Tekst: Frederieke van Velzen Beeld: Tamar Smit


019 met het stigma


Meer mannen die voor verpleegkunde (blijven) kiezen, is het doel van het recentelijk opgerichte Mannen Netwerk Verpleegkunde (MNV). In maart 2023 lanceerde het bestuur, bestaande uit vier oud-studiegenoten van hbo-v, een website en een missie: van 13 naar 30 procent mannelijke verpleegkundigen. “Het stigma krijgt nu meer aandacht dan de inhoud van het vak.”


I


nterventieverpleegkundige Freek Blom (28), werkzaam bij het hart- en vaatcentrum van UMC Utrecht, richtte vorig jaar het Mannen Netwerk Verpleegkunde (MNV) op. Dat deed hij samen met drie oud-studiegenoten van de


verpleegkundeopleiding, onder wie één vrouw, Xenia Yocarini. Blom: “Xenia’s vriend werkt in de IT-wereld. Zij kennen daar een groot vrouwennetwerk dat ac- tief aandacht genereert voor de aantrek- kelijkheid van het vak voor iederéén. Zo kwamen we op het idee ook zoiets voor verpleegkundigen tot bloei te brengen.” Sinds maart 2023 staat de website


hetmnv.nl online. Naast ervaringen van mannelijke verpleegkundigen, een agenda en de oproep om ambassadeur te worden, staat daar een duidelijk doel centraal: 30 procent mannelijke ver- pleegkundigen in Nederland, in plaats van de huidige 13 procent. Blom: “In onze omgeving merken we


dat mannen minder snel aan de oplei- ding beginnen vanwege het stigma ‘vrouwenberoep’.” Specifieke cijfers van uitstroom onder studerende of werkende mannen in de zorg, en of ervaringen met gender daarbij een rol spelen, zijn er nog niet. Het MNV wil dit soort zaken in de toekomst nader in kaart brengen. Maar dat minder mannen dan vrouwen aan de verpleegkundeopleiding beginnen,


is een feit. Het Centraal Bureau voor de Statistiek noteerde voor het schooljaar 2021/2022 23 procent mannelijke en 77 procent vrouwelijke hbo-studenten in de sector gezondheidszorg en welzijn. Blom: “Zelf heb ik vaak gehoord dat


het apart is dat ik verpleegkundige ben. Als MNV zijn we daarom aanwezig op opleidingsdagen om meer over het vak te vertellen. Zo wordt zichtbaar dat ook mannen enthousiast zijn over verpleeg- kunde en kunnen we over onze ervarin- gen én de inhoud in gesprek. Netwerk- bijeenkomsten zijn het volgende doel.”


Onbewuste stereotypes Stereotype beroepsbeelden zijn on- bewust enorm bepalend voor waar mannen en vrouwen werken. Dat zegt sociaal- en organisatiepsycholoog Ruth van Veelen. Voor Universiteit Utrecht deed ze onderzoek naar diversiteit en inclusie op het werk, onder andere in de zorg. Volgens Van Veelen verschillen mannen en vrouwen in essentie nauwe- lijks in hun (sociale) vaardigheden en capaciteiten. Wel krijgen ze als kinderen van familie, school en media mee wat maatschappelijk geaccepteerde gender- rollen zijn. Van Veelen: “Van vrouwen verwachten we dat ze sociaal zijn, dat ze zorgen. Mannen zien we als kostwinner: competitief, ambitieus en prestatiege- richt. Bij het stereotype beroepsbeeld


van een verpleegkundige zien we de rol die we van een vrouw verwachten.” Feminiene beroepsstereotypen


koppelen we dus vaak onbewust aan de genderidentiteit van een vrouw, zegt Van Veelen. En tijdens de adolescentie, de tijd van carrièrekeuzes, speelt die koppeling een belangrijke rol. “Uit onderzoek we- ten we dat mensen eerder geneigd zijn beroepskeuzes te maken die passen bij hun genderrol. Want je bewandelt vaak díe paden die maatschappij, omgeving en media passend vinden.” Een man als verpleegkundige komt


dus minder vaak voor. “Zie het als een psychologische misfit tussen het stereo- type beeld van de verpleegkundige en de man. Wordt een man dan toch verpleeg- kundige, dan komen er al snel aanna- mes, bijvoorbeeld over seksuele geaard- heid. Of iemand moet wéér uitleggen waarom zijn beroepskeuze geen plan B is omdat ‘hij wel uitgeloot zal zijn voor geneeskunde’. Voor de sociale veiligheid, erkenning en onderlinge steun kan het dan fijn zijn je te verenigen in een net- werk zoals het MNV.”


Naasten of nonnen Het beeld dat een verpleegkundige een vrouw is, stamt uit de tijd dat verple- ging nog door naasten of nonnen werd gedaan. De invloed van genderbias is hardnekkig. Toen Freek Blom zijn carri-


<


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92