872 | WEEK 46-47 15 NOVEMBER 2017


13


KRAIJENOORD: “WERKGEVERS BINNENVAART MOETEN ZICH VERENIGEN” Pensioenregeling onzeker, cao binnenscheepvaart verder weg dan ooit


te passen, ofwel verplicht te stellen. Daartoe kan alleen worden overgegaan als de repre- sentativiteit gewaarborgd is. Om dit zonder diepgaand onderzoek te laten passeren, moet meer dan zestig procent van de werkgevers bij de genoemde organisaties zijn aangesloten.


De nieuwe regeling heeſt vervolgens een loop- tijd van vijf jaar. In 2015 lag de representativi- teit nog op 55 procent. Een indicatieve meting wees vorig jaar uit dat die sterk was geslon- ken. De verwachting is dat die onder de veer- tig procent uitkomt. In de Binnenvaartnieuws Special schrijſt Kraijenoord dat werkgevers zich massaal hebben uitgeschreven als lid van werkgeversorganisaties, met als belangrijk motief geen algemeen verbindend verklaar- de regelingen te willen voor werkgevers in de binnenvaart.


Carl Kraijenoord, bondsbestuurder Nautilus Binnenvaart.


ROTTERDAM ‘De binnenvaart toetert… maar wil zich niet verenigen’, zo luidt de aandacht trekkende kop boven een artikel in het bondsblad Telegraph van het internationa- le vakverbond Nautilus. De organisatie ver- tegenwoordigt de professionals in de bin- nenvaart. Dezelfde kop wordt herhaald in de Nautilus Binnenvaartnieuws Special van oktober 2017.


LIDA SAAIJ


Het themanummer staat geheel in het te- ken van de route die moet worden gelopen om te komen tot een aantrekkelijke sector, met goede arbeidsvoorwaarden en ook een goed pensioen. Carl Kraijenoord, bestuur- der Nautilus Binnenvaart, roept de binnen- vaartondernemers op zich te verenigen om deze doelstellingen te bereiken. Zodat er weer een algemeen bin- dend verklaarde cao Binnenscheepvaart tot stand komt en de ver- plicht gestelde pensi- oenregeling voor de Rijn- en Binnenvaart kan blijven bestaan.


Foto Nautilus


werkgevers die bij de ASV zijn aangesloten”. De ASV opereert onafhankelijk, maakt geen deel uit van BLN-Schuttevaer.


De organisatiegraad in de binnenvaart is niet grandioos, heeſt Nautilus geconsta- teerd. Slechts veertig procent van de werk- gevers is aangesloten bij de werkgeversorga- nisaties Koninklijke BLN-Schuttevaar en CBRB. “De binnenvaart telt ongeveer duizend werk- gevers op een vloot van circa achtduizend schepen. Daaronder reders, maar ook veel familiebedrijven met een of meerdere sche- pen. Om te komen tot een goede cao voor de binnenscheepvaart en pensioenafspraken is het van belang dat de organisatiegraad hoger wordt”, stelt Kraijenoord in een gesprek met de Scheepvaartkrant. Sinds 2013 is er geen nieuwe cao meer afgeslo- ten. Het aantal aangesloten werkgevers is door het samengaan van belangenorganisaties in BLN-Schuttevaer flink afgenomen. “Bovendien speelt mee dat de particuliere schippers zich op allerlei gebied niet zo graag laten dwin- gen, dus ook niet op het gebied van allerlei arbeidsvoorwaarden”.


