957 | WEEK 8-9 24 FEBRUARI 2021
Fusie moet van ‘Port of Antwerp Bruges’ de grootste haven van Europa maken
15
Burgemeester Dirk De fauw en schepen Annick De Ridder na ondertekening van het charter. Foto Port of Antwerp
ANTWERPEN De fusie tussen de havens van Antwerpen en Zeebrugge tot ‘Port of Antwerp Bruges’, die vrijdag 12 februa- ri door de stadsbesturen van beide steden (tevens hoofdaandeelhouders) werd aange- kondigd, wordt algemeen als een verster- king van de complementariteit van de twee havens gepresenteerd. Het samengaan van de twee havens, die circa honderd kilome- ter van elkaar verwijderd zijn, wordt door slechts weinigen beschouwd als het start- sein voor een al dan niet harde concurrentie met of bedreiging voor de andere Belgische havens.
JAN SCHILS
In Vlaanderen heerst een haast uitzinnige euforie over de havenfusie. De Vlaamse pre- mier Jan Janbon noemde het samensmelten van de twee havens zelfs “wereldschokkend nieuws” en ziet een gouden toekomst wegge- legd, niet in het minst voor de Vlaamse econo- mie. Verschillende andere politici hielden het op een “historische” gebeurtenis. Opmerkelijk was dat – terwijl het nieuws al om 13.00 uur bekend was – de Vlaamse tv-stations er pas ’s avonds aandacht aan besteedden.
Geen banen verloren Een tweede belangrijke boodschap, die zo- wel in Antwerpen als Zeebrugge door de ini- tiatiefnemers voor de nauwere havenbanden wordt onderstreept, luidt dat deze fusie geen enkele baan zal kosten. Integendeel, de fusie zal meer werkgelegenheid opleveren, zowel bij de reus van deze operatie (de Antwerpse haven) als bij de Zeebrugse tegenhanger Klein Duimpje. Volgens de fusiepartners zal er op het vlak van de werkgelegenheid waar mo- gelijk de nodige flexibiliteit worden toege- past. Burgemeester Defauw van Brugge for- muleert het aldus: “Wie in de andere haven carrièrekansen ziet, die er niet in zijn eigen haven zijn, krijgt de kans om door te groei- en.” Werknemers zullen ook niet tegen hun zin van de ene haven naar de andere worden overgeplaatst.
Geen concurrentie De algemeen directeur van die andere fusie- haven (sedert 2018) North Sea Port, Daan Schalck, gelooſt eerder dat de kansen op sa- menwerking zullen toenemen. Daarbij denkt hij vooral aan de transitie naar groene ener- gie en grondstoffen en de digitalisering van de haventransportsystemen. Schalck: “Onze twee fusiehavens bijten elkaar niet, want 90 procent van onze activiteiten raakt elkaar niet. We opereren in verschillende mark- ten zodat je niet van een echte concurrentie kunt spreken. Wij staan vooral sterk in natte
en droge bulk en stukgoed. Heb je het over Antwerpen, dan denk je meteen aan het reus- achtige containervervoer en dito transport van chemische producten. Zeebrugge is dan weer de grootste autohaven van Europa en wordt steeds belangrijker als LNG-haven.”
Zelfs de Rotterdamse haven komt in beeld als het woord samenwerking valt. Schalck: “Neem nu het toekomstige buisleidingen- netwerk om CO2 tijdelijk op te slaan. Daarbij willen Antwerpen, Rotterdam en North Sea Port gezamenlijk optreden. De enorme uitda- ging om groener te produceren vraagt om een brede en hechte samenwerking, niet enkel in de Schelde regio maar in heel West-Europa. Ook actuele problemen als digitalisering van haven- en logistieke problemen, binnen- vaart en walstroom kunnen veel baat heb- ben bij krachtenbundeling door de betrokken partijen.”
Wereldhaven De havens van Antwerpen en Zeebrugge ma- ken zich er sterk voor dat de operationele en juridische regelingen binnen een jaar uitge- werkt zullen zijn. De ceo van de Antwerpse haven, Jacques Vandermeiren, wordt de ceo van de fusiemaatschappij. Annick De Ridder, de huidige havenschepen in Antwerpen, wordt voorzitter van de raad van bestuur van het nieuwe havenbedrijf, dat met 80 procent van de aandelen (20 procent voor Zeebrugge) demonstreert wie de dienst zal uitmaken. De Ridder had het (lang niet als enige) over een echt “historisch” akkoord, dat een lang ver- wachte eenmaking bezegelde: “Met deze sa- menwerking zijn we op weg om de wereldha- ven van Europa te worden en versterken we tevens onze positie als belangrijkste contai- nerhaven van Europa in tonnen, sterke ro/ro haven en een van de grootste breakbulkha- vens van Europa.” Volgens De Ridder zal Port of Antwerp Bruges nog aantrekkelijker wor- den voor de bestaande klanten: “Voor nieu- we investeerders en voor alle andere nieuwe stakeholders zijn we onbetwistbaar de eco- nomische motor van Vlaanderen.”
Samenwerking De fusiegesprekken begonnen eind 2019. Als gevolg van de coronacrisis en de lock- down belandden ze op een laag pitje zon- der echter het einddoel uit het oog te verlie- zen: een eengemaakt havenbedrijf, dat zich sterk maakt dank zij deze fusie beter te kun- nen omgaan met uitdagingen als schaal- vergroting, energietransitie, innovatie en digitalisering.
