Tekst: Frank van Kolfschooten Beeld: De Beeldredaktie/Herbert Wiggerman


Favoriete pil 073


Paul Robben, sociaal-geriater niet praktiserend


“Catharina Bakker heeft een prachtige bio- grafi e geschreven over de intrigerende Frans- Duitse arts Franz Joseph Harbaur”, zegt sociaal- geriater niet praktiserend Paul Robben uit Houten. “Ze heeft zij n avontuurlij ke leven en de tij d waarin hij leefde heel knap gereconstru- eerd, hoewel er nauwelij ks door hemzelf geschreven bronnen bewaard zij n gebleven. Het is ongeloofl ij k wat deze arts heeft meege- maakt in de 48 jaar die hij heeft geleefd.” Harbaur was de zoon van een plattelands-


chirurgij n uit de Franse Elzas, die naar Duits- land vluchtte om niet te hoeven dienen in het Franse leger. Hij ging in Jena geneeskunde studeren, waar hij beroemdheden leerde kennen zoals de fi losoof Fichte en de schrij vers Schiller en Goethe. In het Duitse vorstendom Fulda werd hij lij farts van Willem Frederik, prins van Oranje-Nassau. Daar werd Harbaur krij gsgevangen gemaakt door het napoleon- tische leger, terwij l de prins werd vrij gelaten. Na een episode als spion voor Napoleon in Berlij n en Sint-Petersburg, werd hij opnieuw lij farts van Willem Frederik, die in 1815 koning werd van het Verenigd Koninkrij k der Neder- landen. Harbaur klom op tot inspecteur-gene- raal van de militaire gezondheidszorg en van de Geneeskundige Dienst des Rij ks, de tegenwoor- dige Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. “In die rol werd hij mede-architect van de Neder- landse gezondheidszorg”, vertelt Robben. “Hij was ook de eerste die klachten van burgers over onzorgvuldig medisch handelen beoordeelde.”


Het verschij nen van dit boek betekent veel voor Robben. Hij raakte gefascineerd door Harbaur bij de viering van het 200-jarig jubileum van de Inspectie in 2004, waar hij toen inspecteur was. “Daarbij trad acteur Henk van Ulsen op als Harbaur en sprak in die hoedanigheid op humo- ristische wij ze koningin Beatrix toe. Daarna ben ik meer over hem gaan uitzoeken.” Een aantal jaren geleden vertelde Robben


(inmiddels directeur van het Kenniscentrum van de IGZ – nu IGJ) historica Catharina Bakker over zij n fascinatie voor Harbaur en zij werd aangestoken door Robbens enthousiasme. “Op mij n initiatief heeft de IGZ haar daarna een


‘Prachtige biografi e over intrigerende Frans-Duitse arts’


voorstudie laten doen naar de haalbaarheid van een biografi e, die er dit jaar uiteindelij k is geko- men met een forse subsidie van de KNAW.” Tij dens het onderzoeks- en schrij fproces


begeleidde hij Bakker samen met hoogleraar Vergelij kende Wetenschapsgeschiedenis Wij nand Mij nhardt. “Medische geschiedenis is ook belangrij k voor de huidige medische prak- tij k”, zegt Robben. “Het is enthousiasmerend om te beseff en dat je in een traditie staat en dat je manier van werken ergens vandaan komt. Dat geeft houvast en meer betekenis aan dat werk.”


Paul Robben (Doesburg, 1950) was inspecteur bij de Inspectie Gezondheidszorg en is bijzonder hoogleraar Toezicht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zijn favoriete pil: de biografi e De lijfarts van de koning. Het avontuurlijke leven van Franz Joseph Harbaur, 1776-1824 van historica Catharina Th. Bakker.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96  |  Page 97  |  Page 98  |  Page 99  |  Page 100  |  Page 101  |  Page 102  |  Page 103  |  Page 104  |  Page 105  |  Page 106  |  Page 107  |  Page 108