Een aarbeienteelt lijkt goed te passen bij de F-Clean kaseigenschappen.
vierkante meter (ook mede door de diffu- se eigenschappen) toch een netto teelt- voordeel opleveren en een energiewinst per kilo geoogst product.
Hagelbestendig Een ander voordeel van F-Clean is dat het meer belasting aankan dan glas. Daardoor is de toepassing niet gebonden aan tradi- tionele ruitmaten, maar zijn veel grotere overspanningen mogelijk van kolom naar kolom en van gording tot gording. Dit vraagt minder lichtonderscheppende roe- den in het kasdek en minder profielen in de gevels. Bij de kas in Bleiswijk worden afmetingen gebruikt met een vrije overspanning van 4,80 meter kapbreedte, met in het kasdek 5-metervakken met drie roeden per vak. Maar er zou desgewenst nog verder ge- gaan kunnen worden, met nog grotere overspanningen. Het materiaal kan makkelijker krachten opnemen dan glas en kan meer vervor- ming hebben. Dit maakt het in het buiten-
land geschikt voor meer aardbevingsge- voelige gebieden. In Nederland komt de sterkte tot uiting in een veel grotere ha- gelbestendigheid dan glas, wat wordt be- vestigd door TNO-onderzoek. Kempkes: “In proeven bleek er wel een gebied te ontstaan waar vervorming van het materi- aal plaatsvond. Je krijgt dan een soort ‘poffertjespan’-idee, met allemaal hele kleine putjes in het materiaal. Maar bij ho- gere temperaturen blijkt het toch groten- deels weer terug te keren naar zijn oor- spronkelijke vorm. Alleen bij heel harde inslag trad meer definitieve vervorming op. Maar ook dan werd er nog geen door- slag gezien, van hagel die door het mate- riaal heen drong.” Er is ook geen mogelijk- heid voor een kettingeffect, zoals bij opgeworpen glasscherven die bij een storm een stuk verderop weer door het kasdek heen kunnen slaan. Het materiaal heeft verder een hoge weer- stand tegen inscheuren. Van Rees: “Zelf als je er met een mes een scheur in zou snij- den, dan zou het niet verder gaan uit-
scheuren. Het heeft een soort ‘scheur- stop’-eigenschap.” Mocht er onverhoopt toch ergens een scheur of schade ont- staan in het dek of in de gevel, dan kan een teler het F-Clean met speciaal repara- tietape weer dichtplakken als noodmaat- regel. Bij een grotere schade kan een nieuw vel gespannen worden tussen de roeden. Reparatie is van buitenaf moge- lijk, zonder dat er platforms de kas in moeten. Een groot voordeel als er een teelt in de kas staat.
Speciaal deksysteem Boal systems heeft een speciaal alumini- um deksysteem ontworpen voor de toe- passing van een ETFE-filmlaag. Er worden geen losse panelen gebruikt, zoals bij glas, maar er wordt een hele baan folie over de totale lengte van de kas heen getrokken. Als de rol op de juiste lengte afgerold is, wordt de baan aan één kant vastgezet, en wordt het folie opgespannen met een egale spanning in de lengterichting. Dankzij deze voorspanning staat het ma-
▶ GROENTEN & FRUIT | 10 september 2021 35
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48
