38
Computerdiezichzelf repareertinaantocht
wetenschap 41
de halve aarde de klos.
netwerken. Bij een storingis
voor deze krant samenvat.
BRAMVERMEER
binnenkorteen boekover, dat hij vandaag
Bram Vermeer publiceerter
hebben ons afhankelijk gemaaktvan
Generaties ingenieurs
estaan aan de voor- avond vaneen nieu- wefase in de globali- sering. Hetgaat er niet langeromdat
onze banen verdwijnen naar China of India. Steedsmeerwordtonshele dagelijks levenbepaald doorge- beurtenissen verbuiten onze hori- zon. De prijsvan brood schiet hier om-
hoogals de akkersbrandeninOe- kraïne. De recessie van2008 sloeg voor het eerstindegeschiedenis wereldwijd overal tegelijktoe. Zo zijn er veel voorbeelden. De mensheid wordt geconfronteerd met crises,die voor het eerstwerke- lijkeenmondialeomvang hebben. Datkomt niet door de liberalise-
ringvan onze handelofdemacht vanmultinationals.Deglobalise- ringvan rampen is geworteld in on- ze technologie. Generaties vanin- genieurs hebben een internationaal webgeweven vanwereldomspan- nende netwerken. Afrikaanse boeren typendankzij
internetmedischerapportenvoor Amerikaanse artsen. Eeningenieur in Hamburgbepaalthoe Madrid stroom krijgt.Deze mondiale net- werken zijn nu zo hecht,dat we een gemeenschappelijk lot delen. Na een overstrominginAzië duurt het maar eenpaar uurvoor de produc- tie in Nederlandsehigh-techbedrij- venstagneert.Wezijn wereldwijd vanelkaarafhankelijk geworden. Twee hoogleraren in Eindhoven,
Rutger vanSanten en Djan Khoe, maakten zichzorgenomdeze glo- baliseringvan rampen. Zijzijn ex- pertincomplexe samenhangenin netwerken. VanSanten kent ze uit zijn vakcomplexe chemie, Khoe uit zijnvakgebied telecommunicatie. Ze gingen samen met mijopon-
derzoekuit om te inventariseren welketechnischedoorbrakennodig zijnomhet over twintigjaar beter te hebben. Kernvraag: kunnen we zó ingrijpen in deze wereldwijdenet- werken, dat schokken beperkt blij- ven, in plaats vaniedereen mee te slepen in eengrootschalige crisis? De wetenschapvan complexe net-
werken heeft het laatstedecennium een snelle voortgang geboekt. De mens ontwikkeltnetwerken vol- gens vastepatronen, zo blijkt. Hier-
Afrikakan best zijn eigen kunstmest fabriceren
ZATERDAG 18 SEPTEMBER 2010
Verlopen patent blijkt werkzaamtegentbc
Thioridazine, eenoud, patentloos, goedkoopjarenvijftigmedicijn te- genschizofrenie,werkt ooktegen de verwekkervan tuberculose. Dit blijkt uit laboratoriumstudiesbij muizen door hetUMCSt Radboud. Hetmiddelwerkt ook tegendemul- tiresistentetuberculose, diewereld- wijd een grotebedreigingvormt. Hetonderzoekstaat inPLosOne.
Ontsnappenaan wurggreep W
Spoedklus:monteursmoetenopzaterdagmiddagbeschadigdeglasvezelkabelsvervangeninUtrecht.Demensheid wordt
bij treden steeds dezelfdezwakhe- den op.Neem internet: aanvanke- lijkontworpen als robuust militair computernetwerk zonder kwetsba- re centrale controle.Elkeafzonder- lijk computer konzelf beslissen via welkeroutedecommunicatie zou lopen.Maaral snel kregenbepaalde computerseen belangrijkepositie in internet, bijvoorbeeld omdat ze bij eentransatlantische verbinding stonden. Internetevolueerde zo snelnaar zijnhuidige hiërarchische structuur.Eén storingindecentrale hubsvan internetlegtnuhonderd- duizendenwebsites urenlangplat, zoals pasnog bleek in Duitsland. Heel andersdan de militaireont- werpersvan internetooit hadden bedacht. Deoplossingisindit gevalsimpel.
Er moeten meeralternatieve com- municatielijnenkomen. Dat geeft meer ruimteinhet netwerk als er
iets mis gaat.Goed beschouwd hoeft er maar weinigaan de struc- tuur vaninternetteveranderen om grootschaligfalentevoorkomen. In de rondgang langs verschillen-
de technische gebieden, de we ge- drieën uitvoerden,kwamen we veel vergelijkbare situatiestegen. Neem de voedselproductie. Boeren rolden afgelopen eeuwvan de ene techni- sche revolutie naar de andere.De landbouw kreegnieuwe gewassen, kunstmest,irrigatie en nieuwe ma- chines.Elketechnischestapmaak- te het netwerk vanleveranciers, monteurs en adviseursgroter. Hetvoedselnetwerk is nu zo strak
om de wereld gespannen, dat een kleine verstoringdirect grotegevol- genheeft.Wespraken hierover met Monty Jones,Afrikaans landbouw- deskundige.Hij gafeenvoudige op- lossingendie de netwerken minder knellend maken. Meer kunstmest-
fabriekenin Afrikaverkleinendeaf- hankelijkheidvan importenzorgen zo voor stabiliteit.Hij ontwikkelde nieuwe gewassen, aangepast aan de droogten en ziekten in Afrika. Zo spraken we met nog25weten-
schappers, die ieder op hun gebied met suggesties kwamen om wereld- wijdecrises af te wenden. Steeds kwamen zij met dezelfderecepten: schaalverkleiningenmeer flexibili- teit verkleinenderisico’s.Hiervoor hoevenweonze internationaleban- denniet door te snijden. In tegen- deel:juistmeer dwarsverbanden makenons onafhankelijker. De snelle ontwikkelingvan de
techniek in de afgelopen tien jaar komt ons hierbij te hulp. Door mi- cro-elektronicaishet tegenwoordig goedkoopeen klein chemischfa- briekje op te zetten. Dus waarom nogreusachtige installaties bou- wen? We spraken chemici die fa-
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124 |
Page 125 |
Page 126 |
Page 127 |
Page 128 |
Page 129 |
Page 130 |
Page 131 |
Page 132 |
Page 133 |
Page 134 |
Page 135 |
Page 136