Wat is dat nou? Een zwelling in de tong
Professor dr. Jan de Visscher bespreekt in deze rubriek afwijkingen rond en in de mond. De nadruk ligt op het herkennen van de afwijking en het zo nodig behandelen ervan, of waar zinvol, verwijzing naar meestal de mka-chirurg.
Y Wat zie ik? Bij een mondonderzoek bij een 26-jarige vrouw ziet u een zwelling op de rech- terzijde van de tongrug. De patiënte was zich hier niet bewust van, heeft er dus geen hinder van en weet daarom ook niet hoe lang de afwijking aanwezig is. De sensibiliteit en motoriek van de tong zijn ongestoord. De zwelling heeft een diameter van 1 centimeter, is iets gelig en het bedekkende tongslijmvlies is intact. De afwijking voelt vast en redelijk cir- cumscript aan en is pijnloos bij palpatie. Er zijn verder geen veranderingen van het mondslijmvlies. Patiënte is goed gezond en gebruikt geen medicatie.
Y Wat is het? Op basis van alleen klinisch onderzoek is het niet mogelijk hier een diagnose te stellen. Er zijn diverse afwijkingen die een oorzaak kunnen zijn voor een zwelling in of op de tongrug,. Zo kan differentiaaldiagnostisch worden gedacht aan een (traumatisch) fibroom, lipoom, neurofibroom, spiertumor, neurinoom en schwannoom. De zwelling berustte hier op een granulairceltumor (GCT), toonde histopathologisch onderzoek van een krappe excisiebiopsie. In de dermatologische vakliteratuur wordt de tumor vaak aangeduid met de term
Abrikossoff tumor, naar naam van de Russische patholoog die voor het eerst in 1926 een GCT beschreef. Bij histopatho- logisch onderzoek worden grote cellen gezien met veel kleine en regelmatige granula (korrels) in het ruime cytoplasma, vandaar de term granulairceltumor voor het gezwel. De oorsprong van een GCT was lang onduidelijk, maar door onder- zoek met specifieke markers blijkt dat de tumor uitgaat van zenuwweefsel en wel van de cellen van Schwann. Het betreft een betrekkelijk zeldzame, langzaam groeiende en meestal solitaire en bijna altijd goedaardige tumor die 0.5 tot 2 centimeter groot is. In de literatuur zijn enkele gevallen van een kwaadaardi- ge GCT beschreven. Het gezwel kan over- al in het lichaam voorkomen, zowel in de huid, het slijmvlies als interne organen. De GCT komt vaak voor in het hoofdhals- gebied en dan vooral in de mondholte met voorkeur voor tong en wangslijm- vlies. Opmerkelijk is dat van alle GCT’s in het lichaam 40 tot 50 procent wordt aan- getroffen in de tong, vooral de tongrug. De GCT in de mond kan op elke leeftijd voorkomen, maar wordt meestal gezien tussen 20 en 40 jaar, twee maal vaker bij vrouwen dan bij mannen. Bij klinisch onderzoek is het bedekkende slijmvlies intact en schijnt de tumor roze of soms
geel door. De diagnose wordt gesteld door histopathologisch onderzoek van meestal een krappe excisiebiopsie. Hoe- wel een GCT van het mondslijmvlies bij palpatie meestal circumscript aanvoelt, blijkt de tumor bij microscopisch onder- zoek veelal niet afgekapseld. Daardoor worden de meeste orale GCTs incompleet verwijderd. Desondanks is de kans op een recidief gering.
Y Wat doe ik? Zoals aangegeven kan alleen door kli- nisch onderzoek geen diagnose worden gesteld van de afwijking op de tong- rug. Hoewel er waarschijnlijk van een goedaardige afwijking sprake is, is het niet verantwoord om af te wachten met eventueel regelmatige controle ter be- oordeling van het beloop in de tijd. Alleen histopathologisch onderzoek van een biopt zal duidelijkheid geven over de aard van de afwijking en het hieruit voort- vloeiende beleid. Je verwijst de patiënt daarom naar een mka-chirurg. Z
Literatuur Lafuente Ibáñez de Mendoza I, López Ortega K, Trierveiler M, et al. Oral granular cell tumour: a mul- ticentric study of 56 cases and a systematic review. Oral Dis 2020;26:573-589 Marcoval J, Bauer-Alonso A, Llobera-Ris C, et al. Granular cell tumor: a clinical study of 81 patients. Actas Dermosifiliogr 2021:112;441-446.
JUNI 2021 NT DENTZ 63
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84
