Tekst: Wout de Bruijne Beeld: De Beeldredaktie/Ruud Ploeg
‘Passende nazorg is ook voor ons helend’
en de vraag of je het niet anders had kunnen of moeten doen. Als groep had- den we veel aan de nabespreking, maar van persoonlijke aandacht voor elkaar kwam het niet. Niemand vroeg mij hoe het met mij ging, terwijl die vraag haast op mijn voorhoofd geschreven stond. Ik heb het zelf ook niet aan anderen gevraagd, het kwam gewoon niet in mij op, en ik kan mijzelf dat nu, jaren later, nog weleens kwalijk nemen. Het houden van een nabespreking
met je team na een ingrijpende gebeur- tenis, al dan niet het gevolg van een mogelijk vermijdbaar incident, gebeurt nog niet vaak genoeg in onze ziekenhui- zen. En als het al gebeurt, dan krijgt het zelden een vervolg. Zorgverleners zijn niet gewend om
voor zichzelf hulp te vragen, gevoelens van schaamte spelen hierin ook een rol. Persoonlijke nazorg, zoals die er met trauma- en crisisteams voor bijvoorbeeld politie en brandweer wél is, is bij ons on- gebruikelijk. Kort door de bocht gezegd: je neemt een kop koffie en je gaat weer verder, want de wachtkamer zit vol. Maar een negatieve ervaring blijft
tussen je oren zitten. Zo kun je bijvoor- beeld defensiever gaan werken, want je wilt niet weer in zo’n situatie belanden. Anderen trekken zich terug, kunnen in een isolement raken, of besluiten bepaalde onderdelen van de patiënten- zorg te vermijden. Dit leidt tot minder werkplezier en de kans op incidenten kan erdoor toenemen. Zeker als je zelf betrokken bent ge-
weest bij een incident, mijd je in eerste instantie de confrontatie. Schuldgevoel en schaamte zitten in de weg en het liefst bouw je een muur om je heen.
Maar de enige weg is juist het gesprek aan te gaan. Daarnaast is de motivatie om het zorgsysteem zo aan te passen dat de kans op herhaling wordt verkleind, een uitgelezen kans om iets positiefs uit een negatieve ervaring te halen. Ook dit komt de verwerking ten goede. Tijdens mijn opleidingstijd tot gynae-
coloog en perinatoloog in de Verenigde Staten ben ik opgevoed met wekelijkse complicatiebesprekingen. Je moest daarbij op een podium jouw casus pre- senteren ten overstaan van de medische staf en arts-assistenten. Dat gebeurde veelal in felle en op de persoon gerichte naming, blaming and shaming sessions. Ik heb me daar soms heel klein gevoeld en leerde hoe ik een harnas moest aantrek- ken. Ik heb later óók geleerd dat dat op
voorkomen, zijn twee van de belang- rijkste vragen die gedupeerde patiënten en hun familie hebben na een medisch incident. Natuurlijk gaat alle aandacht in de
eerste plaats terecht naar hen uit. Maar uiteindelijk is het voor de patiënt en ook voor de zorgverlening in het algemeen niet goed wanneer zorgprofessionals zelf blijven rondlopen met onverwerkte emoties en daardoor meer stress en minder werkplezier ervaren, of, in het ergste geval, dreigen af te haken. Gelukkig zien steeds meer zorgorga-
nisaties in dat de emotionele verwer- king van incidenten cruciaal is voor het goed functioneren van hun personeel. Maar managers, bestuurders en zorgver- leners staan nog onvoldoende stil bij de
‘Je neemt een kop koffie
en je gaat weer verder, want de wachtkamer zit vol’
langere termijn niet werkt. Niemand heeft baat bij het aanwijzen van schuldi- gen, ook de patiënt niet. Op deze manier wordt er te weinig geleerd van wat er is misgegaan. Bovendien zijn medische incidenten bijna nooit toe te rekenen aan één zorgverlener alleen, het gaat meestal om een ongunstige samenloop van omstandigheden. Juist door met zelfreflectie, openheid en lef samen te zoeken naar wat fout ging, wordt de kans op herhaling kleiner. Wat ging er mis en hoe gaan jullie dit voortaan
impact van medische incidenten. Pas- sende nazorg is ook voor een zorgprofes- sional helend. Uiteindelijk komt dat de kwaliteit van zorg ten goede, wat voor mij een belangrijke drijfveer is bij het begeleiden van zorgverleners.
Gerda Zeeman is medeorganisator van de VvAA thema-avond Beroeps(z)eer - Over de impact van medische incidenten op 13 mei in de Domus Medica. Meer informatie en aanmelden
vvaa.nl/ledenvoordeel
ArtsenAuto maart 2014 ” 031
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92
