50


925 | WEEK 48-49 27 NOVEMBER 2019


DE WAAL INNOVEERT Lassen van scheepsroeren met hulp van robotica komt steeds dichterbij


WERKENDAM De innovaties rondom robot- lassen bij De Waal staan niet stil. Onlangs is de huidige robotinstallatie afgebroken en op transport naar de leverancier gegaan. Hier wordt de lasrobot gemodificeerd en gemon- teerd in een XYZ-installatie.


Voor het lassen van roeren wordt straks een rails toegepast, met hierop een rijdende ko- lomzuil (8 meter hoog) met beweegbare zij- arm, waaraan ondersteboven de hightech las- robot hangt. Het volautomatisch lassen van complete roeren komt zo weer een stap dich- terbij. Eind december moet de eerste las met deze nieuwe installatie zijn gelegd.


Machinefabriek De Waal, specialist in voort- stuwings- en manoeuvreertechnologie is al- tijd bezig met innovatie. “Zelfs al voordat het woord innoveren in de Dikke van Dale stond”, aldus directeur Johan Verlaan. Robotisering is niet alleen nieuw voor De Waal, maar voor de gehele maritieme sector. Bij serieproductie in de auto-industrie worden al langer robots ingezet. Maar voor enkelstuks productie was nog geen oplossing. “Wij heb- ben als eerste scheepsbouwbedrijf bereikt dat we praktisch zonder programmeren, enkel- stuks producten gerobotiseerd snel en renda- bel kunnen lassen”. Producten worden direct vanuit een 3D tekening gelast. We noemen dit: 3D CAD-Connected.


Nieuwe installatie De bestelde rails is 15 meter lang, en de rij- dende kolom heeſt zo’n 6 meter hoogte- en 2,5 meter diepteverschuiving. De robotarmleng- te van ruim 2 meter, moet hier nog bij wor- den opgeteld. De nieuwe XYZ- installatie krijgt drie werkstations. De eerste is een algemene werkplek voor de robotoperator Peter van den Heuvel. Het is een station waar deze werkne- mer ‘speciaal laswerk’ kan uitvoeren, of een groot zeeroer kan lassen.


In het tweede station komt een opspan- ning om binnenvaartroeren volautomatisch te lassen. De roeren worden in de opspan- ning geplaatst en de robot gaat deze direct aflassen. De roeren zijn van tevoren op een andere plek in de fabriek geassembleerd, ge- hecht en worden vervolgens naar deze zone getransporteerd.


In de derde zone kunnen flenzen, lieverjukken en allerlei kleine onderdelen automatisch en supersnel worden gelast. Deze bestaande op- spanning voor lieverjukken is momenteel tij- delijk afgebroken, maar wordt geïntegreerd in de komende modificatie en komt weer terug bij de aangepaste robot installatie.


Aanpassingen fabriek Ook de toch al moderne fabriek van De Waal moet aangepast worden voor de komst van de hightech XYZ lasrobot. Een aantal aanpas- singen zijn gepland voor begin december. Zo wordt dan onder andere het verplaatsen van


gas en elektra uitgevoerd. Daarnaast is de pro- ductie van de roer-opspanningsmodule be- gonnen. Deze kan een roer automatisch om- draaien onder iedere gewenste hoek en wordt aangestuurd door de robot. Na uitvoerig over- leg en het bekijken van verschillende con- cepten, is vanuit de interne projectgroep een keuze voor een snel-opspanning gemaakt. Die keuze is door eigen engineers uitgewerkt en gereed voor productie gemaakt. Medio de- cember is het concept gefabriceerd, zodat dit meteen opgebouwd kan worden als de nieu- we installatie komt.


Lasprogramma’s genereren Om het programmeren te automatiseren wordt er tevens hard gewerkt aan de soſtware. Hierin zit in het begin veel werk. Maar uitein- delijk kunnen vanuit productietekeningen snel en eenvoudig de lasprogramma’s gegene- reerd worden, met behulp van een zelfontwik- keld conversieprogramma.


Marco de Waal


Sneller, beter en slimmer lassen. Al onze vakkennis is vastgelegd in de lasrobot


De robot heeſt een grote reikwijdte om ook zeeroeren te gaan lassen.


grootte, lengte, hoogte en breedte) eenvoudig met één druk op de knop automatisch laspro- gramma’s gegeneerd worden”.


“Lange, handmatige programmeertijd wordt zo bijna weg geautomatiseerd. Het opzet- ten van deze automatisering is eenmalig veel werk maar werpt later zijn vruchten zeker af. Bovendien zijn alle lasvolgordes en procedures die de ervaren lassers gewend zijn, standaard geprogrammeerd. Onlangs is de robot zelfs door LloydsRegister goedgekeurd voor het las- sen onder volledige klasse. Dat was een mooie mijlpaal voor De Waal”.


Eind december wordt de nieuwe XYZ installatie geleverd. De opbouw en in bedrijfstelling loopt naar verwachting door tot de eerste weken van 2020.


Engineer Mark van Keulen, die momenteel vrijwel fulltime bezig is met de ontwikkelin- gen rondom de robot legt uit: “Bij het maken van de productietekeningen worden bij De Waal nu automatisch op de achtergrond, las- specifieke en geometrische gegevens aange- maakt. Het conversieprogramma gebruikt die gegevens om zelfstandig een samengesteld lasrobotprogramma te maken dat product en projectspecifiek is. Hierdoor kunnen voor de scheepsroeren (die variëren in vormgeving,


Op termijn 3D printen Marco de Waal vertelt verder: ‘’Uiteindelijk ver- wacht De Waal met het gebruik van de hightech lasrobot de concurrentie vanuit het Oosten voor te zijn en stabiele, duurzame kwaliteit te kunnen blijven leveren, voor een lagere kost- prijs tegen een fikse snelheidswinst. Immers: de robot zou zelfs ‘s nachts door kunnen lassen en kent geen pauzes. Daarbij zijn moderne laspro- cedures in de nieuwe robot opgeslagen, waar- door het ambacht niet verloren gaat, als de ou- dere lasser met pensioen is. Zo wordt de jeugd


bij De Waal opgeleid met robotica en houden we onze productie in Nederland’’. Marco vervolgt: ‘’Op termijn wil De Waal ook voor derden, enkelstuks- of serieproductie gaan draaien met allerlei te lassen maritieme objecten. Ook zijn we aan het experimenteren met 3D printen. Onze robot kan het aan. Met de juiste soſtware gaan we op termijn mooie din- gen printen. Laagje voor laagje aan lasmateri- aal, maken we straks unieke vormen. Zelfs een scheepsschroef printen behoort tot de moge- lijkheden’’, aldus Marco. De innovaties staan kortom niet stil in Werkendam.


Event 'Samen Slim' toont voordelen van robotica


Binnen het EFRO-project TIMA hebben vijf partners, waaronder De Waal, drie jaar lang gewerkt aan de digitalisering en inzet van robotica bij de productie van duurza- me, enkelstuks maritieme producten.


Op 10 februari 2020 worden alle resulta- ten van dit project gepresenteerd in de Duurzaamheidsfabriek tijdens het event ‘Samen Slim’. Men kan kennismaken met de innovaties in verschillende workshops en er zijn interessante sprekers, waaronder een futuroloog. Aanmelden kan via /www.aanmelder.nl/113197


De imposante XYZ-robotinstallatie die binnenkort bij De Waal wordt opgebouwd.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64