoeftes die zich zouden aandienen en op een middag kregen we daarover voorlichting in de vorm van een fotoserie met bijbehorend praatje. Dat praatje had de dokter zich
gemaakt. Het enige wat ze had, was haar vrijwilligerswerk: het verzorgen van gewonde en zieke burgers en militai- ren in het ziekenhuis van Tuzla. Na de oorlog wilde ze gaan studeren en arts worden.
kunnen besparen, geprojecteerd op het grote bioscoopscherm kwam de bood- schap luid en duidelijk over: foto’s van de meest ranzige voorbeelden van man- nelijke en vrouwelijke geslachtsziektes passeerden de revue, genoeg om je de behoefte aan iedere uitspatting of vorm van genegenheid te ontnemen. Toch maar condooms meegenomen, want je kon nooit weten. De wens was hier de vader van de gedachte. Seks of een relatie tijdens de uitzending klinkt romantisch en avontuurlijk, helemaal als je twintig jaren jong bent. Maar anders is daar altijd nog de hand- kar, een heel handig attribuut en het past in iedere bagage.
In die minuut zoenen bestond de oorlog even niet
20 NOVEMBER 2014
Het is nooit meer geworden dan een minuutje zoenen met een meisje uit Tuzla. Er was geen liefde in het spel en het zoenen was niet meer dan een klein avontuurtje, de kroon op een bijzondere afscheidsavond in Lukavac, waar we onze hulpgoederen een half jaar lang heen hadden gebracht. En tegelijker- tijd was het veel meer dan dat. In die minuut bestond de oorlog even niet. Terug in Nederland hebben we elkaar een tijdlang brieven geschreven. Ze schreef hoe haar stad onder vuur werd genomen, omsingeld door het Servische leger en hoe zij vreesde voor haar leven en dat van haar vrienden en familie. In de bloedhitte van de Bosnische zomer was zwemmen in het nabijgelegen meer uit den boze, nadat daar een mortier was ingeslagen die vele slachtoffers had
Ik stuurde haar een pakketje gevuld met een aantal simpele dingen, gekocht bij de Hema, waar ze om had gevraagd en kreeg een lieve brief terug. Hij was ver- sierd met plaatjes en foto’s, uitgeknipt uit tijdschriften. Plaatjes van gewone dingen, zoals Doctor Martens-schoenen, die we allebei mooi vonden. Ik zal haar nooit vergeten en ik hoop dat ze alles is geworden waarvan ze in haar brieven droomde. Ik weet niet meer wie er is gestopt met schrijven. Ik denk ik, omdat ik niemand meer kende op het kamp die de brieven en pakjes voor me mee kon nemen. Voor zolang het duurde, waren we boodschappers, met berichten voor elkaar uit een andere wereld. Ik miste de hare en zij de mijne.
Barry Hofstede maakte van november ’92 tot mei ’93 als dienstplichtig chauffeur deel uit van het 1e NL/BE VN Transportbataljon in Centraal-Bosnië, waarna hij tien jaar nodig had om die periode enigszins een plek te geven. Sinds 2002 ontplooit hij zich als (toneel)schrijver. Hij schrijft over uiteen- lopende zaken, maar oorlog en veteraan zijn in Nederland zijn terugkerende thema’s in zijn werk. In 2013 verscheen zijn eerste boek, NL-Peacekeeper. Daarnaast is hij hartstochtelijk muziekliefhebber. Hij denkt nog iedere dag aan wat hij heeft gezien en meegemaakt tijdens zijn uitzending.
Column
Foto: Birgit de Roij
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65