Samenstelling: redactie Arts en Auto


073


Boek} Spookhuis weer open


De rijke, oude ondernemer Pieter Teyler bespreekt in zijn huis met zijn vrienden wat er met zijn geld en woning moet ge- beuren als hij er niet meer is. Het moet goed en belangrijk zijn. Opeens klinken allerlei geluiden in huis. Maar er is daar verder niemand dan de vrienden. Een spook? Maar spoken bestaan niet. Toch slaat de twijfel toe. Het spook in Teylers huis is een


speciale uitgave in de reeks van de be- faamde Gouden Boekjes en gaat over de naamgever van het oudste museum van Nederland in Haarlem. Teyler (1702-1778) liet geld en huis na aan een stichting die als doel had de wereld te verbeteren, onder meer door het aan- moedigen van wetenschap en kunst. Na zijn dood bouwde de stichting een museum aan Teylers huis vast. Het boekje wil kinderen op een laag-


drempelige manier vertellen over bijge- loof en wetenschap in de 18e eeuw. De uitgave verscheen afgelopen december ter gelegenheid van het feit dat na jaren van restauratie het Pieter Teylers Huis open is voor bezoekers.


Het spook in Teylers Huis – Gouden Boekje, in boekhandel en museumwinkel, teylersmuseum.nl


Expo} Zelf spelend


Diederich Nicolaus Winkel (1777-1826) bouwde zelfspelende muziekinstrumen- ten, waaronder ook het componium: een indrukwekkend orgel dat op basis van toeval muziek maakte. Museum Speel- klok in Utrecht brengt met de tentoon- stelling Toeval bestaat niet een ode aan het 200-jarig jubileum van het compo- nium. Instrumentbouwer Winkel zocht steeds


grenzen in de mechanische muziek maar ook volledige controle. In 1821 bouwde hij het componium dat door een random- mechaniek eindeloos veel variaties van een melodie produceerde. Hij was zijn tijd ver vooruit; pas eind 20e eeuw kon- den algoritmes hetzelfde doen. Het componium werkt na 200 jaar niet


meer. Toch is in Utrecht dankzij een mini- componium te zien en horen hoe het functioneerde. Museum Speelklok toont verder alle instrumenten van Winkel die bewaard zijn gebleven, van het würfel- spiel van Mozart, via 19e-eeuwse gok- machines tot de allernieuwste muziek, gemaakt met behulp van algoritmes. Via interactives kunnen bezoekers zelf experimenteren met toeval en muziek.


Toeval bestaat niet – Museum Speelklok, Utrecht, t/m 03/09, museumspeelklok.nl


Film} Zwart gat


De vader van de Nederlands-Russische schrijfster Sana Valiulina (1964) behoorde tot de vijf miljoen Russische krijgsgevan- genen van de nazi’s. Het merendeel daar- van stierf door honger. De overlevenden werden na terugkomst door Stalin als verraders beschouwd en naar de Goelag- strafkampen gestuurd. De tien zware, koude kampjaren wist Sana’s vader mede te overleven dankzij de briefwisseling met een onbekend meisje uit Estland. Vader Valiulina sprak niet over zijn ver-


leden. Sana en haar zus Dinar wisten dat hij in een strafkamp had gezeten, maar niet hoe hij daar was terechtgeko- men. Na zijn dood gaat Sana op zoek naar de zwarte gaten in zijn leven om de ontoegankelijke vader uit haar jeugd te begrijpen. Filmmaakster Aliona van der Horst


(geboren in Rusland, 1970) gebruikt in haar film Turn Your Body to the Sun die zoektocht als uitgangspunt voor een his- torische verkenning. Indrukwekkende, vaak nooit getoonde, oude kleurbeelden geven de film vorm, tezamen met dag- boekfragmenten, liefdesbrieven, foto’s en tekeningen. De film is geselecteerd voor de internationale IDFA-competitie.


Turn Your Body to the Sun – Aliona van der Horst, vanaf 20/01 in de bioscoop, biosagenda.nl


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92