vakinhoud 35 Een gingivazwelling BEELDSPRAAK
WAT ZIE IK? Een 57-jarige patiënt, die de laatste twee jaar zijn con- troles heeſt overgeslagen, heeſt sinds een maand een gevoelige plek op zijn tandvlees, op de bovenkaak rechts. Hij vraagt u of het een ontsteking van een wor- tel kan zijn. Apicaal van de 25 ziet u een vier millimeter grote, onregelmatige zwelling van de gingiva. Een fis- telgang sonderen lukt niet. Er ziten oude amalgaam restauraties in de 15 en 16. Op uw vitaliteitest reageert de 15 wel maar de 16 niet. Bij nadere inspectie ziet u nog een acht millimeter grote ulcero-proliferatieve lae- sie op het palatum tussen de 15 en 16. Overigens zijn er in de mond, behoudens meerdere pockets tot vijf milli- meter, geen afwijkingen. Ook uitwendig of in de hals ziet of voelt u geen afwijkingen. Op een X-solo is er een zwarting om de mesio-buccale radix van de 16. De man is gezond, rookt en gebruikt statines.
WAT IS HET? Hoewel avitaal, is deze buccale laesie niet geheel typisch voor een granulerende ontstekingsfistel uit- gaande van een apicale haard 16. Samenhang met de laesie op het palatum is waarschijnlijk. Deze prolifera- tie kan reactief zijn en passen bij een pyogeen granu- loom. Ook is een zeldzame chronisch granulomateuze ziekte of infectie, zoals Morbus Wegener of tuberculose mogelijk. Verder moet bij dit beeld en beloop altijd een maligne neoplasie overwogen worden, meestal primair zelden een metastase. Daarom verdient zo’n laesie die meer dan drie weken bestaat, beslist een biopt. Hier bleek het te gaan om een plaveiselcel carcinoom. Onge- veer tien procent van alle carcinomen in de mondholte gaat uit van de gingiva. Het gingivacarcinoom komt vooral voor boven de 45 jaar en presenteert zich typisch
NEDERLANDS TANDARTSENBLAD > 26 juni 2015
zoals in deze casus: als rood-wit gespikkelde massa. Juist bij dentate patiënten lijken ze in het begin veel op een reactieve ontsteking zoals een fistel, parodontitis of granuloom. Het carcinoom groeit destructief tussen en langs de radices in het alveolaire bot. Gingivacarcino- men kunnen net als alle mondholtecarcinomen, uit- zaaien naar lymfeklieren in de hals.
WAT DOE IK? U verwijst de patiënt spoedig (binnen drie dagen) naar een mka-chirurg voor het verrichten van een biopsie. Een endodontische behandeling stelt u uit tot na de diagnose. In dit geval is er een resectie van het alveole- blok 14 tot en met 17 verricht, waarbij het carcinoom radicaal werd verwijderd en geen postoperatieve bestraling nodig was. Halskliermetastasen waren er nog niet. Het defect werd prothetisch met een frame hersteld.
DR. ROBERT VAN ES bespreekt in deze rubriek afwijkingen rond en in de mond. De nadruk ligt op het herkennen van de afwijking en het zo nodig behandelen ervan of, waar zinvol, verwijzing naar meestal de MKA-chirurg.
Literatuur
Lee JJ etal. Gingival squamous cell carcinoma mimic- king a dentoalveolar abscess. J Endod. 2007;33:177-80.
www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3357015 Gingival squamous cell carcinoma: A diagnostic impediment.
NEDERLANDS TANDARTSENBLAD > 26 juni 2015
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48