1064 | WEEK 14-15 2 APRIL 2025


Hermotoriseren, elektrificeren, biodiesel, HVO of toch waterstof? Het pad naar zero-emissievaart is een lastige


ZWIJNDRECHT Hoewel er nog veel te win- nen valt op het gebied van duurzame, CO2- neutrale voortstuwing in de binnenvaart is men over de hele linie - van klein tot groot - van werkschip, vrachtschip tot passa- giersvaart bezig met het terugdringen van CO2. De ruim overschreden inschrijving van de Subsidieregeling Verduurzaming Binnenvaart van 19 miljoen euro, start af- gelopen 13 januari, toont de enorme be- langstelling aan voor duurzame maatregelen.


55


TRUUS DEN HARTOG


Familiebedrijf Hakkers in Werkendam, ge- specialiseerd in funderingstechniek, staal- en waterbouw, viert dit jaar zijn150-jarig be- staan. Gestart in het fossiele tijdperk, kijkt men sinds lange tijd naar de toekomst met oog voor duurzaamheid en milieu. In 2011 is het bedrijf voor het eerst gecertificeerd en op de Prestatieladder terecht gekomen en in 2014 zelfs op het hoogste niveau be- land. Elk jaar brengt de auditor een bezoek en beoordeelt of de uitstootnormen over de hele breedte van het bedrijf niet overschre- den worden. De bedrijfsstrategie is gericht op het behalen van klimaat-neutrale be- drijfsvoering in 2050. In 2030 verwacht men op 45 procent te zitten.


Sander de Kraker, coördinator duurzaam- heid, zegt daarover: “We zijn goed op weg en op schema om de doelen van 2030 en 2050 te halen. Ms Jan (werkschip met kraan) is bovenop het Green Award Gold beloond met een platina label, het hoogst haalbare certificaat op het gebied van vei- ligheid en milieu. We werken er hard aan om het mobiele materieel om te bouwen. Een specialistische ankerboormachine - om stalen ankers te boren in funderings- constructies - is geëlektrificeerd. Volgende maand komt ms Adriaan, een heischip, ge- reed met een stage V-motor en wordt één van de twee aggregaten vervangen door een accupakket. Dit zal op meerdere sche- pen worden toegepast. Per schip wordt be- keken wat het meest economisch is.”


De financiering van de milieumaatregelen is soms voor een gedeelte met subsidie gerea- liseerd en soms is het een eigen investering. De kosten worden terugverdiend door de besparing op brandstof, door investerings- aſtrek via de belasting of doorberekening


Sander de Kraker let op de duurzaamheid bij Hakkers Werkendam.


aan de klanten die waarde hechten aan schoon en emissieloos materieel. “Je hebt hiermee een gunningsfactor bij de klanten”, voegt Sander de Kraker toe. Het is een com- binatie van maatschappelijk verantwoord ondernemen en voorbereid zijn op de vrij- willige verplichting in 2050 klimaat neutraal te zijn.


Spin in ‘t web Het Expertise- en Innovatie Centrum Binnenvaart (EICB) in Zwijndrecht is de spin in het web van de innovatie- voorzieningen voor de binnenvaart. Projectmanager bij EICB, Niels Kreukniet, erkent dat het geheel van regelingen, on- derzoeken en subsidietrajecten bestemd om de binnenvaart schoner te maken, nog- al complex is. “Wij zijn de vraagbaak voor de binnenvaart op al deze gebieden. Voor aanpassing of bouw van een schip naar elektrische voortstuwing volgens het ZES- concept (Zero Emission Services, red.) loopt sinds vorig jaar een subsidieregeling van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat van 15,1 miljoen die EICB uit- voert. Per aanvraag is 400.000 euro beschik- baar, maar een schipper zal zelf ook moeten investeren. Het is nog niet zeker wanneer de regeling dit jaar opent.”


Klaas van der Meulen


‘In Duitsland lachen ze ons uit met onze accupakketten’


En zo zijn er nog veel meer regelingen te noemen. Dit jaar is officieel het laatste jaar van de Subsidieregeling Verduurzaming Binnenvaartschepen, die sinds 2021 be- staat. De regeling is in het leven geroepen om schippers te motiveren om nieuwe mo- toren aan te schaffen, waarmee zij voorlopig vooruit kunnen. Bij de stage V-motoren zit een nabehandelings- pakket standaard in- begrepen. Een los nabehandelingspak- ket kan eveneens ge- subsidieerd worden, maar die zijn helaas minder populair. Het is duur en hoe lang ervan geprofiteerd


kan worden, is onzeker. Die onzekerheid is voor schippers een obstakel om tot aanschaf over te gaan.