Vanaf het begin van de onderhandelingen was het duidelijk dat de ceo van de haven
van Zeebrugge, Ton Hautekiet, de tweede viool zou gaan spelen, waarmee hij overi- gens ook steeds heeſt ingestemd. Het was David tegen Goliath met het verschil dat het hier niet om een strijd ging, maar om een sa- menwerking tussen de tweede grootste ha- ven van Europa, die vorig jaar 231 miljoen ton goederen behandelde, en Zeebrugge dat goed was voor 47 miljoen ton goederenbe- handeling. Samen zijn ze goed voor bijna 280 miljoen ton. Ook is de Antwerpse haven een grote speler op internationaal vlak, terwijl de haven van Zeebrugge als auto- en LNG- haven vooral op het Verenigd Koninkrijk en de Scandinavische landen gericht is. In totaal zal de gefuseerde haven meer dan 15 procent van de totale doorvoer van gas in Europa voor haar rekening nemen en blijſt ze ook de belangrijkste chemische hub van Europa. De ambitie is om de eerste wereldhaven te wor- den die economie, mens en klimaat met el- kaar verzoent. De oppervlakte van de een- gemaakte haven bedraagt 14.103 hectaren, goed voor 1300 bedrijven in Antwerpen en 400 in Zeebrugge. Het totale aantal werk- nemers bedraagt 72.635 van wie 10.000 in Zeebrugge werken en de overige in het Antwerpse.
Binnenvaart Om de meerwaarde van de fusie zo goed mo- gelijk te benutten, zal Port of Antwerp Bruges veel energie steken in de inter-connectivi- teit. Het goederenvervoer per spoor tussen Zeebrugge en Antwerpen zal worden gebun- deld, de estuaire vaart door binnenschepen op de Noordzee zal worden verbeterd en ook staat er een nieuwe verbinding via pijp- leidingen op de prioriteitenlijst. De geplan- de investeringen voor de nieuwe zeesluis in Zeebrugge en de extra containercapaciteit in Antwerpen worden voortgezet en worden eventueel ook verhoogd als dat ten goede komt aan de verwachtingen en behoeſten van de klanten. Berichten over dat de havenfusie plotse- ling zou zijn vervroegd omdat er geheime onderhandelingen werden gevoerd tussen vroegere havenbestuurders in Antwerpen en Zeebrugge met vertegenwoordigers van North Sea Port, werden door alle partijen als “onzin” en “fake news” bestempeld.
De ‘fusie’ tussen de havens van Antwerpen en Zeebrugge werd zowel door havenbestuur- ders aan beide zijden als door de nationale en lokale politiek, die zich intensief met de havens bezighield, tientallen jaren lang te- gengehouden. Dat gebeurde vooral vanuit Antwerpen tot en met de laatste ceo Eddy Bruyninckx toe, voordat deze plaats maakte voor de huidige havenbaas Vandermeiren.
Bruyninxkx wilde niet verder gaan dan een commerciële samenwerking en was van oor- deel, dat “de markt” de verdere gang van za- ken wel zou bepalen. Antwerpen zag immers niet graag dat Zeebrugge zich zou ontwikke- len tot een grote containerhaven. Antwerpen wilde op dat vlak zelf de grootste van Europa worden en ook Rotterdam achter zich laten. Dat zal door de fusie in aantal behandelde containers ook gebeuren.
Antwerpen duldt wel dat Zeebrugge zich ver- der ontwikkelt als LNG- en autohaven en als trekpleister voor de cruisevaart, al hebben beide laatste sectoren door de coronacri- sis een ferme opdoffer gekregen. Antwerpen zal duidelijk de eerste viool spelen bij de ko- mende samenwerking. Het stadsbestuur, zelf
Als u de e-paper leest, kunt u hier een video over de fusie terugkijken.
Fusie uiteindelijk toch doorgezet
een coalitie met de Vlaamse nationalisten (NVA) als aanjager, heeſt 80 procent van de aandelen in handen en een stevige greep op het (eveneens) verpolitiekte havenbestuur, een kwaal waaraan ook de jongere genera- tie politici zich blijſt vastklampen. Zo werd Hautekiet, die op 1 oktober vorig jaar ceo in Zeebrugge werd en geen politicus was, tevo- ren al tijdens de sollicitatieprocedure aan het verstand gebracht dat hij geen ceo van een mogelijke fusiehaven Antwerpen-Zeebrugge zou kunnen en mogen worden.
Behalve de grote economische verschillen zijn er ook de culturele verschillen tussen Antwerpen en Zeebrugge (West-Vlamingen). Ofschoon beide havens “maar” 100 km van elkaar verwijderd zijn, lusten de trot- se en op andere landgenoten neerkijkende Antwerpenaren de oer-vlijtige en meer dan gemiddeld op geld beluste West-Vlamingen niet en omgekeerd. Intussen worden berich- ten dat de fusie werd bespoedigd niet be- vestigd. Volgens die berichten zouden er tussen Zeebrugge en de andere Vlaamse- Nederlandse fusiehaven North Sea Port “ge- sprekken” aan de gang zijn, die men wilde voor zijn.
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60
