32 De kerstbucketlist


Wanneer ze in de spiegel keek, zag Theodora dat ze ouder werd. Ze zag de vele lijntjes op haar gezicht, de zilvergrijze haren die ooit donkerbruin waren en haar hals… tsja. Dit beeld klopte helemaal niet met hoe ze zich voelde: jong en vief. En dat op haar 85ste! Jammer dat familie en vrienden haar soms behandelden als een fragiel oud mensje, zo irritant. Ja, natuurlijk vergat ze weleens wat, maar heeſt niet iedereen daar af en toe last van? Nee, Theodora wilde niets weten van die lief bedoelde bezorgdheid van de men- sen om haar heen. Ze zou iedereen eens la- ten zien wat zij op haar leeſtijd nog allemaal in haar mars had. Ze lachte geheimzinnig naar haar spiegelbeeld, kamde haar haren in model en bracht een vleugje rode lippen- stiſt aan op haar lippen. Tijd voor een beet- je spektakel.


water’. Elke maand kwamen ze bijeen om met elkaar te kletsen over hun leven, hun vroegere werk in de binnenvaart en alles wat nog meer ter tafel kwam. Deze bijeenkomst zou extra bijzonder worden want de vijf bestuursleden wilden vandaag hun plannen voor de komen- de feestdagen uitwerken.


De vijf Theodora opende de deur en zag dat ze van- daag de eerste was. Ze rilde een beetje, want het was koud binnen. Ze zou beginnen met het opstoken van het kacheltje. Ja, met elkaar hadden ze dit oude gebouwtje best gezellig weten te maken. Naast het kacheltje, stond er een comfortabele hoekbank, een paar oude maar prima fauteuils en op de grond lag een prachtig Perzisch tapijt.


SANNE VERHOEFF


Met haar jas stevig dichtgeknoopt, stapte Theodora de sneeuw in. Het had de afgelopen weken weer eens flink gesneeuwd in het land, dat was lang geleden. Er kon nog niet ge- schaatst worden, jammer voor de liefhebbers maar voor de schippers was het fijn. Theodora wist maar al te goed wat een gedoe het met zich meebracht om de vaarwegen ijsvrij te houden. Toen ze nog samen met haar man aan boord woonde en reizen naar Duitsland maakte, liepen ze regelmatig vertraging op vanwege ijsvorming op de vaarweg. Iedereen weet: tijd is geld. Ook toen al.


Theodora dacht met weemoed terug aan de mooie tijden aan boord, en aan haar lie- ve man. Hij had naam gemaakt in de bin- nenvaart, iedereen kende hem vanwege zijn vooruitstrevende manier van denken. Er was een tijd dat ze op het modernste schip van Nederland voeren. Oh, wat was ze trots ge- weest! Varen was hun lust en hun leven en ze hadden het zolang mogelijk volgehouden, tot- dat ze echt te oud waren. Gelukkig hadden ze een mooi appartement aan de wal gevonden, dat uitkeek op de rivier.


Theodora kon uren naar buiten turen, zittend in haar luie stoel die uitkeek over het water. Haar man was inmiddels overleden en nu pro- beerde ze er in haar eentje iets van te maken. Nou ja, in haar eentje: ze had zoveel familie en vrienden om zich heen dat ze zich eigen- lijk geen dag hoefde te vervelen. En dan was er natuurlijk nog het ‘geheime’ projectje waar- mee ze bezig was. Zachtjes gniffelend liep ze door, haar stevige moonboots voorkwamen dat ze uitgleed in de sneeuw.


Krakkemikkig kraakpandje Ze had een stevige tred, kon niet wachten tot ze was waar ze wilde zijn. Het was een plek die niemand kende. Nu ja, bijna niemand dan. Gelukkig kon ze haar geheim delen met een paar andere oude knarretjes. Allemaal oud- binnenvaartschippers. Ze deelden een verle- den, een passie en kwamen maandelijks bij el- kaar in een leegstaand gebouwtje in het dorp. Theodora was er bijna, de rechte stoepen van het dorp waren inmiddels overgegaan in de modderige paden van het plaatselijke bos.


