search.noResults

search.searching

saml.title
dataCollection.invalidEmail
note.createNoteMessage

search.noResults

search.searching

orderForm.title

orderForm.productCode
orderForm.description
orderForm.quantity
orderForm.itemPrice
orderForm.price
orderForm.totalPrice
orderForm.deliveryDetails.billingAddress
orderForm.deliveryDetails.deliveryAddress
orderForm.noItems
TEELT ▶▶▶ KASSENBOUW


Diffuus en sterk F-Clean biedt teeltvoordelen


Een proefkas in Bleiswijk moet gaan uitwijzen of zeer hoogwaardig filmmateriaal de concurrentie aankan met vertrouwd gangbaar glas. Hagelbestendigheid en een zeer hoge diffusiteit bij een goede lichttransmissie maken deel uit van de specifieke eigenschappen.


VAK | door Peter Visser G


las vormt de standaard bedek- king van Nederlandse kassen, met een grote variatie aan glas- soorten. Op het Innovatie en


Demo Centre Energie bij Wageningen Uni- versity & Research in Bleiswijk is nu echter een kas uitgerust met F-Clean, in een sa- menwerkingsproject met de partners en initiatiefnemers Certhon, Boal Systems en AGC. F-Clean van laatstgenoemde leve- rancier is een ETFE-film. Bewust wordt bij dit zeer hoogwaardige kunststofmateriaal het gebruikelijke woord ‘folie’ door de le- verancier vermeden, om alle associaties te vermijden met goedkopere foliekascon- structies waarbij het plastic regelmatig vervangen moet worden. Het doel van de kas in Bleiswijk is om op een energiezuinige manier de productie en productkwaliteit van verschillende teelten te verbeteren. Hierbij speelt F-Clean als dekmateriaal een belangrijke rol. Een eerste proefteelt met aardbei in de nieuwe kas wordt mede gefinancierd uit het programma Kas als Energiebron. Het gebruikte F-Clean filmmateriaal is zeer diffuus, met een Hortiscatter-waarde van boven de 60%, wat een betere lichtverde- ling over het gewas geeft. Dit kan de pro- ductie verhogen. F-Clean laat bij eenzelf- de mate van diffusiteit meer licht door dan diffuus glas. Of zoals Michel van Rees Van Boal het andersom uitdrukt: “Met de- zelfde lichttransmissie als bij normaal glas,


34


kunnen we een veel grotere mate van dif- fusiteit bereiken.” Die eigenschap zit al in de filmlaag zelf verwerkt. Er zijn dus geen aparte coatings nodig, zoals bij glas, die weer gevoelig kunnen zijn voor slijtage of schoonmaakmiddelen. Vanwege de ‘anti-stick’-eigenschappen van de gladde buitenzijde van de filmlaag, hecht vuil zich er niet aan vast. Ook sneeuw glijdt makkelijk van het dek af over deze gladde zijde. De binnenzijde is zo bewerkt dat er een hydrofiele werking ontstaat die condensdruppeltjes tot een plattere filmlaag laat uitvloeien. De ver- wachting is dat de vocht- en warmte- afvoer tegen het kasdek via condens niet veel zal verschillen met een traditioneel glazen kasdek.


Isolatiewaarde Langgolvige straling dringt makkelijker door F-Clean heen dan door glas. Onder- zoeker Frank Kempkes van Wageningen University & Research: “In theorie isoleert het materiaal daardoor net iets minder dan glas. Maar met een laagje condens erop gaat warmte er weer minder snel doorheen. In natte toestand zal de warm- tetransmissie hetzelfde zijn als bij glas.” In die natte toestand verdwijnt de diffuse werking deels, wat ook met het oog te zien is aan de doorzichtigheid van het ma- teriaal. Het ETFE-filmmateriaal houdt kaswarmte volgens berekeningen dus minder goed tegen. De uitstraling is dan wat groter, waardoor naar verwachting iets meer ge- stookt moeten worden. Aan de andere kant raakt F-Clean in heldere zomerse nachten warmte weer makkelijker kwijt. Die extra afkoeling kan teeltvoordelen bieden. Als bovenstaande daadwerkelijk zo uit blijkt te komen, zal in totaliteit iets meer warmte nodig zijn dan in een glazen kas, maar zal een hogere opbrengst per


Het sterke materiaal maakt grotere vrije overspanningen mogelijk. ▶ GROENTEN & FRUIT | 10 september 2021


FOTO’S: PETER VISSER


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48