Hoe krijg je die werkgevers weer binnen? Kraijenoord: “We gaan een oproep doen richting ondernemers met personeel om lid te worden van CBRB of Koninklijke BLN- Schuttevaer. Natuurlijk benaderen we ook


Particuliere schippers laten zich op allerlei gebied niet zo graag dwingen, dus ook niet op het gebied van allerlei arbeids- voorwaarden


Europees akkoord Op Europese schaal lijkt vaak meer moge- lijk dan op nationaal niveau. “Daar wordt met de vakbonden samengewerkt om te komen tot Europese afspraken over vaar- en rusttij- den, arbeidskwalificaties en opleidingseisen in de Europese binnenvaart. Sterker nog; op Europees niveau is het een van de meest suc- cesvolle sectoren binnen het transport, waar- in voorstellen van de sociale partners worden omgezet in Europese regelgeving”. Dat de binnenvaart nog is uitgesloten van het akkoord dat de ministers van sociale zaken van de EU hebben bereikt over de arbeids- voorwaarden voor werknemers uit het buiten- land, vindt Kraijenoord niet zo vreemd. In dit akkoord staat onder meer dat Europese werknemers die in een ander land werken vanaf 2021 volgens de- zelfde voorwaarden moeten worden be- loond als werknemers uit het gastland. Ze moeten dus betaald worden volgens de geldende cao. “De binnenvaart wordt nog niet geraakt door dit besluit. Er is im- mers momenteel geen cao voor de binnen-


scheepvaart, dus geldt voor buitenlandse werknemers het minimumloon. Maar ik kan me niet voorstellen dat er nog werkgevers in de binnenvaart zijn die alleen het minimum- loon uitbetalen. Veelal wordt de oude cao- richtlijn gehanteerd, met daarin opgenomen de automatische prijscompensatie”.


Pensioenregeling Sinds 2013 geldt voor de binnen Nederland ge- vestigde binnenvaartwerkgevers de verplich- ting om het personeel aan te melden voor het pensioen. “In 2018 krijgen we te maken met een nieuw toetsmoment, om te zien of de hui- dige regeling kan worden voortgezet op ver- plichte basis”, vertelt Kraijenoord. De werkgevers worden vertegenwoordigd door BLN-Schuttevaer en CBRB. Die partijen onderhandelen met de belangenbehartigers van de werknemers, dus Nautilus en het CNV. Als de partijen het met elkaar eens zijn, kun- nen zij aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wouter Koolmees vragen om de regeling binnen heel Nederland toe


“Dat betekent dus voor de werknemers; geen cao en ook geen pensioenregeling…” Carl Kraijenoord maakt zich ongerust over deze negatie- ve ontwikkeling: “De werknemers worden de dupe. Ze gaan er nu en straks, als ze met pensioen gaan, steeds verder op achteruit qua inkomen”.


Ik kan me niet voorstellen dat er nog werkgevers in de binnenvaart zijn die alleen het minimumloon uitbetalen


Wat zouden die werknemers zelf kunnen doen? Kraijenoord:”Werknemers kunnen hun werk- gever vragen of deze lid is van een werkgevers- organisatie. En als hij geen lid is, kan de vol- gende vraag luiden: waarom dat zo is. Want de werkgever is dan immers medeverantwoorde- lijk voor de mogelijke teloorgang van het aan- vullend pensioen van zijn werknemer”.


Kraijenoord benadrukt nog eens dat de bin- nenvaart voor een groot deel bestaat uit kleine werkgevers, voor wie het voortzetten van een vrijwillige pensioenregeling voor zijn werkne- mers waarschijnlijk veel te hoge kosten met zich meebrengt. Die kleine werkgevers hebben dus ook belang bij het voortzetten van een ver- plichte regeling.


Buitenlandse vestiging Wat ook niet meehelpt, is dat een deel van de scheepseigenaren/ werkgevers zich in het bui- tenland vestigt met zijn onderneming, bijvoor- beeld in Luxemburg of Zwitserland. Daarmee kunnen zij de premiedruk laag houden of per- soneel gemakkelijker ontslaan en daardoor een betere concurren- tiepositie verwerven ten opzichte van in Nederland gevestigde binnenvaartonderne- mers.


Kraijenoord legt uit dat het voordelig kan zijn voor onderne- mers met meer dan tien werknemers, die hun arbeidskrach- ten zien als een vaste last, zich in bijvoor- beeld Luxemburg te vestigen. “Zo’n on- dernemer brengt het personeel dan onder in een aparte bv. Zijn hoofdkantoor, dus daar waar de beslissin- gen worden genomen, vestigt hij echter in Nederland.