Vlak voor ze een bijna onzichtbaar paadje in- sloeg, keek ze nog even achterom. Was nie- mand haar gevolgd? Ze moest een beetje la- chen om zichzelf, misschien had ze de laatste tijd iets te veel spannende detectives gekeken. Wie zou haar moeten volgen en waarom? Ze was ‘gewoon’ een stukje aan het wandelen. Aan het einde van het paadje stond een iet- wat vervallen gebouwtje: een oud scoutingge- bouw. Ze had het als het ware ‘gekraakt’. Het zou vast een keer gesloopt moeten worden maar tot nu toe konden ze er prima vertoeven.


Met ‘ze’ bedoelde ze de alle senioren van de vorig jaar opgerichte club ‘Rimpels op het


Aan de wand hingen tientallen foto’s van aller- lei soorten schepen: tankers, containersche- pen, spitsen, kempenaars, droge ladingsche- pen en… een hele bijzondere: het allereerste nieuwbouwschip op waterstof. Dat was een bijzonder moment geweest. De oude dame haalde even diep adem, ze genoot er elke keer weer van om hier te zijn. Ze kon niet wachten tot haar medestanders er waren, er was nog zoveel te doen.


De eerste die arriveerde was Arie, gepensio- neerd binnenvaartschipper en maar liefst 95 jaar oud. Zijn dochter had hem aan het be- gin van het bospaadje afgezet, dichterbij kon ze met de auto niet komen. Dat laatste stukje lopen lukte hem nog wel, geholpen door een stok. Hij mocht dan oud zijn, met zijn koppie was nog niets mis. Hij had de mooiste verha- len uit de tijd dat hij nog voer, Theodora kon er uren naar luisteren. Zo redde hij in zijn jon- ge jaren een Duits jongetje, dat overboord was geslagen. Jaren later spoorde hij het jongetje via een artikel in de scheepvaartmedia op. Ze zijn nog steeds vrienden.


Zodra Arie binnenkwam, werd hij begroet door Theodora. “Hallo Arie, wat fijn dat je er bent. Ga lekker in die luie stoel daar zitten, jouw vaste plekje toch?” Ze gaf Arie een arm en leidde hem naar de stoel. “Kopje koffie?” Arie knikte en liet zich voorzichtig in het zach- te leer zakken. Hij zat nog maar net of daar ging de deur alweer open. In de deuropening stond een frivole dame van achterin de zes- tig. Onder de haarband die haar oren moest verwarmen, kwam een bos grijze krullen van- daan. Ze stampte met haar voeten om de sneeuw onder haar wandelschoenen kwijt te raken. Ze stak haar armen in de lucht en liep op Theodora af om haar een knuffel te geven. Daarna was Arie aan de beurt. “Jennie, wat fijn dat je er bent”, zei hij.


Ook Jennie had jarenlang gevaren, tot haar man op te jonge leeſtijd overleed. Ze ging aan de slag op een internaat, waar ze tot een jaar geleden als receptioniste werkte. Het was een van de internaten die waarschijnlijk bin- nenkort de deuren moest sluiten. Met pijn in haar hart dacht ze regelmatig aan die arme kinderen en ouders die nu een ander inter- naat moesten zoeken, of misschien zelfs stop- pen met varen. Vandaag had ze echter geen tijd om hierover na te denken, ze was veel te druk met andere dingen. Ook Jennie kon niet wachten tot iedereen er was. Ze verwachtten nog twee ‘bendeleden’ zoals het vijſtal zich- zelf soms met een lach noemden. Dit oude scoutinggebouw had immers wel wat weg van het honk van een motorbende. “Komen Ton en Ans ook nog?” vroeg Jennie aan Theodora. “Zeker, ze zijn altijd te laat dus ik denk dat we nog even geduld moeten hebben”, antwoord- de de aanvoerder van de ‘bende’.


Ton en Ans waren het enige echtpaar in dit kleine gezelschap. Jarenlang hadden ze sa- men op een spits gevaren, inmiddels had hun zoon het bedrijf overgenomen. Heel af en toe, als hij toevallig in de buurt was, stap- ten ze nog even aan boord om een stuk- je mee te varen. Het leven aan de wal von- den ze maar saai: elke keer diezelfde slager,


1031 | WEEK 51-01 20 DECEMBER 2023


dezelfde bakker. Aan boord kwamen ze nog eens ergens, althans toen daar nog tijd voor was. De laatste jaren was het vooral varen, va- ren en nog eens varen. “Stilliggen kost alleen maar geld”, zei Ton dan als Ans hier soms over klaagde.


