1064 | WEEK 14-15 2 APRIL 2025


Emissievrije logistiek over water: Circle Line Logistics verzorgt het tot in de haarvaten


Vervoer zonder uitstoot in stedelijk gebied met Metropolitan Hub System DEN HAAG In de metropoolregio Rotterdam-Den Haag groeide enige jaren geleden het besef dat er een uitgebreid netwerk aan vaarwegen voorhanden was dat grotendeels onbenut bleef. En dit ter- wijl de wegen dichtslibden met onder meer goederenvervoer. Stel: het vracht- vervoer zou (weer) plaats zou kunnen vin- den via die vaarwegen, en dan liefst emis- sievrij! Daarmee zouden twee vliegen in één klap kunnen worden geslagen: een oplossing voor het fileprobleem en tegelij- kertijd een verbetering van de stedelijke luchtkwaliteit.


JAN DOUWE TIEMERSMA


Met die gedachte in het achterhoofd heb- ben de provincies Zuid- en Noord-Holland, Utrecht, lokale bestuurders, en het bedrijfs- leven de koppen bij elkaar gestoken om sa- men met enkele onderzoeksinstituten te kij- ken naar de mogelijkheden op dat gebied. Aangedreven door Gerard Wesselink, senior beleidsmedewerker op de afdeling mobili- teit en milieu van de provincie Zuid-Holland, is men gekomen tot de start van het pro- gramma ‘Metropolitan Hub System’.


Dit MHS is een vervolg op het initiatief ‘Trekschuit 2.0’ van de provincie Zuid- Holland en een project van de provincie Noord-Holland, genaamd ‘De reis van de slimme steen’. MHS is oorspronkelijk opge- richt om een netwerk van haltes te maken die op gezette tijden zouden worden aan- gedaan door elektrisch aangedreven duw- combinaties. Door het via data koppelen van goederen en beschikbare scheepruimte op de vaarweg, kan een verlader zien wat wan- neer waar vaart en hoeveel laadcapaciteit in die schepen nog beschikbaar is. Vervoer over water wordt daarmee ook interessant voor bedrijven die onregelmatig of kleine hoe- veelheden te vervoeren hebben. Feitelijk een hedendaagse versie van de aloude beurt- vaart. Het bundelen van ladingstromen via de data maakt goederenvervoer duurzamer en het kan vervoer over water bevorderen.


Dat geldt niet alleen voor de Randstad, maar ook in groter verband. MHS is een zeer kans- rijk concept maar de verwezenlijking ervan is niet eenvoudig. Daarvoor is samenwerking tussen alle partijen in de keten noodzakelijk. Daarom werkt de provincie Utrecht samen met MHS aan het vormen van ladingstroom coalities ondersteund door een logistieke di- gital twin – dat is een digitale simulatie van de ladingstroom. Op de Telematicadag, vorig


waarmee het werk wordt uitgevoerd”, zegt Wilmar Treffers, operationeel directeur van CLL, “De boten en bakken kunnen door der- den worden geleverd en ingezet, maar wij hebben ze ook zelf in de verhuur.”


Kleinschalig goederenvervoer over smalle wateren.


jaar november in Nijmegen, gaf Peter de Bruin, bestuursvoorzitter van Metropolitan Hub System (MHS), al aan het zonde te vin- den de vele duizenden kilometers aan haar- vaten in ons vaarwegennet onbenut te laten. Van de 42.000 kilometer vaarwater in Europa is het grootste deel Klasse IV of kleiner.


Varen als het kan In de visie van de Bruijn zal er voor het be- nutten van die haarvaten een nieuwe vorm van kleine binnenvaart moeten ontstaan. De meeste schippers kopen nu eerst het schip en gaan daarmee vervolgens de vervoers- markt op, zoekend naar lading. De stichting begint echter aan de voorkant. Eerst worden vervoersstromen in kaart gebracht en ver- volgens contact gelegd met verladers (eige- naar van de lading). Daarna wordt er onder- zoek gedaan naar de meest optimale vorm van logistiek onder het motto: ‘Varen als het kan, rijden als het moet’. Een stichting heeſt als groot voordeel dat zij tijd, geld en ruimte heeſt om gedegen onderzoek te doen naar omstandigheden en (on)mogelijkheden.