“Toch is ook de schone Stage V-motor nog steeds een verbrandingsmotor die brand- stof nodig heeſt en dus emissies veroor- zaakt”, legt Niels Kreukniet uit. “Biodiesel of HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) is dan een stap die gezet kan worden om die emissies te verlagen. Om het gebruik van biodiesel te stimuleren, komt er een Renewable Energy Directive (REDIII) aan, die de brandstofleve- ranciers van de binnenvaart voorschrijſt hoe- veel duurzame brandstof zij moeten bijmen- gen als percentage van hun totale afzet.”


Nóg een Europese maatregel die het gebruik van duurzame brandstof wil stimuleren, is Emission Trading System II. ETS I bestaat er al voor de industrie, maar het vorige kabinet heeſt voorgesteld om ETS II aan de binnen- vaartsector op te leggen. “ETS II kan een zet- je in de goede richting geven”, zegt Kreukniet tenslotte.


Accupakketten In Woudsend werkt het baggerbedrijf Van der Meulen Woudsend BV hard aan innovatie in de baggerbusiness en vervoer over water. Zij zijn creatief in het bedenken van oplossingen om CO2-uitstoot te verminderen. Het accu- pakket bijvoorbeeld op het schip dat in het Aldefennen-gebied bezig was, kan in het af- gelegen gebied ’s nachts niet opladen.


Skûtsje ‘Klaas van der Meulen’ met Klaas als schipper, die zich samen met zijn team vanaf april voorbereidt op de SKS-wedstrijden.


Het dichtbij gelegen gemaal bracht de oplossing. Langzamerhand worden de


Foto’s Routard Bleu/TdH


werkschepen voorzien van accupakketten om het materieel schoner en stiller te laten werken.


“Het heeſt vele voordelen”, zegt Klaas van der Meulen. “Dat is niet alleen goed voor het mi- lieu, maar ook voor de werknemers. We zijn een dynamisch bedrijf dat elke dag bezig is oplossingen te vinden voor het werk, de in- zet van personeel en onze equipement. We huren nu nog accupakketten, maar we zijn bezig met de aanschaf ervan. Het is een be- hoorlijke investering en welke accupakketten zijn het beste en het duurzaamste? Met huren kun je nog wisselen.”


Naast Van der Meulen Woudsend BV is er de Hulzebos GmbH. Voor 50 procent wordt in Duitsland gewerkt, vooral in zand afgra- ven. “Daar lachen ze ons uit met onze accu’s. Duitsland loopt ver achter wat elektrificatie betreſt, vergeleken met Nederland.” Het be- drijf heeſt nu drie kraanschepen, een tanker en drie zandzuigers die elektrisch zijn”, zegt Van der Meulen. “Samen met mijn broer heb- ben we in 2017 ons eerste kraanschip elek- trisch gemaakt. Nu zijn we in contact met de scheepsinspectie voor de certificering van weer een kraanschip. Als het rond is kunnen we gaan verbouwen.”


Pure windkracht Het bedrijf is belangrijk voor de familie Van der Meulen, maar het skûtsje ‘Klaas van der Meulen’ - vernoemd naar de opa van de hui- dige eigenaar - is een goede tweede. In april begint het seizoen met eerst de vergadering van SKS (skûtsjesilen), daarna het optuigen van het schip en dan iedere week trainings- sessies. “Mijn dochter van zeventien gaat al vanaf haar negende mee. Zij heeſt de ambitie om het stokje over te nemen. Het zou de eer- ste vrouwelijke schipper zijn bij SKS!” Geen accupakket nodig, maar pure windkracht.


Vele organisaties, onderzoeksprojecten, sub- sidietrajecten, voorwaarden en regelingen opgemaakt door Rijkswaterstaat, gemeen- ten en provincies maken het er allemaal niet makkelijker op, om de weg te vinden naar een gunstig en economisch haalbaar besluit op het gebied van duurzaamheid. Bovendien hanteren Rijkswaterstaat, gemeenten en provincies vaak een verschillend beleid. Dat maakt het pad naar CO2-vrije uitstoot in de binnenvaart nóg lastiger.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64