Vruchten met symptomen van ToBRFV zijn volkomen onverkoopbaar.
edelingsbedrijven wordt aangeraden altijd na te vragen of er getoetst is op ToBRFV. Hetzelfde geldt voor leveringen van hommels. Verberkt: “En is er een soort hygiënesluis voor mensen te maken? Zoals die ook toegepast wordt in de medische wereld. Dat gaat verder dan de gebruikelijke poortjes, waar alleen han- den en voeten ontsmet worden.” Fust goed (laten) reinigen is een ander belang- rijk aandachtspunt voor mechanisch overdraag- bare virussen. “Er zijn allerlei wasstraten. Kijk scherp of die aan de eisen voldoen. Ze moeten niet alleen schoonwassen, maar ze moeten ook een uitbreiding hebben om goed te ontsmet- ten.” Volgens Verberkt is het inmiddels wel ver- leden tijd dat allerlei kruisbesmettingen plaats konden vinden met buitenlands product, dat bij DC’s over dezelfde sorteer- en verpakkingslijnen liep als bij de eigen productie.
Opruimen Mocht er toch een besmetting optreden, dan wordt het gewas tijdens de teeltwisseling in zijn geheel afgevoerd, en niet versnipperd waarbij veel plantsappen vrij komen. Daarna moeten gewasresten verbrand worden of heel diep gecomposteerd worden om de besmette- lijkheid kwijt te raken. Tijdens de teelt kunnen hommels voor ver- spreiding zorgen. Maar het ontbreekt nog aan ervaring om daarover gerichte adviezen te kunnen geven. Verberkt: Als je na een virusbe- smetting als alternatief gaat trillen of tikken te- gen de hoofddraden, dan moet je daarvoor door het gewas gaan lopen. Misschien maakt dat virusverspreiding nog wel erger dan hom- melbevlieging. Mogelijk is heel regelmatig ver- vangen van hommelkasten wel veel effectie- ver.” Hommels uit een besmette kas dienen heel gericht in de dozen verantwoord afge- voerd te worden in plastic zakken.
Mondiale aanpak Hooijmans: “Alle tomatentelers zijn inmiddels wel doordrongen van de ernst van het virus. Alle professionele bedrijven staan in de start- blokken. Vanuit telers zelf is er dan ook be- hoorlijk druk op ons geweest om het protocol snel te hebben. Men wil het ToBRFV van de tuin af houden. Ook de brede samenwerking aan het protocol, waarbij ook telersverenigin- gen heel snel reageerden op gestelde vragen, zegt veel over hoe de dreiging gevoeld wordt.” Hoewel individuele hygiënemaatregelen door telers enorm belangrijk zijn, wordt beseft dat het virusprobleem wereldwijd speelt. Verberkt: “De tomatenteelt over de hele wereld is ermee gemoeid. Je zou de verspreiding mondiaal aan moeten pakken. Dat geeft ook in Nederland extra kennis om te zorgen dat het ToBRFV hier niet binnenkomt of dat er weer schoon gestart kan worden.”
Het is een gunstige omstandigheid dat symp- tomen vrij snel tonen, zodat de kans op een onopgemerkte verspreiding kleiner wordt. Aan de andere kant is het lastig dat symptomen van ToBRFV in het begin erg op pepinomoza- iekvirus kunnen lijken, wat een snelle juiste detectie en onderkenning bemoeilijkt. Als er goed opvolging aan het protocol wordt gegeven, is er de hoop dat de schade door To- BRFV voorkomen of beperkt kan worden. Ver- berkt: “Dat zie je ook met het ToCV-virus, waar het aantal besmettingsgevallen elk jaar af- neemt. Dat hopen we ook weer weg te krijgen. Al is dat een heel ander type virus dan ToBRFV met andere wijze van overdracht, zodat het een heel ander protocol vraagt om te volgen.” Rond de werking van hygiëneprotocollen wordt er met spanning gekeken naar Duitse bedrijven die besmet zijn geweest, en of alle schoonmaakacties daar geholpen hebben om weer met een schone teelt te kunnen starten.
▶GROENTEN & FRUIT | 29 maart 2019 23
FOTO: HEIKE SCHOLZ-DÖBELIN
FOTO: MATTHIE RUTTEN
FOTO: DCM
FOTO: HEIKE SCHOLZ-DÖBELIN
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48