Colofon Jaargang 80, nummer 03, 1 maart 2014
Hoofdredacteur Marjan Enzlin Eindredacteur Anne Mieke van Eijsden Redacteuren Monique Bowman, Wout de Bruijne, Andrea Linschoten, Roel Notten Vormgever Conny Lubbersen Redactieassistent Anne Barendregt Ledemaatjes Martine de Paauw-Rolf Arts en Auto online Marcel van Dijk Verantwoordelijk uitgever Gerlach Cerfontaine
Redactieadres
Postbus 8153, 3503 RD Utrecht, 030 247 43 41
redactie@artsenauto.nl artsenauto.nl twitter.com/Arts_en_Auto
Ledemaatjes
Opgeven via de website:
artsenauto.nl/ledemaatjes Meer informatie vindt u op pagina 78
Advertentieverkoop
PSH Media Sales, Kronenburgsingel 515, Postbus 30095, 6803 AB Arnhem
Benno Aalders, accountmanager, t 026 750 18 00, f 026 750 18 01,
benno.aalders@pshmediasales.nl Sjoerd Franssen, media-adviseur, 026 750 18 52,
sjoerd.franssen@
pshmediasales.nl Shahin Habbah, media-adviseur, 026 750 18 51
shahin.habbah@pshmediasales.nl
Coördinatie advertentiemateriaal Manon Hubers, 026 750 18 57,
manon.hubers@
pshmediasales.nl
Bestuur Vereniging VvAA Voorzitter Gerlach Cerfontaine, arts Vicevoorzitter Fred Dijkers, huisarts Secretaris Erik Gostelie, dierenarts Penningmeester Alexander Tolmeijer, tandarts Leden JanDiet Berendsen, fysiotherapeut Yvonne van Kasteren, gynaecoloog Geraline Leusink, arts MBA Arjan van Nistelrooij, apotheker Algemeen secretaris Vereniging VvAA Harm Haverkamp
Advertenties staan onder controle van de redactie en kunnen worden geweigerd zonder opgaaf van redenen. Advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Daarnaast zijn de Algemene Advertentie Voorwaarden van PSH Media Sales van toepassing. Op verzoek wordt een exemplaar toegezonden.
(c) Copyright 2014. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie of uitgever. PSH Media Sales en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. Van werken van beeldende kunstenaars, aangesloten bij een Cisac- organisatie zijn de auteursrechten geregeld met Pictoright te Amsterdam.
ISSN 0004-3966 Verschijnt: 11 maal per jaar Druk: Senefelder Misset, Doetinchem
Deze ernstig zieke vrouw
maakte dat ik worstelde met mijn taak suїcide te voorkomen
moederziel alleen en aantoonbaar resistent tegen elke vorm van behandeling uit het protocol. Deze ernstig zieke vrouw, die al die jaren volhardde in haar wens om dood te
zijn en die steeds door ons werd ‘gered’, maakte dat ik worstelde met mijn taak om suïcide te voorkomen. En ik was niet de enige, bleek tijdens intervisie. Als ik aan die bewuste patiënt denk, ben ik blij dat in de Levenseindekliniek een psy- chiater beschikbaar is. Oók door de inzet van wijlen oud-minister Els Borst, die haar hele leven heeft geijverd om dit soort taboes op de verschillende agenda’s te krijgen. Mede daardoor ontstond er langzaam ruimte om in zeer uitzonderlijke gevallen te denken aan het ondenkbare: euthanasie bij psychiatrisch lijden. En daar ben ik mevrouw Borst met terugwerkende kracht dankbaar voor.
Worstelen
In de bijna veertien jaar die ik als leerling- en gediplomeerd verpleegkundige in de psychiatrie doorbracht, heb ik zeven suïcides meegemaakt. Zoiets vergeet je nooit. Ook niet als doorgewinterd professional. In alle gevallen betrof het jonge mensen, met (zeer) ernstige psychiatrische aandoeningen, maar nog aan het begin van hun behandelopties en dus was hun ‘zelfverkozen’ levenseinde onac- ceptabel. Als multidisciplinair team op de ic van de psychiatrie kregen we in de loop der
jaren ook te maken met een groot aantal suïcidepogingen. Veelal op de gesloten afdeling zelf, waar agressie en suïcidedreiging geregeld voelbaar waren. Geluk- kig was er ook sprake van veel humor, hoewel die het lijden van patiënten nooit helemaal doet verdwijnen. Vaak kunnen (medicamenteuze) behandelingen dat wel en dus is behandelen altijd de moeite waard. Bijna altijd. Allemaal worstelden wij weleens met het gegeven dat bij sommigen van onze
patiënten sprake was van ondraaglijk én uitzichtloos lijden. Zeker als ze – na jaren van adequate behandeling – aanhoudend vroegen om hulp bij zelfdoding, hetgeen soms gebeurde. We hadden er open gesprekken over, maar we gingen er nooit in mee. Toch moest ik bij het lezen van het interview met psychiater Gerty Casteelen (pagina 10) van de Levenseindekliniek, direct denken aan een van onze patiënten. Destijds al 29 jaar onafgebroken depressief, inmiddels
Redactioneel
Marjan Enzlin, hoofdredacteur
Contact met VvAA 030 247 47 89
U kunt al uw wijzigingen doorgeven op
vvaa.nl/mijngegevens, of bellen met VvAA Ledenservice: 030 247 47 89.
Directie VvAA Groep B.V. Kees Brouwer
Herman van Hemsbergen
m.enzlin@artsenauto.nl 030 247 40 23
ArtsenAuto maart 2014 003
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92