“Daarbij moeten wij soms wel eens een min- der voor de hand liggende insteek kiezen”, zegt De Bruijn, “Soms is er geen afmeerfaci- liteit voorhanden, maar is die voor de duur van een project wel mogelijk te maken.” Bovendien is het natuurlijk een groot voor- deel dat overheden de stichting actief onder- steunen. Hierdoor ontstaan er korte lijnen met beleidsmaker en vergunningverleners. Mooi voorbeeld is de sloop van een school in Leiden waar circa 5000 ton puin via het wa- ter is afgevoerd voor hergebruik als fractie in nieuw beton. Dat zijn toch al gauw


Foto’s MHS


200 vrachtwagenladingen die van de weg naar het water zijn verplaatst. Een conven- tionele 800-tonner heeſt alles in minder dan tien reizen afgevoerd.


E-Pusher City Barge Peter de Bruijn noemt stichting MHS de ‘linking pin’ tussen het theoretische voor- werk en de praktische uitvoering ervan. De Stichting MHS doet vooronderzoek, legt de contacten en de verbindingen en zorgt voor aanjaagkapitaal. Voor de uitvoering is on- der andere het bedrijf Circle Line Logistics (CLL) opgericht. Deze naam verwijst naar het oorspronkelijke plan om op vaste tijden een rondje langs vaste laadplaatsen te varen.


Het bedrijf ontwikkelde samen met KOTUG International eerder een klein, elektrisch aangedreven werk/duwbootje, de ‘E-Pusher City Barge’. Die kan worden ingezet bij het emissieloos vervoeren van goederen in de binnensteden en bij Grond- Weg- en Waterwerken (GWW) in stedelijke omgevin- gen. Voor het grotere werk heeſt KOTUG de zogeheten ‘E-Pusher’ in de vaart. Een modu- lair opgebouwde kunststof, elektrisch aan- gedreven duwboot, in drie varianten: S,M,en L, in lengte variërend van 6 tot 22 meter. Ze zijn niet alleen in Nederland ontwikkeld, maar worden ook compleet in Nederland gebouwd. Door het modulaire systeem kan er naar believen opgeschaald dan wel afge- schaald worden.


“Wij hebben met de CityBarge de eerste stappen gezet naar varen tot in de binnen- stad. We verzorgen de contracten en leg- gen het contact met de lokale ondernemers


Momenteel is de grotere E-Pusher M in de A1/A2-vaart actief op de Zaan in het ver- voer van onder andere cacaobonen. Kotug International BV levert daar de duwboten, de bakken (voorzien van een elektrische boeg- schroef) zijn van Jansma Shipping BV uit Rotterdam en CLL levert de bemanning. Ook hier zijn eerst de mogelijkheden nagegaan en langjarige contracten afgesloten. “Andere bedrijven langs de Zaan kunnen gemakkelijk aanhaken op het concept, dat maakt het al- leen maar efficiënter”, zeggen de Bruijn en Treffers in koor. Met deze nieuwe benade- ring en de hedendaagse maatschappelijke ontwikkelingen is een ‘businesscase’ opge- bouwd die toekomstperspectief biedt voor de kleine binnenvaart; zeker gezien de geïn- vesteerde bedragen.


Nieuwe werkelijkheid Door het besef en het inzicht van overhe- den en bestuurders dat vervoerskosten bre- der zijn dan alleen de personeelskosten en de kosten van brandstof en onderhoud van het vervoersmiddel, is een nieuwe werkelijk- heid ontstaan die kansen biedt. Met name voor de kleine binnenvaart en vervoer over korte afstanden. Als bij de vervoerskosten het totaal aan maatschappelijke kosten van wegenonderhoud, milieubelasting en ver- keersopstoppingen wordt meegenomen, is vervoer over water ineens misschien wel weer de juiste weg.


Wilmar Treffers geeſt desgevraagd aan dat CLL, daar waar mogelijk, zeker ook kijkt naar de inzet van conventionele kleine binnen- vaartschepen. “Je kunt nu eenmaal niet in één keer van de kelder op de zolder sprin- gen, wij zitten in de transitieperiode naar een uiteindelijk emissievrije vervoersmoda- liteit”, aldus de operationeel directeur. “En uiteraard is het zonde om bestaande capa- citeit eerst af te laten vloeien, om het daar- na opnieuw te laten bouwen. Voorwaarde is echter dat het moet passen binnen het con- cept en de businesscase. Maar waar mogelijk kun je ook denken aan het emissievrij maken van bestaande eenheden.” Hier zou zomaar een kans kunnen liggen voor eigenaren van kleine schepen die bij de bank geen gehoor vinden voor hun vergroeningsplannen. De kreet: ‘Bel maar even met Treffers’, krijgt dan misschien wel een heel andere lading.


63


De E-Pusher van KOTUG met cacaotransport over de Zaan.


Aan- en afvoer én opslagcapaciteit voor bouwmateriaal op het stadswater.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64