INTERVIEW ▶▶▶ Arjen van Tunen (Keygene)
‘Rechter zet kleintjes op achterstand’
Namens vier middelgrote zaadbedrijven speurt Keygene tot op gen- niveau naar wat een komkommer extra lang houdbaar, een paprika mooi oranje of een aardappel resistent tegen phytophthora maakt. Maar dat de rechter nu een belangrijke techniek om die eigenschappen in nieuwe rassen te brengen achter een hoog hek heeft gezet, vindt directeur Arjen van Tunen heel erg jammer.
DOOR TON VAN DER SCHEER H
et nieuws dat Crispr Cas 9 volgens de hoogste Europese rechter valt onder dezelfde strenge Europese regelge- ving als genetische modificatie, kwam voor de hele ver- edelingswereld als een donderslag bij heldere hemel.
Dat wil directeur Arjen van Tunen van Keygene wel bekennen. De aan de VU in Amsterdam afgestudeerde en gepromoveerde bio- loog staat sinds 2004 aan het roer bij het Wageningse onderzoeks- bedrijf voor gewasinnovaties. Maar al sinds hij in 1991 ging werken bij het toenmalige CPRO-DLO, kent hij de gevoeligheden in het debat rond hoogtechnologische veredelingstechnieken.
‘Welke eigenschappen maken een tomatenplant geschikt voor lagenteelt onder led.’
Toch zag u dit niet aankomen? “Nee. Het is een juridisch-politieke uitspraak die het Europees Hof heeft gedaan. Maar behalve dat wij vanuit onze inhoudelijk exper- tise niet hadden verwacht dat veredelingstechnieken die gebruik- maken van mutagenese gelijkgeschakeld zouden worden met ge- netische modificatie, waren ook onze juridische mensen vooraf toch niet al te bezorgd.”
12 ▶GROENTEN & FRUIT | 31 augustus 2018
Maar u kent de weerstanden tegen dit soort technieken. “Zeker. De meest geharnaste tegenstanders die dertig jaar geleden ook al zo scherp waren op genetische modificatie zijn nog net zo zwart wit tegen op Crispr Cas. Met nu nog steeds dezelfde argu- menten rond veiligheid, terwijl dertig jaar genetische modificatie ook nog geen enkel bewijs van onveiligheid heeft gebracht. En ze houden nu weer vol dat ook met Crispr Cas de zaadveredeling ge- monopoliseerd zou worden door de grote bedrijven. Dat is voor genetische modificatie misschien wel zo – ook overigens doordat het vanwege de strenge regels zo duur is – maar voor Crispr Cas juist níét. Dat is juist een techniek die ook voor kleine zaadbedrijf- jes en zelfs voor individuen toepasbaar is. Die worden nu op ach- terstand gezet.”
Hoe nadelig is deze uitspraak voor boeren en tuinders? “Het zet een rem op de snelheid waarmee we heel gericht eigen- schappen in nieuwe rassen kunnen inbrengen. Als zich een nieuw probleem aandient, dan willen telers, supermarkten en consumen- ten zo snel mogelijk een daarop aangepast ras. Zaken als droogte en verzilting bijvoorbeeld zijn nu ineens actueel geworden voor Nederlandse telers. Daar kunnen we veel sneller mee aan de slag. Maar ook het vinden van een tomatenras dat geschikt is voor meerlaagse teelt in led-cellen en toch ook een goede productie haalt, goed smaakt, goed houdbaar is et cetera, dat loopt nu ver- traging op. Om nog maar te zwijgen van tetraploïde planten die alleen vegetatief vermeerderbaar zijn, zoals de aardappel, maar ook fruitbomen. Succes boeken met op de klassieke manier inkrui- sen van bijvoorbeeld een resistentie tegen phytophthora is veel bewerkelijker en trager.”
FOTO: HERBERT WIGGERMAN
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48