Het dilemma Ethicus Arko Oderwald: Het zal geen


Mag een medisch specialist openlijk een fout toegeven aan een patiënt of krijgt hij dan problemen met de aansprakelijkheids- verzekeraar?


Een cardioloog ziet op een inloopspreekuur van de polikli- niek cardiologie een patiënt met een CVA en enkele maanden daarvoor een klein hersenstaminfarct in de voorgeschiedenis. De huisarts heeft hem verwezen ter uitsluiting van cardiale emboliebron. ’s Ochtends heeft de cardioloog de patiënt on- derzocht, een ecg gemaakt en een thoraxfoto bij de radioloog aangevraagd. Daarnaast heeft hij voor drie weken daarna een slokdarmechocardiografie (TEE) gepland. Diezelfde middag ziet hij de patiënt terug, waarbij hij de door patiënt meege- brachte thoraxfoto bekijkt. Het verslag van de radioloog ont- breekt nog. De cardioloog beoordeelt de foto en constateert dat hierop geen afwijkingen aan hart en longen te zien zijn. Dit zegt hij tegen de patiënt en hij bericht dit aan de huisarts. Enkele weken later ziet hij de patiënt naar aanleiding van de TEE. Hij raadpleegt dan niet het verslag van de radioloog. Een collega-longarts ziet de patiënt 15 maanden later we-


gens vermoeidheidsklachten en hoesten. Een op zijn verzoek gemaakte thoraxfoto toont een niet-kleincellig longcarcinoom in de linker bovenkwab met aanwijzingen voor kliermetastasen in het mediastinum. Bij raadpleging van uitslagen van eerdere onderzoeken leest de longarts dat de radioloog in zijn verslag van 15 maanden geleden onder meer heeft geschreven: ‘Op de PA-opname projecteert zich rond de arcus aortae een onscherp begrensde verdichting, die op de laterale opname dubieus retrosternaal terug te zien is. Nadere evaluatie middels een CT-scan van de thorax is zeker te overwegen.’ De longarts licht de cardioloog in. De cardioloog wil tegen-


over de patiënt bekennen dat hij een fout heeft gemaakt door niet het verslag van de radioloog te lezen en met hem te be- spreken. Mag hij dit doen? Of krijgt hij hierdoor problemen met de aansprakelijkheidsverzekeraar van het ziekenhuis wegens het schaden van belangen. Wat zijn de gevolgen als hij geen open kaart speelt?


Dit is eigenlijk een vraag die meer op het gebied van de jurist ligt. Vanuit ethisch perspectief is het algemeen aanvaard dat het toegeven van fouten te verkie- zen is boven het verzwijgen ervan. Veel klachten in de gezondheidszorg over de verleende zorg zouden hierdoor voorko- men kunnen worden. Dat wil uiteraard niet zeggen dat het makkelijk is voor een arts om dat te doen. Het zal geen gesprek zijn waar je naar uitziet. Dat zal zeer zeker het geval zijn als de fout ernstige en onherstelbare gevolgen heeft voor


Annemarie Smilde: Openheid


Hier is geen sprake van een dilemma, is mijn eerste reactie. Geen enkele regel verbiedt de cardioloog namelijk zijn fout te erkennen. Ik realiseer mij dat ik met deze reactie voorbij zou gaan aan de onzekerheid en soms ook onwetendheid van artsen over (de gevolgen van) open communicatie. Ik begin met de spelregels. Open com-


Wilt u een dilemma aan dit panel voorleggen? Stuur dan een mail naar: redactie@artsenauto.nl o.v.v. dilemma. Wij nemen contact met u op.


municatie over fouten en (niet-verwijtba- re) incidenten hoort bij het professionele gedrag van een arts. Dat polisvoorwaar- den van aansprakelijkheidsverzekeraars geen beletsel vormen voor openheid over fouten is in diverse publicaties van onder meer de KNMG bevestigd. Als bij een arts nog twijfels bestonden, dan heeft de in 2010 verschenen Gedragscode Openheid me- dische incidenten; betere afwikkeling Medische


034 september 2013 ArtsenAuto


Casus


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92