Pensioen wordt in Luxemburg vanuit de be- lastingen betaald. De aow-rechten worden ge- woon in Nederland opgebouwd. Wie tot zijn 65ste onder Luxemburgse condities blijſt va- ren, mag misschien niet klagen. Maar keer je als werknemer eerder terug naar Nederland, dan heb je geen aanvullend pensioen opge- bouwd en val je terug op de kale aow-uitke- ring. Varen onder Luxemburgse condities bete- kent dus dat je geen potje opbouwt dat je kunt meenemen naar bijvoorbeeld het pensioen- fonds voor de Rijn- en Binnenvaart”. Kraijenoord vindt dat er vanuit de Nederlandse belastingdienst op dit gebied onvoldoende gehandhaafd wordt: “Europese wetgeving en Rijnregels werken niet altijd samen en daar wordt soms handig gebruik van gemaakt. Als de constructie niet wettig blijkt te zijn, wordt er geen of te weinig naheffing opgelegd. Zo’n zaak duurt al snel drie jaar, de straf is gering. En valt zo’n bedrijf on- dertussen om, dan is er ook niets te ha- len. Die slechte hand- having komt deels voort uit het tekort aan ambtenaren bij de Belastingdienst en de inspectiediensten”.


Personeelsgebrek Een ander probleem waar de binnenvaart mee worstelt, is het


personeelsgebrek. Er wordt momenteel on- derzoek gedaan naar de behoeſte aan vervan- ging van werknemers op termijn als gevolg van pensionering. Kraijenoord: “In het pen- sioenfonds zien we dat de leeſtijdsopbouw van de deelnemers er redelijk gezond uitziet. Niettemin zegt men dat de binnenvaart aan het vergrijzen is. Naar mijn mening vindt die vergrijzing vooral plaats onder de particuliere schippers. Het is noodzakelijk dat er voldoen- de instroom komt om aan de vraag naar per- soneel te voldoen. Met name in de continu- vaart is veel personeel nodig”.


De vakbondsbestuurder: “Als Nautilus zijn we betrokken bij diverse opleidingen op maritiem gebied. De huidige instroom op de scholen is positief. Er melden zich steeds meer jongeren aan die geen relatie hebben met de binnen- vaart en die kan men ook baangarantie bie- den. Dat is een prachtig vooruitzicht. Jongeren in de schipper/ kapiteinsopleiding willen ook graag doorgroeien naar een eigen schip. Als ze eenmaal in het bezit zijn van de juiste pa- pieren en ervaring hebben opgedaan, concur- reren ze elkaar als het ware van het schip af”.


De werknemers worden de dupe. Ze gaan er nu en straks, als ze met pensioen gaan, steeds verder op achteruit qua inkomen


De hoogte van de be- taling blijkt vaak ook niet de oorzaak dat jongeren de binnen- vaart na verloop van tijd de rug toe keren en weer kiezen voor een bestaan aan de wal, stelt Kraijenoord: “Je merkt wel dat de jongeren het onder- houden van hun so- ciale contacten heel belangrijk vinden. Dat is moeilijk als je


Volgens Europese wetgeving is het hoofdkan- toor dan niet meer van belang. Het draait dan om het dochterbedrijf in Luxemburg, dat als werkgever optreedt en verantwoordelijk wordt gehouden voor de loonbetalingen en afdracht van premies voor de sociale voorzieningen. Dat kan dan zo’n twintig procent kostenbespa- ring opleveren.


14/14 vaart. Ook de sociale druk als partner en/of ouder is groot. We gaan de behoeſten op dat gebied in beeld brengen en op basis van de uitkomsten een plan maken. Misschien moet je dat 14/14 dan wel gaan veranderen in 7/7 bijvoorbeeld”.


Dit wil Nautilus graag doen samen met werk- geversorganisaties die representatief zijn, zo- dat ook die afspraken de gehele sector vooruit helpen en concurrerend maken op de ar- beidsmarkt. Er ligt dus nog werk genoeg voor Nautilus in het verschiet.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64