Zeker een halfuur nadat de eerste drie gasten arriveerden, hoorden ze eindelijk het gekweb- bel van het echtpaar in de verte. Niet veel la- ter vloog de deur open, waarna Ton iedereen joviaal begroette met zijn zware stem en bre- de handgebaren. Het was een grote man en naast hem leek Ans een klein vrouwtje. Haar stem was echter de luidste van iedereen in het gezelschap. Ook zij begroette de rest hartelijk. “Onze zoon lag in de buurt dus we zijn heel even langs geweest, daarom zijn we iets later”, verontschuldigde ze zich.


Nu de vijf zelfbenoemde bestuursleden van de seniorenclub ‘Rimpels op het water’ er wa- ren, kon de vergadering beginnen. Natuurlijk niet nadat iedereen met een warme kop kof- fie of thee rond de tafel zat. In het midden een groot koekblik met de zelfgebakken speculaas van Ans. In de middag kwamen de dertig an- dere leden en voor die tijd moest er nog veel gebeuren. Theodora nam het woord, zoals ei- genlijk altijd.


Eenzaamheid “Lieve mensen, wat fijn dat jullie er allemaal zijn. Het is mooi om te zien dat jullie op deze leeſtijd nog de moeite nemen om aan de me- demens te denken. Ik ben blij dat het is gelukt om tot nu toe onopgemerkt te blijven, des te groter is straks de verrassing. Ik hoop dat het de rest vanmiddag ook lukt. Wat gaan wij doen vandaag? Zoals jullie weten zijn er veel eenza- me ouderen in ons land. Ik heb het laatst nog opgezocht en weten jullie dat het percentage eenzamen vanaf de leeſtijd van 75 jaar toe- neemt? Van alle 75-plussers voelt 54 procent zich eenzaam en van alle 85-plussers zelfs 63 procent. Dat is ontzettend veel”, zei Theodora met een treurige blik in haar ogen.


Ze vroeg zich vervolgens hardop af hoe dit nu toch mogelijk was. Ze wist dat de vijf aanwe- zige binnenvaartveteranen een groot netwerk om zich heen hadden, toch wisten ze allemaal


hoe het was om alleen te zijn. Zeker nu ze niet meer zo actief aan het leven konden deelne- men als vroeger. “Wij komen hier maandelijks bij elkaar om te praten over ons leven, ons verleden maar wat ik nu zo jammer vind: de echt eenzame mensen bereiken wij niet. Die komen niet. Ze schamen zich misschien? Het is zonde, want wij oudjes hebben elkaar zo- veel gezelligheid te bieden. Ans en Jennie, als het goed is hebben jullie de afgelopen maan- den wat research gedaan?” Theodora richtte zich tot de twee andere vrouwen aan tafel. Ze knikten enthousiast, konden niet wachten het woord te nemen. Jennie, de jongste van het stel, stak van wal.


De kerstbucketlist Ze vertelde dat ze samen met Ans contact had gelegd met een zorgcentrum in de buurt, dat meerdere oud-binnenvaartschippers als be- woners had. Ze hadden er zelfs een paar avon- den koffie geschonken als vrijwilliger om het personeel te ondersteunen. “Pas nu werd mij echt duidelijk hoe groot het tekort in de zorg eigenlijk is, en hoe eenzaam sommige mensen zijn. Ik werd er verdrietig van. Ik zag mensen die al een uur zaten te wachten om geholpen te worden met naar de wc gaan. Een dame die al twee weken geen bezoek had gehad vond het vooral erg dat ze nu bijna door haar voor- raad koekjes heen was.


Oh, en die oud-schipper die alleen maar naar de foto van zijn overleden vrouw zat te staren. Ik heb met veel mensen een praatje gemaakt en ik kwam erachter dat bijna iedereen wel een wens had, die op de een of andere manier nog niet in vervulling was gegaan. Soms ging het om iets simpels, zoals het drinken van een kopje koffie met een bekende binnenvaart- ondernemer. Soms was die wens iets span- nender, zoals het maken van een ballonvaart. Ja, dat was wel grappig hoor. Die man ver- telde dat hij bijna zijn hele leven op het water had doorgebracht, maar gevlogen had hij nog nooit. Hij wilde weleens ervaren hoe het voel- de om door de lucht te zweven.”


Ans werd onderbroken door Jennie, die ook veel ouderen gesproken had. “We moeten ter zake komen Ans, zal ik vertellen wat wij heb- ben bedacht?” Ans knikte haar toe.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96