FOTO: HENK RISWICK
FOTO: HENK RISWICK
AKKERBOUW
De DLG-Feldtage in 2010. Destijds was de brede verwach- ting dat veldrobots anno nu gemeengoed zouden zijn. In tien jaar tijd gebeurde er in praktijk niets. Er draaien nog amper of geen veldrobots op bedrijven.
Tijmen Bakker (43) is eige- naar van Tyker Technologies, dat zich richt op robotisering voor de bouw. Bakker promoveerde in 2008 aan Wa- geningen UR op het gebied van veldrobots.
‘Trekkerfabrikanten springen straks in’
Tijmen Bakker promoveerde twaalf jaar terug op het gebied van veldrobots, hij ontwikkelde en bouwde er zelf een. Hij blikt terug en kijkt vooruit.
Hoog waren de verwachtingen over veldrobots rond 2002. Bakker:“Ik heb toen veel mensen geïnterviewd voor mijn promotie-onderzoek. Als het ging om onkruid wieden ver- wachtten veel mensen destijds dat veldrobots binnen tien jaar gemeen- goed zouden zijn bij akkerbouwers in praktijk.” Dat bleek in praktijk toch lastiger. Bakker ontwikkelde in die tijd zelf ook een werkende robot (zie foto rechts). Na afronding van zijn promotie-onderzoek richtte Bakker zich met een eigen bedrijf op roboti- ca voor de wegenbouw. Ogenschijnlijk gebeurde er niet
veel op het vlak van veldrobots de laatste tien jaar. Bakker nuanceert dat: “Niet in praktijk. Veldrobots worden niet grootschalig toegepast. Maar in de techniek zit wel veel ont- wikkeling. Met name op het gebied van ‘deep learning’. Daar verwacht ik de komende jaren heel veel van.” Deze vrij nieuwe vorm van kunstma- tige intelligentie kan de problemen van vroeger wellicht verhelpen. Bak- ker: “Er zijn twee grote problemen
24
met veldrobots; veiligheid én het feit dat je het oog van de bestuurder mist met betrekking tot de beoorde- ling van het resultaat. Het menselijk brein, de trekkerchauffeur, let op heel veel dingen tegelijk, die lastig te definiëren zijn voor een robot.” Een andere reden waarom de
veldrobots niet doorbreken ziet Bak- ker in de markt. “Robotfabrikanten zijn kleine bedrijven. Zij hebben niet de mogelijkheid om het speelveld te veranderen.” Bakker verwacht dat de huidige trekkerfabrikanten de markt straks domineren. “Als trekkerfabri- kanten in de toekomst zien dat de veldrobots een succes worden, en de techniek erachter is helder, dan zullen ze er direct op inspringen. Zij laten hun markt niet overnemen. De robottechniek gaat straks via de gebaande paden. Hetzelfde zie je bij gps nu al. Grote fabrikanten hebben zoveel voordelen, zoals wereldwijde distributie en dealers. Bovendien: als werktuigen straks intelligent zijn en veiligheid dankzij deep-learning is opgelost, maakt niet veel uit of de werktuigen achter een robotplat- form of aan een autonome trekker hangen. In specifieke markten, zoals onkruidherkenning en schoffeltech- niek, denk ik wel dat gespecialiseer- de fabrikanten succesvol kunnen zijn.
op basis van data. Hij leert onkruid of aardappelopslag herkennen tussen een gewas. En bestrijden uiteraard. Deep learning is een vorm van kunstmatige intelligentie, kortweg A.I. (artificial intelligence).
Trekkerfabrikanten spelen schaakspel Zolang de markt op slot zit, houden de trekkerfabri- kanten zich afzijdig. Mondjesmaat werken ze aan het robotiseren van hun trekkers. Enkel Fendt presenteerde al eens een kleine veldrobot, maar de status hiervan is
Wat zegt de regelgeving?
z Wetgeving: Een combinatie van de trekker- en ma- chinerichtlijn heeft betrekking op de robot, die vanuit de fabrikant aan deze EU-eisen moet voldoen. Dit borgt de veiligheid. Werkt de robot met gewasbe- schermingsmiddelen, dan vereist de richtlijn 2009/127/EG realtime supervisie van het proces. (Bron: Heijting et al. 2013)
z Verzekering: Univé eist in beginsel ‘voorzichtigheid’. Dat wil zeggen: rechtstreeks toezicht als de robot aan het werk is, zodat iemand kan ingrijpen mocht er een defect optreden. Ook uit oogpunt van diefstalgevoe- ligheid van de robot, dan wel componenten, zou de robot niet alleen in het veld mogen werken.
BOERDERIJ 104 — no. 38 (18 juni 2019)
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76
