092 Geneesmiddelenindustrie Bereidende apothekers:


D ‘Patiënt mag niet


Het aantal bereidende apothekers in Nederland is de laatste jaren enorm gedaald. Maar degenen die nog zelf medicijnen maken, zijn gedreven én zien kansen om tegenwicht te bieden aan te dure geneesmiddelen. Al wordt het ze niet gemakkelijk gemaakt.


at apothekers geneesmidde- len bereiden, is natuurlijk niet nieuw. Het is hun vak. Ze zijn ervoor opgeleid. “En goed ook”, stelt ziekenhuis- apotheker Marleen Kemper.


“Nederland is echt een voorloper als het gaat om magistraal bereiden.” In het Amsterdam UMC, waar Kemper hoofd van het Kenniscentrum Geneesmiddelen- onderzoek is, maken ze dagelijks vele middelen op maat voor patiënten. Maar het initiatief dat Kemper in april


2018 neemt, samen met hoogleraar metabole ziekten Carla Hollak, is wél nieuw. De twee nemen het voor het eerst op tegen een farmaceut, Leadiant in dit geval, door zelf een geregistreerd weesgeneesmiddel te bereiden. Het gaat om chenodeoxycholzuur (CDCA), dat al sinds de jaren zeventig op de markt is als middel tegen galstenen. Maar het blijkt ook effectief tegen de zeldzame stofwis- selingziekte CTX, waaraan in Nederland zo’n zeventig patiënten lijden. Zorgver- zekeraars erkennen dat het voor deze patiënten een essentieel middel is en verzekeren de kosten van het ‘off-label’- gebruik van CDCA – 40.000 tot 50.000


euro per patiënt per jaar – uit coulance. Maar dan koopt Leadiant alle produ- centen van CDCA op en registreert de fabrikant het als weesgeneesmiddel tegen CTX, met een ander prijskaartje: tussen de 1,5 en 1,8 ton per patiënt per jaar. “Natuurlijk snap ik dat farmaceuten winst moeten maken”, begint Kemper. “Ze investeren, nemen forse risico’s en veel middelen halen de eindstreep niet. Dat moet ergens terugverdiend worden, maar zo’n move om makkelijk geld te verdienen, tien jaar marktexclusiviteit voor een middel dat allang bestaat, vind ik onacceptabel.” De zorgverzekeraars passen ervoor het


geregistreerde middel tegen CTX tegen deze hoge prijs te vergoeden. “Waardoor de patiënten dus de dupe zouden worden van deze absurde prijsverhoging”, zegt Kemper. “Dat wilden we koste wat kost voorkomen. Daarom zijn we in 2018 zelf CDCA gaan maken.” Het initiatief genereert veel media-aandacht, tot de BBC aan toe. Het duurt niet lang of het Amsterdam UMC krijgt bericht van de IGJ: Leadiant heeft een handhavingsver- zoek ingediend. “Daar hadden we wel op gerekend”, zegt Kemper. Maar de inspec-


de dupe worden’


tie oordeelt dat de ziekenhuisapotheek het middel magistraal mag bereiden, zolang men zich aan de criteria houdt. Zo moet de bereiding kleinschalig zijn, voor maximaal vijftig patiënten, mag men niet doorleveren aan collega-apothekers én geen reclame maken. Voor dat laatste krijgen Kemper en co een tik op de vin- gers. “De inspectie ziet het als reclame, als wij patiënten informeren.” Belangrijker nog is dat de IGJ consta-


teert dat de gebruikte grondstof onzuiver- heden bevat. “Dat was op dat moment een enorme tegenvaller”, zegt Kemper. “We zijn blij dat de zorgverzekeraars ons de tijd hebben gegund en in de tussen- tijd het dure middel hebben vergoed. Inmiddels voldoet de grondstof aan alle voorwaarden en kunnen we het middel sinds begin dit jaar weer bereiden.” Kost- én leverprijs: rond de 30.000 euro per patiënt per jaar. “We leveren het middel aan zo’n twintig patiënten per maand en daarmee kunnen zij drie maanden voor- uit. Zo kunnen wij, binnen de kaders van de wet, alle CTX-patiënten in Nederland voorzien die bij ons aankloppen. De ter- handstelling doen we zelf, dat schrijven de regels voor en dat is ook goed; wij heb- ben de knowhow, maar we staan in nauw contact met de behandelaren.” De ziekenhuisapotheker hoopt dat


het initiatief bijdraagt aan ‘een stukje be- wustwording’ en dat het collega-apothe- kers enthousiast maakt om (weer) te gaan bereiden. “Magistrale bereidingen zijn niet dé oplossing tegen hoge medicijnprij- zen. Maar we kunnen wel een steentje bij-


<


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96  |  Page 97  |  Page 98  |  Page 99  |  Page 100  |  Page 101  |  Page 102  |  Page 103  |  Page 104  |  Page 105  |  Page 106  |  Page 107  |  Page 108